Đó không chỉ là câu chuyện tốn tiền mà còn là gián đoạn học tập của học sinh vùng lũ, nơi giáo viên và phụ huynh đang gắng sức khắc phục hậu quả để học sinh có thể sớm trở lại trường. Trong bối cảnh đó, hành động kêu gọi ủng hộ sách giáo khoa và đồ dùng học tập trở nên cấp thiết. Nhưng thực tế cho thấy việc quyên góp không hề đơn giản.
Mới đây, Hà Nội đã phát động phong trào ủng hộ ngành giáo dục các tỉnh bị thiệt hại, chỉ sau thời gian ngắn đã có 12 nghìn cuốn sách giáo khoa cùng hàng trăm nghìn vở, bút, ba-lô và nhiều nhu yếu phẩm được quyên góp. Đây là một nghĩa cử đáng quý nhưng vẫn là phần rất nhỏ so với nhu cầu khắc phục hậu quả lũ.
Khó khăn lớn nhất nằm ở sự đa dạng của sách giáo khoa hiện nay. Sau đổi mới chương trình, có tới ba bộ sách khác nhau được các trường lựa chọn. Trong cùng một địa bàn, trường này học bộ Cánh Diều, trường kia học bộ Kết nối tri thức; thậm chí từng môn học trong một lớp cũng có thể khác nhau. Hoạt động quyên góp, phân loại và chuyển sách đúng “đầu sách” vì thế trở nên rắc rối và tốn thời gian. Nếu gửi sách không theo danh mục rõ ràng, rất dễ xảy ra tình trạng thừa - thiếu, lệch lạc, sách đến tay học sinh lại không đúng chương trình.
Kinh nghiệm các đợt cứu trợ trước cho thấy, muốn quyên góp hiệu quả phải có sự kết nối chặt chẽ giữa nơi quyên góp và nơi tiếp nhận, thống kê cụ thể đầu sách. Nếu chỉ gom chung, việc phân loại và vận chuyển sẽ tốn kém, thậm chí lãng phí. Trong những lúc thiên tai như ở Bắc Ninh, Thái Nguyên, Cao Bằng… vừa qua, đó sẽ là điều cần chú trọng nhằm giúp việc hỗ trợ học sinh vùng lũ nhanh, kịp thời và hiệu quả hơn. Quyên góp hôm nay cần song hành với việc khảo sát, tính toán cụ thể, để lòng nhân ái không bị kẹt lại bởi những rào cản kỹ thuật.
