Theo các chuyên gia, dự án máy bay không người lái hỗ trợ cứu nạn trên biển là một ý tưởng tốt, mang tính thực tiễn cao trong ứng dụng thực tế.
Ý tưởng từ cuộc sống
Lý do để nhóm chế tạo sản phẩm xuất phát từ thực tế nhiều vụ đuối nước thương tâm xảy ra khi tắm biển, đặc biệt là các bãi biển không được quy hoạch. Nhóm cho rằng, sản phẩm nghiên cứu máy bay không người lái hỗ trợ cứu nạn trên biển giúp nâng cao an toàn hàng hải dọc theo hơn 3.000 km bờ biển Việt Nam, nơi hàng triệu du khách mỗi năm phải đối mặt với nguy cơ đuối nước do các hiện tượng nguy hiểm như dòng chảy xa bờ và xoáy nước.
Theo Nguyễn Trọng Hiếu, sinh viên Khoa Điện - Điện tử, Trường đại học Tôn Đức Thắng, khi tắm biển nhiều người luôn nhìn thấy sóng vỗ vào bờ, nhưng ở nhiều nơi dưới lớp sóng đó sẽ có những dòng chảy xa bờ hoạt động theo hướng ngược lại với sóng vỗ mà mắt thường khó nhìn thấy.
“Khi người tắm biển bơi vào khu vực có dòng chảy xa bờ, họ sẽ bị cuốn theo hướng ra xa bờ biển. Tâm lý lúc đó hoảng sợ, họ sẽ cố gắng bơi vào hướng bờ biển, nhưng càng bơi càng mất sức và tử vong vì ngược hướng dòng chảy xa bờ. Nếu bình tĩnh, họ cần phán đoán tình huống và bơi phương ngang để thoát ra”, sinh viên Nguyễn Trọng Hiếu nói.
Các phương pháp cứu hộ truyền thống bằng cách quan sát trực tiếp, xác định vị trí người bị đuối nước rồi đưa phương tiện ra cứu nạn có nhiều hạn chế về phạm vi và tính kịp thời.
Nhóm đánh giá, các phương pháp cứu hộ truyền thống bằng cách quan sát trực tiếp, xác định vị trí người bị đuối nước rồi đưa phương tiện ra cứu nạn có nhiều hạn chế về phạm vi và tính kịp thời.
Mong muốn có một sản phẩm công nghệ nhận diện dòng chảy xa bờ với độ chính xác cao, phát hiện sớm, Nguyễn Trọng Hiếu cùng những người bạn gồm: Phạm Duy Khoa, Lê Minh Trí, Võ Quang Tri, Huỳnh Nhật Thanh và Trần Nam Đăng Khoa chế tạo máy bay không người lái tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI) dùng để trinh sát biển.
Sản phẩm hữu ích
Sau nhiều tháng nghiên cứu, nhóm của Nguyễn Trọng Hiếu phát triển thành công mô hình máy bay không người lái dùng trinh sát biển, hỗ trợ cứu hộ cứu nạn. Thiết bị làm chủ yếu bằng vật liệu mút xốp và gỗ dán khắc laser, trọng lượng khoảng 1,5-2,5 kg tùy dạng tải trọng. Máy bay không người lái có tầm bay khoảng 100 m, thời gian bay khoảng 1 giờ.
Máy bay tích hợp camera độ phân giải cao có chức năng quan sát và phát hiện dòng chảy xa bờ, cũng như xác định vị trí người gặp nạn. Dữ liệu hình ảnh được truyền về hệ thống quản lý thông qua sóng 5G.
Theo Nguyễn Trọng Hiếu, với đặc điểm dòng chảy xa bờ nếu nhìn bằng mắt thường sẽ khó phát hiện vì đây là dòng chảy nằm dưới mặt nước. Tuy nhiên khi chụp ảnh trên cao với thiết bị tích hợp trí tuệ nhân tạo khả năng phát hiện sẽ rất cao, từ 80-85%. Ngoài ra, máy bay không người lái có thể cất cánh thẳng đứng, lượn trên không nên tiết kiệm pin và tăng cường khả năng quan sát.
Dữ liệu hình ảnh được mô hình trí tuệ nhân tạo phân tích và phát cảnh báo vị trí có dòng chảy xa bờ cho người quản lý biết theo thời gian thực. Khi thiết bị cảnh báo khu vực có dòng chảy xa bờ, người quản lý bãi biển có thể khoanh vùng, cắm biển cảnh báo nguy hiểm để người dân không đến gần khi tắm biển. Hệ thống cũng có thể thông báo vị trí người gặp nạn tức thì, phục vụ cứu nạn khi người dân bơi vào khu vực có dòng chảy xa bờ.
Sinh viên Phạm Duy Khoa, thành viên nhóm cho biết: Sắp tới nhóm sẽ thay thế bộ khung cho máy bay không người lái bằng vật liệu carbon có độ bền cao, nhẹ nhằm phù hợp sử dụng trong điều kiện bay trên biển và tối ưu một số đặc tính kỹ thuật giúp thiết bị hoạt động ổn định, độ chính xác cao hơn. Nhóm cần sự chung tay của các quỹ đầu tư, doanh nghiệp để tiếp tục hoàn thiện sản phẩm.
Theo Tiến sĩ Trần Thanh Nam, Khoa Điện - Điện tử, Trường đại học Tôn Đức Thắng, sản phẩm cần các cải tiến để thử nghiệm trong môi trường biển thực tế để đánh giá. Với một thiết bị bay khi thử nghiệm thực tế cần được cấp phép bởi cơ quan chức năng. Do đó sắp tới, nhóm mong muốn phối hợp với các địa phương thử nghiệm ở một bãi biển thực tế để sản phẩm sớm ứng dụng thực tế.
Chúng tôi sẵn sàng phối hợp với địa phương xây dựng ứng dụng di động để giúp cơ quan quản lý xây dựng bãi biển an toàn nhờ hệ thống phát hiện, cảnh báo tai nạn đuối nước.
Tiến sĩ Trần Thanh Nam
“Chúng tôi sẵn sàng phối hợp với địa phương xây dựng ứng dụng di động để giúp cơ quan quản lý xây dựng bãi biển an toàn nhờ hệ thống phát hiện, cảnh báo tai nạn đuối nước”, Tiến sĩ Trần Thanh Nam cho biết.
Dự án máy bay không người lái hỗ trợ cứu nạn trên biển là dự án xuất sắc lọt tốp sáu cuộc thi Phát triển Ứng dụng AIoT Developer InnoWorks 2025 (InnoWorks 2025) do Trường đại học Việt Đức và Tập đoàn Advantech phối hợp tổ chức.
Theo đánh giá từ Ban tổ chức, những dự án xuất sắc từ cuộc thi có tiềm năng lớn để được thương mại hóa và áp dụng vào thực tiễn, góp phần nâng cao năng suất và bảo vệ môi trường. Trường đại học Việt Đức cũng cam kết nỗ lực kết nối các nhóm xuất sắc với các nguồn lực tài chính từ các đối tác lớn để hỗ trợ hiện thực hóa ý tưởng khởi nghiệp.
Theo Tiến sĩ Nguyễn Văn Tấn, thành viên Ban Giám khảo Cuộc thi InnoWorks 2025, dự án máy bay không người lái hỗ trợ cứu nạn trên biển là một ý tưởng tốt, mang tính thực tiễn cao trong ứng dụng thực tế. Nhóm có thể phát triển thêm nhiều tính năng khác trên thiết bị như phát hiện rác thải, nhận diện người có nhu cầu cấp cứu trên biển giúp sản phẩm đa dạng hơn về tính năng hữu ích hơn.
