Bánh mì và ngôn ngữ ẩm thực

Mới đây, ông lớn thức ăn nhanh (fast food) KFC tại Australia đã ra mắt món “Zinger bánh mì” trên thực đơn của mình. “Zinger bánh mì” là món ăn mang hương vị cơ bản bánh mì truyền thống của Việt Nam phối hợp với một số nguyên liệu đặc trưng của KFC như miếng phi-lê gà cay chiên giòn Zinger và các loại nước sốt của hãng này.

Sự kiện không chỉ gói gọn trong một món ăn của hệ thống nhà hàng tại một quốc gia, mà cho thấy rằng ẩm thực Việt Nam tiếp tục khẳng định vị thế trên toàn cầu. Điều này sẽ tạo ra nhiều sự lan tỏa về văn hóa, xã hội và cả những cơ hội về mặt kinh tế, đầu tư.

Một món ăn được một hệ thống fast food quốc tế chế biến tất nhiên sẽ có yếu tố “quốc tế”, nghĩa là cơ hội được nhiều quốc gia, nhiều người trên thế giới chấp nhận. Lợi thế lớn nhất trong chế biến và kinh doanh bánh mì chính là tính cơ động rất cao. Các yếu tố tạo nên món bánh mì từ phần vỏ bên ngoài, nhân bên trong đều có thể mua, chế biến một cách tương đối thuận tiện không chỉ ở Việt Nam mà còn ở nhiều quốc gia khác. Và nếu không thể chế biến một cách nguyên bản nhất thì cũng có thể thay thế. Cũng chính vì điều này mà nói về tiêu chí “ngon” của bánh mì cũng rất đa dạng, có những loại bánh mì ngon nhờ thịt, chả, xíu mại, nhưng cũng có khi nhờ nước sốt…

Thực tế, những món ăn mang tính toàn cầu khác cũng “mở” nhiều hướng chế biến và mục tiêu cuối cùng sẽ là hợp vệ sinh, ngon và bán được hàng. Một bếp trưởng của khách sạn 5 sao kể lại kỷ niệm, khoảng 10 năm trước, khi còn là đầu bếp tập sự, anh từng “Việt hóa” cách chế biến món mì Ý, bằng cách chú trọng xào món và dù các thầy dạy nước ngoài không hài lòng, nhưng món ăn lại được nhiều người hưởng ứng. Nấu ăn theo hướng chuẩn vị hoặc nguyên bản là một chuyện, chế biến món ăn để bán được, chinh phục thực khách lại là chuyện khác. Câu chuyện bánh mì hoàn toàn có thể diễn ra theo hướng này nếu món ăn tiếp tục được chú ý và nằm trong thực đơn của nhiều hàng quán, hệ thống kinh doanh ẩm thực tại nước ngoài.

Từ một món ăn được cho là bình dân, đến nay bánh mì đã hiện diện ở đa phân khúc, kể cả cao cấp. Cầm một ổ bánh mì không chỉ là việc “cứu đói” hay “ăn cho xong” nữa mà là thưởng thức ẩm thực. Các hoạt động nghiên cứu để chế biến bánh mì đã được tinh chỉnh để có trạng thái nhiệt độ ấm nóng, giòn của vỏ bánh, mùi thơm ban đầu, cho đến khả năng “bắt vị” từ miếng bánh đầu tiên. Như vậy, nếu các món ăn khác cũng phát triển theo xu hướng bánh mì, nghĩa là tiếp tục đề cao tính cơ động, gắn với các xu hướng, hoạt động của xã hội (nhanh, hiện đại) thì hoàn toàn có thể trở thành một món ăn có tính lan tỏa toàn cầu. Cho dù chỉ là một xe bánh mì nhỏ ven đường, hay những hệ thống 5-10 hay hàng trăm cửa hàng bánh mì, có thể nói chính sự bền bỉ, sáng tạo của những con người trực tiếp liên quan đến hoạt động chế biến, kinh doanh món ăn này đã góp phần đưa ẩm thực Việt Nam không ngừng lan tỏa trên thế giới.

Xem thêm