Biếm họa: RAHMA
Biếm họa: RAHMA

Thỏa thuận mong manh

Hiện không có tiến triển đáng kể trong những cuộc đàm phán giữa Israel và phong trào Hồi giáo Hamas về thỏa thuận ngừng bắn và trao đổi con tin đang diễn ra tại Doha (Qatar). Giới chức Palestine đánh giá tiến trình đàm phán đang đứng trước nguy cơ đổ vỡ do động thái cứng rắn của Israel.

Israel đã chấp thuận giảm nhẹ một số yêu cầu về việc tái triển khai quân đội trong thời gian ngừng bắn 60 ngày theo yêu cầu từ phía Mỹ. Tuy nhiên, loạt bản đồ mới về kế hoạch rút quân từng phần của Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) vẫn không đáp ứng được yêu cầu của Hamas. Theo các bản đồ mới, Israel vẫn sẽ duy trì quyền kiểm soát khoảng một phần ba diện tích Dải Gaza, bao gồm vùng đệm rộng 3 km tại Rafah để thiết lập cái gọi là “thành phố nhân đạo” - nơi toàn bộ dân cư Gaza sẽ bị gom lại, kiểm tra vũ khí và bị cấm rời khỏi đây.

Israel được cho là sẽ sử dụng “thành phố nhân đạo” để thúc đẩy người dân Gaza di cư ra ngoài vùng lãnh thổ của Palestine. Trong khi đó, Hamas đã đồng ý mở rộng vùng đệm dọc phần lớn biên giới Gaza từ 700 m lên 1 km. Tuy vậy, phía Israel vẫn yêu cầu vùng đệm phải được nới rộng đến 2 km.

Hai phái đoàn Hamas và Israel bắt đầu các cuộc đàm phán tại Qatar từ ngày 6/7 về khả năng tạm dừng cuộc chiến vốn đã kéo dài 21 tháng từ ngày 7/10/2023. Hai bên tuyên bố sẽ thả 10 con tin còn sống nếu đạt được thỏa thuận ngừng bắn 60 ngày. Tuy nhiên, giới chuyên gia cho rằng, việc Israel từ chối rút toàn bộ quân đội khỏi Gaza đang cản trở nỗ lực đạt được thỏa thuận ngừng bắn. "Các cuộc đàm phán tại Doha đang gặp trở ngại và đối mặt nhiều khó khăn phức tạp do phía Israel, tính đến ngày 11/7, vẫn cương quyết theo đuổi bản đồ tái triển khai và tái bố trí quân đội chứ không phải là một cuộc rút quân thật sự", CNN đưa tin.

Hamas yêu cầu Israel phải rút toàn bộ binh sĩ khỏi Gaza, nơi sinh sống của hơn 2 triệu người Palestine. Tuy nhiên, đề xuất của Israel tại các cuộc đàm phán lại vẫn theo hướng duy trì binh sĩ tại hơn 40% diện tích lãnh thổ Gaza. "Phái đoàn Hamas sẽ không chấp nhận các bản đồ của Israel vì về cơ bản chúng hợp pháp hóa việc tái chiếm khoảng một nửa Gaza và biến dải đất này thành các khu vực bị cô lập, không có cửa khẩu hay quyền tự do di chuyển", AP dẫn lời một quan chức Palestine cho biết.

Trong bối cảnh bế tắc, Mỹ đang thúc giục Hamas chuyển sang bàn thảo các vấn đề còn lại. Tuy nhiên, lực lượng này khẳng định, sẽ không tiếp tục đàm phán nếu vấn đề rút quân của Israel không được giải quyết triệt để. Hiện các nhà hòa giải đang yêu cầu Hamas và Israel hoãn đàm phán cho đến khi Đặc phái viên Mỹ về Trung Đông Steve Witkoff đến Doha.

Theo truyền thông Israel, phái đoàn đàm phán của nước này tại Doha hiện không bao gồm các nhân vật cấp cao từng trực tiếp tham gia thương lượng như Giám đốc cơ quan tình báo Mossad David Barnea, quyền lãnh đạo Cơ quan an ninh nội địa Shin Bet David Zini và Bộ trưởng Các vấn đề Chiến lược Ron Dermer.

Giữa lúc đàm phán bế tắc và có nguy cơ đổ vỡ, Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) tuyên bố đã tấn công khoảng 250 mục tiêu trên khắp Dải Gaza trong hai ngày cuối tuần qua, bao gồm các kho vũ khí, bệ phóng tên lửa chống tăng, các chốt bắn tỉa, các công trình bẫy mìn và mạng lưới đường hầm. IDF nêu rõ quân đội Israel đã tiến hành các hoạt động tại khu vực Beit Hanoun ở đông bắc Gaza, hạ sát một số tay súng và phá hủy các kho vũ khí cũng như cơ sở ngầm. IDF cũng triển khai chiến dịch ở thành phố Gaza, nơi lực lượng này đã xác định được vị trí, tháo dỡ chất nổ và trạm quan sát được Hamas và tổ chức Thánh chiến Hồi giáo Palestine (PIJ) sử dụng để phục kích binh sĩ Israel.

Hiện năm sư đoàn thuộc Bộ Tư lệnh miền Nam Israel đang hoạt động tại vùng lãnh thổ của Palestine, phá hủy cơ sở hạ tầng trên và dưới mặt đất. IDF nhấn mạnh những nỗ lực liên tục của lực lượng này nhằm vô hiệu hóa các mối đe dọa từ Gaza và bảo vệ dân thường Israel, đặc biệt là những người sống gần biên giới. Reuters dẫn các nguồn tin từ Palestine cho hay, ít nhất 59 người đã thiệt mạng ở Gaza trong ngày 12/7 do những cuộc không kích của Israel.

Theo các nhân chứng, 31 người thiệt mạng do trúng đạn khi đang trên đường đến địa điểm phân phối hàng cứu trợ ở thành phố Rafah do Quỹ Nhân đạo Gaza tổ chức. Những cuộc không kích của Israel ở Deir al-Balah, miền trung Dải Gaza, đã khiến 13 người thiệt mạng, trong đó có bốn trẻ em. Cùng với đó, 15 người thiệt mạng trong các cuộc không kích của Israel ở Khan Younis, thành phố phía nam Dải Gaza.

Thương vong tại Gaza tiếp tục gia tăng trong bối cảnh Israel đang đẩy mạnh các hoạt động tấn công nhằm truy quét lực lượng Hamas. Hành động quân sự này của Tel Aviv đe dọa làm phá sản kế hoạch hòa giải của các nhà trung gian, đẩy Gaza vào vòng xoáy xung đột mới.

Xem thêm