Không còn hộ nghèo nhờ đổi mới phương thức
Đặc khu Kiên Hải (tỉnh An Giang) có diện tích khoảng 3.350 km2, trong đó diện tích biển hơn 3.325 km2 và hơn 23 hòn đảo lớn nhỏ, có 13 ấp với dân số là gần 23.000 người. Các đảo phân bố rải rác trên vùng biển Tây Nam. Đây là địa bàn có tiềm năng, lợi thế rất lớn về phát triển kinh tế biển và dịch vụ du lịch, trong đó có nuôi biển.
Ba năm qua, ông Mai Văn Hiệp, ở ấp An Phú, đặc khu Kiên Hải được Trung tâm Khuyến nông tỉnh An Giang hỗ trợ thực hiện mô hình nuôi cá mú trân châu bằng lồng được làm từ vật liệu nhựa (High-Density Polyethylene - HDPE) thuộc dự án Khuyến nông Trung ương. Thời gian qua, cá của ông Hiệp phát triển tốt, tỷ lệ sống 91,9%. "Lồng HDPE có thể chịu được sóng to, độ bền hơn, và có thể nuôi ngoài xa khơi. Thời gian qua, tôi sử dụng thức ăn công nghiệp cho cá, nên ít bệnh, tỷ lệ sống cao. Với mô hình mới này, hàng năm tôi nuôi cá có lợi nhuận khá hơn", ông Hiệp chia sẻ.
Còn bà Võ Thị Thắm, ấp Hòn Tre, đặc khu Kiên Hải thả nuôi cá mú các loại, cá cam, cá bớp, cá chim vây vàng... trong 40 lồng nhựa, trung bình mỗi năm xuất bán gần 40 tấn cá các loại, thu lời khoảng 1 tỷ đồng/năm.
Theo Bí thư đặc khu Kiên Hải Nguyễn Quốc Tuấn, đến nay, toàn đặc khu Kiên Hải có 215 hộ nuôi, 1.189 lồng, tổng thể tích trên 756.000m3 nuôi các loài cá có giá trị kinh tế cao như: Cá bớp, cá mú các loại, cá chim vây vàng… Hiện toàn đặc khu Kiên Hải đã triển khai thí điểm 15 mô hình trong lồng HDPE bằng thức ăn công nghiệp kết hợp trồng rong sụn.
"Địa phương đạt sản lượng trung bình 1.200 tấn/năm, và trong tám tháng đầu năm 2025, sản lượng thủy sản ước đạt 900 tấn. Qua đó tạo việc làm ổn định và sinh kế cho 1.200 lao động phổ thông, nâng thu nhập bình quân đầu người của đặc khu năm 2024 đạt 73,25 triệu đồng/người/năm. Hiện đặc khu không còn hộ nghèo, đồng thời thực hiện chủ trương xóa nhà tạm, nhà dột nát trên địa bàn đạt 100%", ông Tuấn cho hay.
Thực hiện chủ trương của Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân tỉnh An Giang về thu hút đầu tư nuôi biển, đến nay Tập đoàn Mavin và Công ty Australis Việt Nam đã khảo sát chọn vùng nuôi biển công nghiệp ở đặc khu Kiên Hải. Đây là một trong những doanh nghiệp nuôi biển hàng đầu, áp dụng công nghệ hiện đại nhất tại Việt Nam hiện nay. Ngoài ra, Ủy ban nhân dân tỉnh An Giang cũng đã phê duyệt danh mục dự án kêu gọi đầu tư đối với bốn dự án đầu tư nuôi biển công nghiệp, ứng dụng công nghệ cao trên vùng biển quần đảo Nam Du.
Đưa công nghệ cao vào tái cấu trúc thủy sản
Theo thống kê của ngành nông nghiệp tỉnh An Giang, đến cuối năm 2024, toàn tỉnh có 4.291 lồng bè nuôi cá biển, sản lượng thu hoạch đạt 4.241 tấn/năm. Riêng năm 2025, Trung tâm khuyến nông tỉnh triển khai 20 điểm nuôi cá biển bằng lồng HDPE, với tổng quy mô 3.712m2. Đồng thời, phối hợp địa phương tổ chức các lớp tập huấn kỹ thuật nuôi và vận động ngư dân nuôi cá lồng bè chuyển sang liên kết chuỗi, sử dụng thức ăn công nghiệp thay cá tạp, giảm rác thải, góp phần bảo vệ môi trường.
Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh An Giang Lê Hữu Toàn cho biết, tỉnh ưu tiên phát triển mô hình ứng dụng tiến bộ khoa học, kỹ thuật về vật liệu mới, lồng lưới chịu lực, sử dụng thiết bị máy móc phụ trợ, chiếu sáng trên bè bằng năng lượng mặt trời. Cùng với đó, tỉnh tổ chức tập huấn, hướng dẫn người nuôi phòng, trị bệnh trên đàn cá, các biện pháp xử lý dịch bệnh, khống chế dịch bệnh; các quy định pháp luật về đăng ký, cấp phép nuôi biển; tăng cường quản lý, giám sát chặt chẽ vùng nuôi gắn với quan trắc môi trường nước.
Theo lãnh đạo Sở Nông nghiệp và Môi trường An Giang, ngoài tái cấu trúc ngành thủy sản theo hướng cắt giảm số lượng tàu cá, sắp xếp lại ngành khai thác phù hợp, bảo đảm sinh kế cho ngư dân gắn với tái tạo nguồn lợi thủy sản, tỉnh An Giang đang thúc đẩy phát triển nghề nuôi biển thích ứng với tác động của biến đổi khí hậu ngày càng lớn.
Theo Đề án nuôi biển, An Giang đặt mục tiêu đến năm 2030 phát triển 14.000 lồng nuôi biển, trong đó có 6.600 lồng nuôi công nghệ cao. Hiện nay, đã có năm doanh nghiệp được Ủy ban nhân dân tỉnh chấp thuận chủ trương thực hiện dự án nuôi biển quy mô lớn tổng diện tích gần 3.000 ha. Trong năm dự án thì có ba dự án của Công ty Nuôi trồng thủy hải sản Phú Quốc, Công ty Australis Việt Nam và Công ty Trách nhiệm hữu hạn Mavin Nam Du, đầu tư để phát triển nuôi biển theo công nghệ cao.
"Ngoài danh mục dự án đã phê duyệt, tỉnh tiếp tục kêu gọi các doanh nghiệp có năng lực đầu tư vào sản xuất con giống, thức ăn công nghiệp, chế biến và xuất khẩu sản phẩm nuôi biển. Để thực hiện có hiệu quả Đề án nuôi biển, tỉnh khuyến khích nhân rộng mô hình nuôi tôm công nghiệp, phát triển nuôi hải sản ven biển, ven đảo và xa khơi", ông Lê Hữu Toàn cho biết thêm ■
Thực hiện Đề án phát triển nuôi biển theo hướng bền vững trên địa bàn tỉnh Kiên Giang (nay là An Giang) đến năm 2030, đặc khu Kiên Hải đã lập quy hoạch đối với 21 vị trí nuôi trồng thủy sản, với tổng diện tích 11.956ha".
Nguyễn Quốc Tuấn
Bí thư đặc khu Kiên Hải