Mở đường cho đổi mới sáng tạo
Theo Chainalysis, châu Á-Thái Bình Dương đã trở thành thị trường phát triển nhanh nhất thế giới, với giá trị giao dịch trên chuỗi tăng lên 244 tỷ USD vào cuối năm 2024, nhờ các hoạt động như chuyển tiền và sử dụng tài sản mã hóa. Việt Nam, với dòng vốn vào thị trường vượt 220 tỷ USD, chiếm vị trí thứ ba trong khu vực, cho thấy nhu cầu lớn đối với tài sản mã hóa trong các dịch vụ số.
Theo quy định tại Nghị quyết số 05/2025/NQ-CP, sẽ chỉ có 5 doanh nghiệp được cấp phép thí điểm lập sàn. Bộ Tài chính sẽ cố gắng sớm ban hành các quy định chi tiết, đồng thời phối hợp với Ngân hàng Nhà nước và các cơ quan liên quan để xem xét, cấp phép cho doanh nghiệp theo đúng quy định, đúng tiến độ, có thể sẽ cấp phép trước năm 2026”.
Thứ trưởng Tài chính Nguyễn Đức Chi
Theo ông Tô Trần Hòa, Phó Trưởng ban Phát triển thị trường Chứng khoán, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, Nghị quyết số 05/2025/NQ-CP đã quy định rõ điều kiện phát hành, yêu cầu doanh nghiệp phát hành phải là pháp nhân tại Việt Nam và dựa trên tài sản thực; đồng thời thiết lập các chuẩn mực chặt chẽ đối với tổ chức cung cấp dịch vụ tài sản mã hóa. Như vậy, cơ chế thí điểm này không chỉ mở đường cho đổi mới sáng tạo, mà còn đóng vai trò “bộ lọc”, loại bỏ những mô hình tiềm ẩn rủi ro. Điều này bảo đảm, thị trường có thể vận hành minh bạch, tạo niềm tin cho nhà đầu tư trong và ngoài nước, đồng thời giúp Việt Nam hội nhập với tiêu chuẩn quốc tế trong quản lý tài sản mã hóa.
Phân tích khá chi tiết về nghị quyết vừa được ban hành ngày 9/9, nguyên Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Phan Trung Lý lưu ý, cả doanh nghiệp và nhà đầu tư cần hiểu đúng về “luật chơi”. "Các cơ quan quản lý cần cụ thể hóa khung pháp lý cho tài sản mã hóa theo hướng vừa đủ để bảo vệ, vừa linh hoạt để tạo điều kiện cho đổi mới sáng tạo. Đồng thời, cần đẩy mạnh kết nối với các định chế tài chính hàng đầu để tham khảo chuẩn mực, áp dụng thông lệ toàn cầu và thu hút dòng vốn dài hạn", GS, TS Phan Trung Lý nhận định.
Xem xét, cấp phép theo đúng quy định, đúng tiến độ
Theo quy định tại Nghị quyết số 05/2025/NQ-CP, muốn được cấp phép hoạt động, sàn giao dịch tài sản mã hóa phải đáp ứng nhiều điều kiện khắt khe, trong đó có vốn tối thiểu 10.000 tỷ đồng. Đồng thời, mọi giao dịch tiền mã hóa tại Việt Nam chỉ được phép thông qua sàn do Bộ Tài chính cấp phép. Sau sáu tháng, nếu vẫn giao dịch trên nền tảng không hợp pháp, cá nhân có thể bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.
Các chuyên gia kinh tế khuyến nghị, việc thành lập sàn chính thức theo khung pháp lý rõ ràng sẽ giúp thanh lọc thị trường. Nhà đầu tư đang giao dịch trên sàn quốc tế cần chủ động chuyển tài sản về sàn trong nước khi hệ thống chính thức đi vào hoạt động để được bảo vệ.
Thông tin về việc triển khai thí điểm thị trường tài sản mã hóa tại Việt Nam, tại buổi họp báo thường kỳ tháng 10 của Bộ Tài chính, ông Hà Duy Tùng, Phó Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cho biết, nhằm bảo vệ lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân tham gia, việc thí điểm tuân thủ nguyên tắc “triển khai thận trọng, có kiểm soát, minh bạch và hiệu quả”. Hiện Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đang xây dựng dự thảo văn bản hướng dẫn, trong đó có bộ tiêu chí cấp phép cung cấp dịch vụ tài sản hóa, quy trình cấp, điều chỉnh và thu hồi giấy phép. Các quy định này vẫn đang được thẩm tra và hoàn thiện. Đối với câu hỏi về việc có doanh nghiệp cung cấp dịch vụ nào đăng ký chưa, ông Hà Duy Tùng cho biết, hiện có một số đơn vị bày tỏ sự quan tâm và có trao đổi kỹ thuật với Ủy ban Chứng khoán Nhà nước để chuẩn bị nộp hồ sơ trong thời gian tới.
Làm rõ hơn vấn đề này, Thứ trưởng Tài chính Nguyễn Đức Chi phân tích, Bộ Tài chính mong muốn có nhiều doanh nghiệp lớn tham gia lập sàn giao dịch tài sản mã hóa. Tuy nhiên, trước khi nộp hồ sơ đăng ký chính thức, các doanh nghiệp cần có thời gian chuẩn bị kỹ càng để nắm rõ và đáp ứng đầy đủ yêu cầu, điều kiện của cơ quan quản lý. Đến nay, Bộ Tài chính đã xây dựng kế hoạch triển khai nghị quyết, trong đó có nhiều nhiệm vụ liên quan đến chính sách thuế, quy trình thuế, kế toán...
Có thể nói, đưa Nghị quyết số 05/2025/NQ-CP vào đời sống góp phần đón đầu sự bùng nổ của thị trường tài sản mã hóa, vốn được kỳ vọng sẽ tạo nền tảng để Việt Nam từng bước định vị vai trò trung tâm tài chính số của khu vực.
