Các nhà văn, nhà thơ, nhà nghiên cứu hai bên đã chia sẻ những ý kiến và một số thống nhất chung về tầm quan trọng của văn hóa, truyền thống trong việc giữ gìn hồn cốt dân tộc, chủ quyền đất nước. Với ý nghĩa đó, trách nhiệm của văn học, của người cầm bút là rất quan trọng trong việc cất lên những tiếng nói truyền tải bản sắc văn hóa, tinh thần dân tộc.
Nhà văn Hoàng Quốc Hải khẳng định, giá trị văn hóa truyền thống lớn đến mức sinh mệnh quốc gia gắn liền với nó. Sắc thái thế nào tùy thuộc nhận thức mỗi nhà văn, nhưng các nhà văn nếu lìa xa các giá trị văn hóa truyền thống thì sẽ chẳng còn gì để viết cả. Nhà văn Lê Phương Liên lấy thí dụ từ quá khứ, các tác phẩm văn học bất hủ như “Hịch tướng sĩ”, “Bình Ngô đại cáo”, ca dao dân ca Việt Nam… đã gắn liền với lịch sử dân tộc, góp phần hun đúc truyền thống yêu nước. Nhà phê bình Đỗ Ngọc Yên khẳng định, mất truyền thống là vong bản. Một dân tộc có thể yếu về kinh tế, bị thiên tai, địch họa đe dọa, nhưng còn giữ được văn hóa truyền thống thì sẽ tồn tại và phát triển.
Qua thông tin từ GS, nhà thơ Tưởng Vi Văn, Tổng Thư ký Hội Nhà văn Đài Loan, cử tọa phía Việt Nam được biết, phía bạn rất quan tâm đến văn hóa, văn học của Việt Nam. Cách đây chưa lâu, phía bạn đã thành lập Bảo tàng văn học Việt - Đài tại Đài Loan, dịch và giới thiệu tiểu thuyết “Mình và họ” của nhà văn Nguyễn Bình Phương (Việt Nam). GS Tưởng Vi Văn cũng phát đi lời mời các nhà văn, nhà thơ Việt Nam gửi tác phẩm đến trưng bày tại bảo tàng này.
Nhằm tạo điều kiện bàn sâu thêm về chủ đề của tọa đàm, Chủ tịch Hội nhà văn Việt Nam Nguyễn Quang Thiều đã mời cử tọa từ cả phía Đài Loan và Việt Nam viết bài bàn luận, chia sẻ ý kiến liên quan đến vai trò bảo vệ văn hóa truyền thống của văn học, gửi cho ấn phẩm “Viết và Đọc” để đăng tải trong số ra mùa đông 2025.
Vai trò của văn học trong quá trình bảo vệ giá trị văn hóa truyền thống là một chủ đề thú vị, thiết thực và cần được bàn kỹ hơn từ nhiều góc độ với nhiều thí dụ cụ thể là các tác phẩm tiêu biểu, các trường hợp tác giả nổi bật trong lịch sử văn học đất nước, nhất là thời kỳ hiện đại. Hy vọng Hội Nhà văn Việt Nam sẽ quan tâm hơn đến chủ đề này và đưa ra những gợi mở, khích lệ thông qua việc tôn vinh các tác phẩm hay; tổ chức cho các tác giả thâm nhập vào các không gian văn hóa cổ truyền; đặt hàng các tác phẩm khai thác đề tài văn hóa truyền thống… Các hoạt động này nên có sự đồng hành của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch.
