Trước tình hình đó, Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) đã hạ dự báo tăng trưởng kinh tế toàn cầu.
Trong bối cảnh điều hành lãi suất của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) vẫn khó đoán định và tác động của các chính sách thương mại, thuế quan của Mỹ tiếp tục tiềm ẩn nhiều rủi ro đối với toàn cầu, thị trường tài chính-tiền tệ của Việt Nam cần sớm có những kịch bản chủ động ứng phó.
Nếu muốn thực hiện mục tiêu tạo nền tảng vững chắc để đạt tăng trưởng hai con số trong giai đoạn 2026-2030, tăng trưởng GDP năm 2025 cần đạt 8% trở lên theo mục tiêu Quốc hội xác định (Chính phủ đặt mục tiêu 8,3-8,5%). Trong bối cảnh như đã phân tích ở trên, hiện thực hóa được mục tiêu đặt ra là rất khó khăn. Công tác điều hành chính sách tiền tệ trong bối cảnh mới đang phải đối diện với áp lực lớn khi vừa phải giữ lãi suất và tỷ giá ổn định, vừa không để lạm phát quay đầu.
Mới đây, tại Hội nghị triển khai các giải pháp ổn định lãi suất tiền gửi, giảm lãi suất cho vay tổ chức, một thông điệp quan trọng đã được phát đi từ lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước. Theo đó, trọng tâm trong hoạt động điều hành tín dụng của cơ quan này vẫn là bằng mọi cách dồn vốn cho khu vực sản xuất, thương mại, đặc biệt là tín dụng “tam nông”, xuất khẩu, công nghệ cao, công trình trọng điểm khả thi và các doanh nghiệp vệ tinh từ các dự án đầu tư công.
Theo số liệu thống kê, tính đến cuối tháng 7/2025, tín dụng toàn hệ thống tăng khoảng 10% so cuối năm 2024, con số tuyệt đối hơn 17,3 triệu tỷ đồng. Đây là mức tăng cao nhất ở khoảng thời gian này trong hơn 10 năm qua. Trong bảy tháng đầu năm nay, Ngân hàng Nhà nước đã tập trung chỉ đạo hệ thống tăng khả năng tiếp cận vốn ở những lĩnh vực trọng điểm được Chính phủ chỉ đạo, theo hướng đơn giản hóa thủ tục, phân bổ tín dụng đúng chủ thể, kiểm soát chặt rủi ro, sử dụng linh hoạt, phù hợp các công cụ chính sách tiền tệ.
Ở thời điểm này, điểm cần chú trọng nhất chính là lãi suất bởi đã manh nha xuất hiện dấu hiệu quá tải của kênh vốn tín dụng ngân hàng. Tính đến ngày 31/7/2025, lãi suất tiền gửi bình quân đối với các giao dịch phát sinh mới tại các ngân hàng ở mức 4,1%/năm; mặt bằng lãi suất cho vay tiếp tục có xu hướng giảm, lãi suất cho vay bình quân đối với các giao dịch phát sinh mới ở mức 6,5%/năm, giảm 0,5%/năm so cuối năm 2024. Bài toán khó với cơ quan điều hành chính là có thể “nén” mặt bằng lãi suất xuống thấp hơn mức hiện tại hay không? Khi lãi suất rẻ hơn, làm sao dẫn vốn chảy vào sản xuất, kinh doanh?
Trả lời những câu hỏi này cần phải xét đến yếu tố sức hấp thụ vốn của các doanh nghiệp đến đâu? Số dư tăng trưởng tín dụng mới nhất sau bảy tháng đầu năm nay vào khoảng 1,5 triệu tỷ đồng, nhưng vấn đề đặt ra là khu vực sản xuất thật sự hấp thụ được bao nhiêu hay lại chảy vào bất động sản và chứng khoán?...
Điều đáng mừng, tính đến thời điểm này, Ngân hàng Nhà nước đã điều hành thành công chính sách tiền tệ trong một không gian hẹp, song vẫn bảo đảm sự chủ động, linh hoạt, kịp thời, hiệu quả góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, ổn định kinh tế vĩ mô và kiểm soát lạm phát. Quan trọng hơn, phần lớn các công cụ chính sách tiền tệ đều đã được cơ quan này sử dụng một cách linh hoạt, hiệu quả và phù hợp diễn biến thị trường cũng như mục tiêu mà Chính phủ đặt ra.
