1Trong lễ công bố mô hình Toàn cảnh Kinh tế tư nhân Việt Nam hôm 11/9 tại Hà Nội, ông Trương Gia Bình, Chủ tịch Tập đoàn FPT, Trưởng ban Nghiên cứu phát triển kinh tế tư nhân (Ban IV) không nén được cảm xúc dâng trào khi nói rằng, đất nước đang ở trong thời điểm có tính chất bước ngoặt lịch sử. Trước vận hội mới, chưa bao giờ ý chí của Đảng, Nhà nước, Chính phủ lại thống nhất cao độ với khát vọng của dân tộc như hôm nay.
“Đây là cơ hội để dân tộc Việt Nam tỏa sáng. Tôi tin tưởng sâu sắc rằng, vận nước đã đến! Mỗi chúng ta cần hành động để không bỏ lỡ cơ hội của quốc gia, dân tộc”, ông Trương Gia Bình thôi thúc.
Cái khó là, sự thay đổi lớn lao này diễn ra quá nhanh, không phải ai cũng có thể nhận biết được phải hành động như thế nào để đóng góp sức mình vào tương lai đất nước. Trong bối cảnh đó, mô hình Toàn cảnh Kinh tế tư nhân Việt Nam được sáng lập trên cơ sở tập hợp lực lượng dẫn đầu là khối doanh nghiệp tư nhân có quy mô lớn nhất, tầm vóc nhất và chính quy nhất.
Đây thực chất là một nền tảng kết nối mà trong đó, khu vực kinh tế tư nhân và cơ quan quản lý nhà nước cùng nhau tạo ra một cơ chế mới, cùng làm, cùng chia sẻ trách nhiệm trong những dự án, công việc cụ thể, thay vì doanh nghiệp chỉ tham gia góp ý xây dựng chính sách.
Với cách làm này, vẫn là những câu chuyện liên quan đến hoạt động đầu tư, sản xuất, kinh doanh, nhưng ở đó, các doanh nhân không chỉ giải bài toán đặt ra cho riêng doanh nghiệp mình như cách làm trước đây mà chung tay giải quyết những vấn đề lớn của đất nước, mang lại những kết quả đo đếm được trong nhiệm vụ phát triển kinh tế quốc gia.
Toàn cảnh Kinh tế tư nhân Việt Nam có hai cấp độ: Cấp độ thứ nhất là Hội đồng điều hành, gồm những doanh nhân đại diện cho các doanh nghiệp uy tín, tiêu biểu, có được niềm tin của cả khu vực công và tư; cấp độ thứ hai là thiết lập các Ủy ban theo nhóm ngành, lĩnh vực là thế mạnh của nền kinh tế. Chịu trách nhiệm vận hành cấu trúc đó là những nhân sự chủ chốt như ông Trương Gia Bình, ông Don Lâm; ông Mai Hữu Tín, bà Nguyễn Thị Phương Thảo, bà Cao Thị Ngọc Dung…
Sau Toàn cảnh Kinh tế tư nhân lần đầu tiên diễn ra đầu tháng 10/2025, các Ủy ban và Nhóm công tác sẽ tiếp tục các hoạt động thiết kế chính sách, giải pháp mang tính thường niên, xuyên suốt để cùng Chính phủ và các bộ, ngành, địa phương thực hiện chương trình Công-tư kiến quốc, Hùng cường, thịnh vượng như mục tiêu đề ra.
“Đầu ra” cho Toàn cảnh Kinh tế tư nhân Việt Nam là công thức 20-200-2.000, nghĩa là có sáng kiến gỡ khó cho 20 dự án trọng điểm quốc gia; phát triển 200 doanh nghiệp quốc gia; hội tụ trí tuệ của 2.000 trí thức, doanh nhân trong và ngoài nước. Để không lâu sau đó, chúng ta sẽ có thể kể câu chuyện của Việt Nam tương tự những câu chuyện thần kỳ về Đài Loan (Trung Quốc), Hàn Quốc.
2Tiếp nối những thành công trong chặng đường 20 năm thực hiện Báo cáo Năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI), Liên đoàn Công nghiệp và Thương mại Việt Nam (VCCI) quyết định xây dựng Bộ chỉ số PCI phiên bản 2.0 với đợt khảo sát đầu tiên bắt đầu từ quý IV/2025 và dự kiến sẽ công bố kết quả nghiên cứu vào quý II/2026.
Phiên bản mới của PCI sẽ tập trung thực hiện đo lường hệ sinh thái phát triển kinh tế tư nhân với các động lực tăng trưởng mới, thay vì đo lường môi trường kinh doanh thông qua thủ tục hành chính và gánh nặng chi phí tuân thủ như phiên bản PCI đầu tiên. Hệ sinh thái phát triển kinh tế tư nhân toàn diện đòi hỏi tích hợp các yếu tố: khung pháp lý ổn định, sự bình đẳng thực chất trong tiếp cận mọi nguồn lực, môi trường kinh doanh chi phí thấp, hệ sinh thái đổi mới, sáng tạo và một cam kết mạnh mẽ về phát triển bền vững.
Trong bối cảnh đó, PCI 2.0 được xây dựng trên ba trụ cột lớn, gồm nền tảng môi trường kinh doanh thuận lợi; thúc đẩy cạnh tranh bình đẳng; thông thoáng, an toàn; động lực tăng trưởng bền vững cùng vai trò kiến tạo của chính quyền địa phương, tương ứng với 137 chỉ tiêu (kế thừa 103 chỉ tiêu PCI cũ).
Bộ chỉ số PCI 2.0 là một trong những hoạt động của Chương trình xây dựng và công bố Báo cáo Kinh tế tư nhân Việt Nam thường niên do VCCI khởi xướng, mục đích nhằm xây dựng một ấn phẩm định kỳ, khách quan, cung cấp thông tin tham khảo tin cậy cho các nhà hoạch định chính sách, các tổ chức liên quan và cộng đồng doanh nghiệp tư nhân Việt Nam.
Vẫn là tiếng nói của doanh nghiệp, đo sự hài lòng của doanh nghiệp với chính quyền địa phương nhưng phương pháp luận PCI đã có sự thay đổi cần thiết, khi cơ hội bứt phá của kinh tế tư nhân đã rộng mở nhờ điểm tựa vững chắc là “Bộ tứ Nghị quyết” của Bộ Chính trị.
Với những thôi thúc đang đặt ra cho nhiệm vụ phát triển kinh tế tư nhân trở thành một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế, PCI 2.0 sẽ bám sát các định hướng chiến lược trong bộ tứ Nghị quyết trụ cột, là công cụ thúc đẩy tốc độ, hiệu quả các nhiệm vụ của các địa phương cũng như thúc đẩy việc thực hiện các đòi hỏi của xu thế phát triển mới, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh… Và như một phần không thể thiếu trong công tác điều hành, các địa phương đều trông đợi phiên bản nâng cấp PCI 2.0 trong Báo cáo Kinh tế tư nhân Việt Nam thường niên để có dữ liệu tham chiếu tin cậy cho công tác hoạch định chính sách phát triển kinh tế-xã hội, nhất là thúc đẩy phát triển kinh tế tư nhân.
3Sau 8 năm gián đoạn, Diễn đàn Kinh tế tư nhân Việt Nam (VPSF) 2025 đã trở lại với chuỗi sự kiện chính sách-đối thoại-hành động ở quy mô quốc gia, do Hội Doanh nhân trẻ Việt Nam chủ trì.
Khởi động từ tháng 7/2025, VPSF đã có ba vòng đối thoại từ địa phương đến Trung ương, từ thực tiễn đến chính sách, từ tiếng nói doanh nhân đến cam kết của Chính phủ, xoay quanh chủ đề “Khai phóng tiềm năng- Kiến tạo tương lai Việt”.
Kết thúc phiên đối thoại cấp cao với sự tham dự và chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Diễn đàn ghi nhận khoảng hơn 3.000 ý kiến của doanh nghiệp, doanh nhân để tổng hợp và công bố trong Sách trắng kinh tế tư nhân Việt Nam năm 2025.
Khác với hai kỳ VPSF được tổ chức năm 2016 và 2017 - tiếng nói của doanh nghiệp tư nhân được gửi đến bàn nghị sự cấp cao, trong lần trở lại này, doanh nghiệp không kêu khó, không kêu khổ mà tập trung hiến kế theo nhóm chính sách cụ thể, thiết thực gửi đến Chính phủ và các bộ, ngành, địa phương. Để từ đó, tiếng nói thực tiễn của doanh nghiệp gặp gỡ tầm nhìn chính sách, tìm lời giải tháo bung điểm nghẽn đang kìm hãm sự phát triển của khu vực kinh tế tư nhân. Nhiều sáng kiến đã được nêu ra, được thảo luận sôi nổi để thống nhất cách thức triển khai vào cuộc sống, hiện thực hóa từng mục tiêu cụ thể của Nghị quyết 68-NQ/TW.
Đơn cử sáng kiến của Chủ tịch Hội Doanh nhân trẻ Việt Nam Đặng Hồng Anh đối với hỗ trợ phát triển doanh nghiệp mới. Doanh nhân này cho rằng, nếu mỗi doanh nhân trẻ dìu dắt hai doanh nhân mới thông qua việc chia sẻ kinh nghiệm quản trị, hỗ trợ định hướng chiến lược, các doanh nghiệp mới gia nhập thị trường sẽ có khả năng phòng tránh rủi ro. Như vậy, sẽ thúc đẩy việc chuyển đổi 5 triệu hộ kinh doanh lên doanh nghiệp, hướng đến mục tiêu đến năm 2030 phấn đấu có 2 triệu doanh nghiệp hoạt động trong nền kinh tế, 20 doanh nghiệp hoạt động/nghìn dân, giúp doanh nghiệp Việt không chỉ lớn về số lượng mà còn mạnh về năng lực, hình thành lớp doanh nhân kế cận bản lĩnh, có tri thức, đóng góp cho sự phát triển bền vững của đất nước.
