Ngôi nhà và sự an toàn trong bão

Khi còn nhỏ, mỗi kỳ nghỉ hè, tôi thường được đưa về nhà ông bà ngoại gửi. Quê gần biển (Nam Định cũ), đã không ít lần ông bà và cháu cùng trải qua những cơn bão lớn.

Mỗi lần như vậy, mọi người lục tục chuyển sang căn phòng ngủ đầu hồi. Nó khác biệt hẳn với phần còn lại của căn nhà cấp 4 vì được đổ bê-tông mái bằng. Sau này tôi mới biết, ông bà cố gắng trong điều kiện cho phép để xây một căn nhà nhỏ đủ sức chống bão.

Thông tin được Cục Quản lý đê điều và Phòng chống thiên tai (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) đưa ra, cơn bão Bualoi vừa qua đã gây thiệt hại nặng nề trên phạm vi miền trung và miền bắc. Mưa lũ, dông lốc, sạt lở đất… làm 51 người chết, mất tích. Hàng trăm ngôi nhà đổ cùng vô số bị hư hỏng, tốc mái... Thiệt hại sơ bộ lên tới 8.016 tỷ đồng. Mất mát kinh tế có thể khắc phục, nhưng thiệt hại về mặt sinh mạng sẽ là nỗi đau còn mãi đối với người thân cũng như xã hội.

Những con số thiệt hại ấy không chỉ là thống kê, mà ẩn sau là câu chuyện về sự mong manh của mái nhà. Đó cũng là lý do dẫn đến nhiều cái chết đau thương. Trên thực tế có thể chỉ với cơn lốc nhỏ, nhiều nơi đã thấy “mái nhà” bay tứ tung. Từng có chuyên gia phải thốt lên: Tại sao chúng ta không thể có tiêu chuẩn an toàn cho những căn nhà trong vùng bão. Ngay kể cả với tôn lợp, thứ vật liệu phổ biến, nếu được gia cố cẩn thận vẫn có thể chống chịu đáng kể với bão gió.

Người dân có cách nhìn khác biệt với chuyên gia. Chỉ cần thay đinh vít ngắn sang dài để lợp mái tôn, sức chịu đựng mái tôn đã tăng đáng kể. Nhưng đôi khi một con ốc dài cũng bằng cả một ngày ăn của người nghèo.

Chúng ta đã có chương trình “Xóa nhà tạm, nhà dột nát” thành công trên phạm vi cả nước. Chưa đến 2 năm, 334.234 căn nhà tạm, nhà dột nát đã bị xóa sổ. Tuy nhiên, một căn nhà không còn dột nát, tạm bợ vẫn khác biệt hoàn toàn với căn nhà an toàn, có khả năng chống bão. Liệu đã đến thời điểm chúng ta triển khai thêm chương trình “Gia cố nhà chống bão” hay “Xóa nhà không an toàn”?

Đất nước ta do vị trí địa lý, việc phải chống chọi với những cơn bão đã trở thành thói quen. Trong bối cảnh biến đổi khí hậu, bão mạnh hơn, dày hơn, tiêu chuẩn an toàn càng không thể coi nhẹ. Mỗi người dân có thể vì lý do nào đó chưa thể nghĩ đến sự an toàn cho bản thân. Nhưng chính sách và các biện pháp phòng, chống mưa bão của Nhà nước cần chú trọng sâu sát hơn nữa đến những hạt mầm của xã hội. Chỉ khi mái nhà nhỏ vững vàng, đất nước mới thôi chao đảo trước bão giông!

Xem thêm