Qua những tuần lễ văn hóa, lễ hội nghệ thuật và đặc biệt gần đây là những dịp kỷ niệm các ngày lễ lớn của dân tộc, không gian công cộng càng được khai thác nhiều hơn để tổ chức, lan tỏa các hình thức nghệ thuật đa dạng.
Trên địa bàn Hà Nội, không chỉ các quảng trường, công viên, phố đi bộ ở khu vực trung tâm đã trở thành nơi lui tới thường xuyên của người dân, mà trong quá trình đô thị hóa, nhiều đô thị nhỏ vùng ven, vùng ngoại thành đã, đang hình thành với các không gian công cộng mới. Gần đây, việc sáp nhập các địa phương lại càng đòi hỏi phải chăm lo, chỉnh trang các không gian chung của phường, xã trên khắp Thủ đô. Với nhu cầu xã hội, xu hướng phát triển đời sống văn hóa, thì hoạt động này không thể chỉ là lá hoa, cây cảnh, tranh cờ cổ động… mà cần có các hoạt động trình diễn ca múa nhạc, sân khấu, các tác phẩm nhiếp ảnh, điêu khắc, phù điêu, khối tượng đài phù hợp và những ứng dụng công nghệtiên tiến khác. Đó thật sự là một dư địa rộng lớn, cần được làm đẹp lâu dài và đa dạng bằng nghệ thuật. Qua đó khuyến khích nghệ sĩ sáng tạo, bồi đắp đời sống văn hóa, phục vụ hoạt động cộng đồng, kích thích tăng trưởng du lịch… Tuy nhiên, dù ước mong nhiều nhưng sắc màu nghệ thuật tại các không gian trên vẫn thưa thớt, vắng bóng.
Từ ý kiến, đề xuất của các chuyên gia, nghệ sĩ và nguyện vọng thiết thực của người dân, chính quyền thành phố Hà Nội và ngành văn hóa, ngành xây dựng… rất nên có chương trình nghiên cứu, quy hoạch, tổ chức hoạt động nghệ thuật tại các không gian công cộng một cách phù hợp. Trong đó, có sự phân loại về quy mô và đặc thù không gian như quảng trường, công viên, phố đi bộ, điểm nút giao thông, khu vực tiếp giáp các di tích, danh thắng, các công trình lớn… Đồng thời không thể bỏ qua những nét đặc trưng văn hóa của địa bàn đô thị vùng lõi, đô thị đồng bằng ngoại thành, khu vực đô thị hóa ở trung du, miền núi, địa bàn sông nước… Cũng không thể thiếu sự hợp tác, sáng tạo của các nhóm, cá nhân nghệ sĩ tài năng để có các tác phẩm, hoạt động nghệ thuật chất lượng tốt phù hợp và có sự thay đổi phong phú, chứ không nên chỉ là các đơn vị công lập hoặc các chương trình, tiết mục lặp đi lặp lại.
Và trên tổng thể, cần có sự phân bố nghệ thuật một cách rộng khắp, hài hòa chứ không bị thiên lệch về địa bàn vùng lõi. Thí dụ, ngoài khu vực hồ Gươm, Công viên Thống Nhất, Công viên Lê-nin…, cần quan tâm hơn đến khu vực vườn hoa Lý Tự Trọng, phố Nguyễn Đình Thi, phố đi bộ Trịnh Công Sơn, khu vực phố đi bộ Trần Nhân Tông… Rồi còn khu vực Công viên Yên Sở, phường Thanh Xuân, phường Hà Đông, phường Chương Mỹ…, các xã Đông Anh, xã Quốc Oai, xã Thạch Thất, xã Sơn Tây, xã Sóc Sơn… và các phường, xã khác được tách ra từ các quận, huyện trước kia. Bởi một lẽ, để thưởng thức nghệ thuật trong không gian công cộng, không nên nhất thiết phải “bắt” công chúng tập trung về nội đô. Mà trên mỗi địa bàn, cộng đồng dân cư đều cần được hưởng thụ văn hóa, nghệ thuật tại chỗ. Nhất là khi mật độ dân cư đã tăng cao, mức sống và dịch vụ đã có đổi thay tích cực, tri thức và vốn thẩm mỹ đại chúng cũng đã được nâng lên qua giáo dục, báo chí, truyền thông…, người dân hoàn toàn có quyền được thưởng thức và hướng dẫn thụ hưởng các hình thức nghệ thuật từ truyền thống cho đến hiện đại, đương đại.
Với những ước mong và đề xuất đó, nhìn từ thực trạng chậm phát triển nghệ thuật nơi công cộng trong nhiều năm qua, đặt trong bối cảnh đất nước chuẩn bị bước vào kỷ nguyên vươn mình, thật kỳ vọng sự khởi sắc của đời sống văn hóa. Trong đó chắc chắn phải có những thành tựu nghệ thuật. Mà để các thành tựu được đón nhận sâu rộng, thì các không gian công cộng với sự theo dõi, tương tác của quần chúng, chính là những không gian thích hợp và hữu hiệu cho nghệ thuật lan tỏa.
