Ghe ngo - biểu tượng đoàn kết của cộng đồng Khmer Nam Bộ, thể hiện tinh thần gắn kết và niềm tự hào văn hóa.
Ghe ngo - biểu tượng đoàn kết của cộng đồng Khmer Nam Bộ, thể hiện tinh thần gắn kết và niềm tự hào văn hóa.

Đặc sắc ghe Ngo

Ghe ngo không chỉ là phương tiện đua tài, mà còn là biểu tượng văn hóa, tín ngưỡng thiêng liêng của đồng bào Khmer Nam Bộ. Mỗi chiếc ghe là kết tinh của kỹ thuật thủ công và tâm linh cộng đồng.

Gỗ làm ghe ngo thường là sao, dầu hoặc tràm, loại gỗ ít ngấm nước, được tuyển chọn kỹ lưỡng. Không chỉ bảo đảm độ bền, đây còn là vật liệu được xem như khởi nguồn cho một biểu tượng gắn với tín ngưỡng và truyền thống của cộng đồng Khmer. Sau khi hoàn thiện phần thân, công đoạn trang trí, vẽ ghe ngo mang đậm dấu ấn mỹ thuật dân gian Khmer. Màu sắc chủ đạo gồm đỏ, vàng, xanh, đen... được phối hài hòa theo nguyên tắc ngũ hành.

Họa tiết phổ biến trên ghe ngo gồm rắn thần Naga (biểu tượng sức mạnh và bảo hộ) và chim thần Kâyno (nửa người nửa chim, tượng trưng cho vẻ đẹp và sự thanh khiết), hoa văn uốn lượn tượng trưng cho sự linh thiêng, dũng mãnh và khát vọng chiến thắng. Từng nét vẽ, từng chi tiết đều được gìn giữ và truyền lại như một bảo vật tinh thần sống động giữa đời thường.

Thường được tổ chức vào rằm tháng mười hằng năm, Lễ hội Đua ghe ngo của người Khmer đã được đưa vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia từ tháng 1/2022 với những giá trị tiêu biểu, đặc sắc.

3-1.jpg
Các nghệ nhân Khmer hoàn thiện phần đầu ghe ngo, trong sự dõi theo của trẻ nhỏ, như một cách truyền nghề và nuôi dưỡng tình yêu văn hóa từ sớm cho thế hệ tiếp nối.
2.jpg
Định hình thân ghe là khâu đầu tiên quyết định độ bền và hình dáng ghe ngo.
5.jpg
Nghệ nhân Sơn Sà The tỉ mỉ hoàn thiện hoa văn trang trí trên thân ghe ngo, công đoạn đòi hỏi sự khéo léo và am hiểu họa tiết dân gian Khmer.
4.jpg
Công đoạn gắn “mắt ghe” mang ý nghĩa tâm linh, giúp ghe định hướng và tránh điều rủi ro theo quan niệm dân gian Khmer.
6.jpg
Trước mỗi mùa đua, các nghệ nhân và nhà sư cùng kiểm tra ghe ngo, chuẩn bị cho hành trình văn hóa thiêng liêng của người Khmer.

Xem thêm