Đạo diễn Xuân Phước (phải) với tác giả bài viết chuẩn bị đạo cụ cho dòng phim xưa. Ảnh tư liệu của người viết
Đạo diễn Xuân Phước (phải) với tác giả bài viết chuẩn bị đạo cụ cho dòng phim xưa. Ảnh tư liệu của người viết

Đạo diễn Xuân Phước:

Người kể chuyện bằng ánh sáng

Có những con người sinh ra để thắp sáng màn ảnh, để kể chuyện bằng hình, gieo vào lòng người những xúc cảm không thể gọi tên. Đạo diễn Xuân Phước là một người như thế - một nghệ sĩ của ánh sáng, của khung hình, của những giấc mơ điện ảnh trải dài suốt hơn ba thập kỷ qua.

Những bước chân đầu tiên của thời kỳ “phim nhựa”…

Năm 1991, khi điện ảnh Việt Nam còn chật vật trong thời kỳ hậu bao cấp, đạo diễn Xuân Phước đã bắt đầu hành trình của mình bằng những bộ phim nhựa chiếu rạp - một thể loại đòi hỏi sự đầu tư lớn cả về tài chính lẫn công sức. Khi ấy, mỗi cảnh quay là một cuộc chiến với ánh sáng, với thời tiết, với thiết bị thô sơ. Phim bắt sáng yếu, hậu kỳ thủ công, di chuyển đoàn phim là cả một hành trình gian nan. Nhưng ông không chùn bước.

8 bộ phim nhựa mà ông thực hiện trong giai đoạn này không chỉ là những tác phẩm nghệ thuật, mà còn là minh chứng cho lòng kiên trì, sự sáng tạo và tình yêu nghề cháy bỏng. Mỗi thước phim là một lát cắt của đời sống, một tiếng nói của thời đại, một lời thì thầm với khán giả về những điều đẹp đẽ và nhân văn.

Đến băng từ - ánh sáng của sự chuyển mình

Khi công nghệ băng từ xuất hiện, đạo diễn Xuân Phước như được tiếp thêm sức mạnh. Thiết bị gọn nhẹ hơn, chi phí sản xuất giảm, thời gian hậu kỳ rút ngắn. Ông bắt đầu mở rộng biên độ sáng tạo, đưa điện ảnh đến gần hơn với khán giả đại chúng.

Trong giai đoạn này, ông đã thực hiện 64 phim truyền hình, 115 phim cổ tích, 300 vở cải lương - hài và đặc biệt là 3.000 phim ca nhạc. Những con số tưởng chừng như không thể, nhưng với ông, đó là kết quả của một quá trình lao động nghệ thuật không ngừng nghỉ.

Những phim ca nhạc do ông đạo diễn không chỉ là sản phẩm giải trí, mà còn là nơi hội tụ của âm nhạc, hình ảnh và cảm xúc. Ông biết cách kể chuyện bằng giai điệu, bằng ánh mắt của nhân vật, bằng những chuyển động đầy chất thơ.

Kỷ nguyên số - cánh tay nối dài của sáng tạo

Từ những năm 2000, khi công nghệ số bắt đầu len lỏi vào từng ngóc ngách của đời sống, đạo diễn Xuân Phước nhanh chóng nắm bắt và ứng dụng vào công việc. Phim kỹ thuật số giúp ông tiết kiệm thời gian, tối ưu hóa chi phí, đồng thời mở ra không gian sáng tạo mới mẻ. Ông không chỉ là người làm phim, mà còn là người tiên phong trong việc ứng dụng công nghệ vào nghệ thuật. Những bộ phim của ông trong thời kỳ này mang màu sắc hiện đại, gần gũi, nhưng vẫn giữ được chất riêng - chất Xuân Phước: sâu sắc, nhân văn và đầy cảm xúc.

Hãng phim Xuân Phước - nơi ươm mầm giấc mơ điện ảnh

Năm 2011, một dấu mốc quan trọng: Hãng phim Xuân Phước chính thức được thành lập theo giấy phép của Cục Điện ảnh. Đây là nơi sản xuất phim và là không gian sáng tạo, là mái nhà của những người yêu điện ảnh. Hãng phim được trang bị đầy đủ máy móc, thiết bị, phương tiện vận chuyển, phim trường… tạo điều kiện thuận lợi để ông tiếp tục thực hiện những dự án lớn. Từ đây, hàng loạt bộ phim truyền hình, phim cổ tích, phim ca nhạc… ra đời, phục vụ hàng triệu khán giả trên cả nước. Nhiều tác phẩm của ông đã giành được giải thưởng tại các liên hoan phim cấp quốc gia và thành phố, có thể nói đây là một sự ghi nhận xứng đáng cho những nỗ lực không ngừng nghỉ của đạo diễn Xuân Phước.

Đạo diễn Xuân Phước không chỉ là một nghệ sĩ tài năng, mà còn là một người truyền cảm hứng. Ông đã vượt qua mọi khó khăn, từ những ngày đầu gian nan với phim nhựa, đến thời kỳ chuyển mình với băng từ, rồi bùng nổ trong kỷ nguyên số. Lòng yêu nghề, đam mê công việc là ngọn lửa không bao giờ tắt trong ông. Ông không ngừng học hỏi, sáng tạo, đổi mới - không phải để chạy theo xu hướng, mà để phục vụ khán giả tốt hơn, để kể những câu chuyện sâu sắc hơn. Sự đóng góp của ông cho nền văn hóa nghệ thuật Việt Nam là không thể phủ nhận. Ông đã góp phần làm phong phú đời sống tinh thần của người dân, nâng tầm điện ảnh Việt và để lại dấu ấn không thể phai mờ trong lòng công chúng.

42.jpg

Đạo diễn Xuân Phước sinh năm 1965, tại Bình Định, lập nghiệp tại TP Hồ Chí Minh, tốt nghiệp Trường đại học Sân khấu và Điện ảnh TP Hồ Chí Minh. Làm phim từ năm 1991, lúc đầu ông tham gia phim với vai trò phó đạo diễn cho đạo diễn Hồ Ngọc Xum (phim Lệnh truy nã), đạo diễn Xuân Cường (phim Biển động), sau đó trực tiếp làm đạo diễn… Các bộ phim đã làm: Phim chiếu rạp: 8 phim; phim truyền hình và phim cổ tích: 2.006 tập; video cải lương và hài kịch: 200 chương trình.

Tầm nhìn và niềm tin vào thị trường phim nội địa

Đạo diễn Xuân Phước - người đứng sau nhiều bộ phim nhựa chiếu rạp nổi tiếng như “Một thuở bên nhau”. “Nữ trinh sát đặc nhiệm”, “Đừng nói xa nhau”, “Hoa hậu của lòng anh”, “Tiếng khóc dậy thì”, “ Nữ sinh quý tộc”, “Hào phú đa tình”… luôn thể hiện sự lạc quan về tương lai của điện ảnh Việt Nam. Ông cho rằng thị trường trong nước đang dần trưởng thành, với khán giả ngày càng yêu cầu cao hơn về nội dung và chất lượng hình ảnh. Điều này thúc đẩy các nhà làm phim phải đầu tư nghiêm túc hơn vào từng dự án.

Nhân lễ công bố dự án phim truyền hình “Miền ảo vọng” (Sau đổi thành “Canh bạc cuộc đời”), một tác phẩm dài 50 tập lấy bối cảnh thập niên 30-50, đạo diễn Xuân Phước chia sẻ rằng, ông tin tưởng vào sức hút lâu dài của dòng phim truyền hình, đặc biệt là các phim mang yếu tố lịch sử, văn hóa và nhân văn. Theo ông, khán giả Việt vẫn rất yêu thích những câu chuyện gần gũi, giàu cảm xúc và mang đậm bản sắc dân tộc. Ông cũng nhấn mạnh: Để thị trường phim Việt phát triển bền vững, các nhà sản xuất cần đầu tư bài bản từ kịch bản, bối cảnh đến diễn xuất và hậu kỳ. Với “Canh bạc cuộc đời”, ông đã dành nhiều thời gian khảo sát, chuẩn bị hơn 80 bối cảnh khác nhau để tái hiện chân thực không gian xưa, cho thấy sự nghiêm túc và tâm huyết với nghề.

Tôi viết về đạo diễn Xuân Phước với một hành trình đầy cảm xúc, nơi nghệ thuật không chỉ là nghề, mà là sứ mệnh. Và ông, người nghệ sĩ của ánh sáng, vẫn đang tiếp tục kể chuyện bằng trái tim, bằng khung hình, bằng tất cả những gì ông có. Đạo diễn Xuân Phước tin tưởng vào triển vọng phát triển mạnh mẽ của thị trường phim Việt Nam, đặc biệt là dòng phim truyền hình và phim xưa - thể loại ông tâm huyết theo đuổi. Trò chuyện với người viết, đạo diễn Xuân Phước bày tỏ sự tin tưởng vào thế hệ đạo diễn, biên kịch trẻ đang dần khẳng định tên tuổi. Ông cho rằng sự kết hợp giữa kinh nghiệm của thế hệ đi trước và sức sáng tạo của lớp trẻ sẽ tạo nên một diện mạo mới cho điện ảnh Việt.

MỘT SỐ GIẢI THƯỞNG ĐẠO DIỄN XUÂN PHƯỚC ĐÃ DÀNH ĐƯỢC: Phim “Tìm về dáng lụa”: Giải báo chí TP Hồ Chí Minh 2003; phim “Hát bội và lớp trẻ kế thừa”: Giải báo chí TP Hồ Chí Minh 2004; Giải đạo diễn xuất sắc nhất toàn quốc của Bộ Văn hóa-Thông tin năm 2004; Giải đạo diễn xuất sắc nhất toàn quốc của Bộ Văn hóa-Thông tin năm 2005; Phim “Cha và con”: Giải nhì Liên hoan phim truyền hình toàn quốc 2006; phim “Hoa dại”: Top 10 bộ phim truyền hình xuất sắc 2009; phim “Sáu mặt rubik”: Phim truyền hình xuất sắc 2011; phim “Lúa trổ bông”: Giải ba Liên hoan phim truyền hình toàn quốc 2012.

Xem thêm