Chuỗi nhưng phải có lãi

Dưới các áp lực như chi phí, cạnh tranh, thanh lọc… các mô hình kinh doanh theo chuỗi buộc phải lựa chọn hiệu quả làm mục tiêu hàng đầu thay cho những mục tiêu có phần xa vời như “mở chuỗi để bán” hay “gồng lỗ để chờ có lãi”…

Ông Phạm Văn Trọng, Tổng Giám đốc Bách Hóa Xanh chia sẻ: Cho đến thời điểm này, về cơ bản từng cửa hàng Bách Hóa Xanh đều ở trạng thái hòa vốn hoặc có lãi trở lên và chúng tôi cũng chỉ mở mới cửa hàng nếu dự báo chắc chắn về khả năng sinh lãi.

Khoảng chục năm trước, khi một hệ thống bán lẻ theo chuỗi “phất” lên, vẫn có ý kiến cho rằng, hệ thống đó chỉ có lãi tại các đô thị lớn và lấy nguồn tiền đó nuôi lại các mạng lưới ở tỉnh. Khả năng “lấy chỗ này, nuôi chỗ kia” ngày càng bất khả thi vì hai lý do chính: Thứ nhất, thị trường các đô thị lớn ngày một chật chội và cạnh tranh cực kỳ gay gắt. Nói đơn cử, tại một khu vực nào có một cửa hàng bán lẻ đông, ngay lập tức các đối thủ cũng có thể mở cửa hàng gần đó. Điều này đồng nghĩa với việc thị phần dù béo bở, nhưng sẽ bị khai thác triệt để và tất nhiên nguồn lợi cho từng đơn vị không thể dồi dào. Thứ hai, chi phí vận hành cửa hàng ở tỉnh cũng không còn quá thấp so với chi phí tại các đô thị lớn, nên nếu các chuỗi nằm ở tỉnh không có lãi thì cả hệ thống cũng khó bù đắp nổi.

Trong bối cảnh hiện nay, những ngành hàng có xu hướng mở chuỗi như F&B (kinh doanh ăn uống) hay bán lẻ, cũng sẽ diễn ra hoạt động tái cấu trúc mạnh mẽ, dù là mở mới hay đóng bớt thì mục tiêu hàng đầu vẫn phải là hiệu quả. Đó là lý do mà nếu theo dõi từng mắt xích trong chuỗi hiện nay cũng thấy sự khác biệt rất lớn. Chẳng hạn, hai cửa hàng Bách Hóa Xanh cách nhau chỉ hơn 1 cây số, nhưng cách bài trí, chủng loại hàng hóa và phong cách phục vụ cũng khác nhau, hay như từng quán cà-phê của chuỗi Katinat lại có những phong cách thiết kế (concept) rất riêng… Như vậy, từng đơn vị trong chuỗi phải “tự nuôi mình” để tạo nên sức mạnh cho cả chuỗi thay cho xu hướng “nuôi nhau” như trước.

Về mục tiêu “nuôi chuỗi để bán” hay xu hướng đầu tư vào chuỗi thực tế vẫn sẽ tiếp tục nhưng thách thức sẽ tăng lên gấp bội. Bên mua trong thời điểm hiện nay dù tiền có nhiều cũng sẽ rất cân nhắc khi muốn mua những chuỗi chưa có lãi. Trừ những lĩnh vực đòi hỏi khả năng quản trị phức tạp, chuyên sâu, những chuỗi kinh doanh không có lợi thế đặc biệt rất khó bán được cho nhà đầu tư lớn. Và nếu nhà đầu tư có ý định rót tiền vào chuỗi cũng có thể cân nhắc tự mở mới, làm từng bước hơn là rót tiền vào chuỗi sẵn có nhưng lại phải tốn thêm nguồn lực để tái cấu trúc. Theo xu hướng này, khi nuôi mãi mà vẫn không bán được trong khi tiền vẫn bỏ ra hằng ngày thì không loại trừ sẽ lại có sự thanh lọc ở những chuỗi không hiệu quả. Còn theo chiều ngược lại, những chuỗi tái cấu trúc thành công, hoạt động có lãi, dòng tiền mạnh mẽ, nhà đầu tư lại có thể trả giá cao hơn.

Xem thêm