Thống kê cho thấy chỉ trong đợt này, Thái Nguyên đã có hơn 12.600 xe ô-tô bị hư hại do ngập nước hoặc thủy kích. Câu hỏi đặt ra: Chúng sẽ đi đâu, về đâu?
Mỗi năm, Việt Nam đón hàng chục cơn bão, nhiều đợt mưa lớn. Miền trung ngập, miền bắc cũng ngập, còn miền nam lại bị triều cường. Chưa kể tốc độ đô thị hóa quá nhanh, hạ tầng không theo kịp, dẫn đến nhiều nơi cứ mưa to là “phố thành sông”. Nghĩa là, trước khi nghĩ đến hơn 12.600 ô-tô tại Thái Nguyên, ở ta năm nào cũng có lượng xe ngập gấp vài lần số ấy.
Ngay cả khi không bị thủy kích (hiện tượng nước tràn vào buồng đốt gây hỏng động cơ), ô-tô ngập tĩnh cũng bị hư hại nặng gầm, sàn, nội thất và đặc biệt là hệ thống điện. Dù có sửa chữa với chi phí rất lớn, xe vẫn bị “di chứng” và dễ gặp trục trặc về sau. Bởi thế, chủ xe ngập thường không muốn tiếp tục sử dụng, thậm chí có người bán luôn “xác” xe với giá rẻ.
Quay lại câu hỏi xe ngập đi đâu: Điểm đến đầu tiên là các garage, nơi đội ngũ thợ lành nghề sẽ “phù phép” để che giấu các dấu hiệu hư hỏng. Tiếp đó, chúng được thay thế, làm đẹp và xuất hiện tại các salon bán ô-tô cũ, với “lý lịch” được làm mới hoàn toàn: Xe “bao” đâm đụng, ngập nước, không lỗi nhỏ… Và tất nhiên, được bán với giá xe “zin”.
Khi đời sống xã hội được cải thiện, nhu cầu sở hữu ô-tô để che nắng mưa, chăm sóc gia đình ngày càng lớn. Theo báo cáo từ Hiệp hội Các nhà sản xuất ô-tô Việt Nam (VAMA), quy mô thị trường ô-tô cũ tại Việt Nam đạt 10,5 tỷ USD năm 2024 và dự báo có thể đạt 41,3 tỷ USD vào năm 2033. Trong nửa đầu năm 2025, trung bình có khoảng 1,9 triệu lượt tìm kiếm xe cũ mỗi tháng.
Sức hút lớn nhất của ô-tô cũ là tiết kiệm chi phí. Với những người ky cóp nhiều năm, thậm chí vay mượn để mua, chiếc xe là cả gia tài. Nhưng “dấn thân” vào con đường tìm xe cũ cũng đồng nghĩa với việc bước vào mê cung những chiêu trò, mánh khóe. Ở đó, họ phải đối mặt đủ loại bẫy, từ “nhỏ” như tua công-tơ-mét cho đến lớn như “mông má”, phục hồi xe tai nạn, ngập nước.
Thị trường ô-tô cũ dường như đang bị thả nổi, thiếu chế tài bảo vệ người mua và đầy lỗ hổng pháp lý. Về luật, hành vi “lừa dối khách hàng” hoàn toàn có thể bị xử lý hình sự. Nhưng thực tế, chỉ một vài vụ lừa đảo mua bán xe cũ giá rẻ trên mạng, với chiêu trò lợi dụng niềm tin để chiếm đoạt tiền đặt cọc bị xử lý. Ngoài thị trường, người mua ô-tô, ngoài việc phải tìm thuê một bác thợ thật giỏi, chỉ còn biết trông vào cái… “số”.
Chợt nhớ câu đúc kết: “Chỉ có người mua nhầm. Người bán không bao giờ nhầm”. Chúng ta quan tâm xử lý từng quán ăn kém vệ sinh, từng cửa hàng bán quần áo kém chất lượng để bảo vệ người dùng, nhưng tại sao lại quên các “thượng đế” của cả một thị trường hàng chục tỷ USD?
