Báo cáo MPI 2025 với chủ đề “Những khó khăn chồng chất: Nghèo đói và các nguy cơ khí hậu” cho thấy khủng hoảng khí hậu đang tái định hình bản đồ nghèo đói toàn cầu. Lần đầu, dữ liệu về rủi ro khí hậu được lồng ghép với dữ liệu nghèo đa chiều, cho thấy nghèo đói không chỉ là vấn đề kinh tế - xã hội riêng biệt mà còn gắn chặt với những áp lực và bất ổn toàn cầu.
Kết quả nghiên cứu chỉ ra rằng, người nghèo trên thế giới không chỉ đối mặt với một nguy cơ đơn lẻ do biến đổi khí hậu (BĐKH), mà là nhiều mối đe dọa chồng chéo cùng lúc. Ước tính, trong số 887 triệu người nghèo chịu ít nhất một rủi ro khí hậu, có 651 triệu người phải đối mặt với hai nguy cơ trở lên.
Đáng lo ngại, có khoảng 309 triệu người sống ở các khu vực nghèo đa chiều nghiêm trọng đang hứng chịu từ ba đến bốn rủi ro khí hậu. Bên cạnh việc phải đối mặt “gánh nặng gấp ba hoặc gấp bốn,” họ thường chỉ có rất ít tài sản và gần như không được tiếp cận các hệ thống an sinh xã hội, khiến tác động từ thiên tai càng nặng nề hơn.
Báo cáo MPI 2025 chỉ ra các quốc gia có thu nhập trung bình thấp là nhóm chịu ảnh hưởng nặng nề nhất cả về số lượng và tỷ lệ người nghèo phải đối mặt các nguy cơ từ khí hậu. Xét theo từng loại rủi ro, nhiệt độ cao ảnh hưởng đến 608 triệu người và ô nhiễm không khí tác động tới 577 triệu người, là hai mối đe dọa phổ biến nhất. Trong khi đó, 465 triệu người nghèo sống ở vùng thường xuyên bị ngập lụt và 207 triệu người sống tại khu vực hạn hán kéo dài.
Bà Ramla Khalidi, Trưởng Đại diện thường trú UNDP tại Việt Nam, chia sẻ: “Việt Nam đã chứng kiến những cơn bão mạnh như Bualoi và Matmo trong thời gian gần đây. Đây là một lời nhắc nhở rõ ràng rằng, rủi ro khí hậu đang tác động không tương xứng đến các cộng đồng dễ bị tổn thương và đe dọa những thành tựu phát triển đã đạt được qua nhiều năm”.
Những phát hiện của báo cáo cho thấy sự gia tăng của các hiện tượng thời tiết cực đoan có thể tạo ra những dạng dễ bị tổn thương và đói nghèo mới. Bà Khalidi cho biết thêm: “Điều này nhấn mạnh tính cấp bách của việc tích hợp mục tiêu xóa đói, giảm nghèo và tăng cường khả năng chống chịu khí hậu trong một chương trình chính sách thống nhất, đặc biệt ở những khu vực được dự báo sẽ chịu tác động nghiêm trọng từ BĐKH”.
