Thể chế hóa tối đa những nội dung đột phá trong Nghị quyết số 68-NQ/TW

Sự ra đời của Nghị quyết số 68-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân được nhìn nhận là bước tiến đột phá trong tư duy và hoạch định chính sách phát triển kinh tế trong tình hình mới. Không chỉ được chính danh, kinh tế tư nhân còn được tạo điều kiện để phát triển bứt phá.

Để đạt mục tiêu đến năm 2045, cả nước có ít nhất ba triệu doanh nghiệp hoạt động, đóng góp khoảng hơn 60% GDP, cả hệ thống chính trị cần nhập cuộc đồng bộ, xuyên suốt. Báo Nhân Dân có cuộc thảo luận cùng một số lãnh đạo ngành trọng yếu và đại biểu Quốc hội về những vấn đề mới trong triển khai Nghị quyết đang được cộng đồng doanh nghiệp quan tâm.

Phóng viên: Xin đồng chí cho biết, quá trình triển khai thực hiện Nghị quyết số 68-NQ/TW của cơ quan, đơn vị của đồng chí thời gian qua đã đạt được những kết quả cụ thể gì nhằm đẩy mạnh cải cách, hoàn thiện, nâng cao chất lượng thể chế, chính sách phát triển kinh tế tư nhân?

Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng: Theo Kế hoạch hành động của Chính phủ ban hành tại Nghị quyết số 138/NQ-CP, trong năm 2025-2026, Bộ Tài chính được giao 16 nhiệm vụ liên quan tới công tác hoàn thiện thể chế và chính sách phát triển kinh tế tư nhân. Với tinh thần quyết tâm cao độ để khẩn trương đưa Nghị quyết số 68-NQ/TW vào cuộc sống, Bộ Tài chính đã ban hành Kế hoạch hành động thực hiện Nghị quyết, trong đó quy định rõ nhiệm vụ cụ thể cho từng đơn vị, rõ người, rõ việc, rõ thời gian, rõ tiến độ theo từng tháng để theo dõi, giám sát.

bo-truong-thang.jpg
Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng

Ngay trong kỳ họp thứ chín Quốc hội khóa XV, Bộ Tài chính đã hoàn thiện, báo cáo Chính phủ trình Quốc hội thông qua Luật số 76/2025/QH15 sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Doanh nghiệp và Luật số 90/2025/ QH15 sửa đổi tám luật trong lĩnh vực tài chính; đồng thời, tham mưu Chính phủ ban hành một số nghị định về đăng ký doanh nghiệp, quản lý đấu thầu, đầu tư theo đối tác công-tư, thuế… Nhiều quy định được bổ sung, sửa đổi theo hướng đơn giản hóa hồ sơ, thủ tục, giảm thời hạn giải quyết thủ tục hành chính, bảo đảm 100% thủ tục đăng ký doanh nghiệp, hộ kinh doanh được thực hiện trực tuyến toàn trình và phi địa giới hành chính trong phạm vi cấp tỉnh.

Bộ Tài chính đang phối hợp với các cơ quan khẩn trương hoàn thiện Dự thảo Nghị định hướng dẫn Nghị quyết số 198/2025/QH15 về một số cơ chế, chính sách đặc biệt phát triển kinh tế tư nhân, hoàn thiện Dự thảo Nghị định về cơ chế thử nghiệm phát triển kinh tế tuần hoàn và xây dựng hai chương trình quốc gia hỗ trợ doanh nghiệp. Bên cạnh đó, Bộ cũng tiếp tục rà soát, sửa đổi nhiều văn bản luật như Luật Phí và lệ phí, Luật Thuế thu nhập cá nhân, Luật Quản lý thuế… để báo cáo Chính phủ trình Quốc hội xem xét thông qua trong kỳ họp thứ mười Quốc hội Khóa XV.

Bộ trưởng Công thương Nguyễn Hồng Diên: Ngày 3/7/2025, Bộ Công thương đã ban hành Kế hoạch thực hiện các Nghị quyết của Bộ Chính trị, Quốc hội, Chính phủ về phát triển kinh tế tư nhân, với các trọng tâm:

Hoàn thiện hệ thống pháp luật về thương mại, quản lý thị trường và nhất là quản lý cạnh tranh nhằm bảo đảm cạnh tranh công bằng, bình đẳng, minh bạch giữa các thành phần kinh tế, tạo môi trường kinh doanh thuận lợi cho khu vực kinh tế tư nhân. Bộ Công thương đang tập trung rà soát, sửa đổi Luật Thương mại, khẩn trương xây dựng Luật Thương mại điện tử và các văn bản pháp luật liên quan để tạo lập khung khổ pháp luật thương mại phù hợp hệ thống thương mại quốc tế, giúp kinh tế tư nhân đẩy mạnh xuất khẩu, tận dụng triệt để các điều kiện thị trường thuận lợi từ 17 FTA đã được ký kết cũng như khai thác hiệu quả lợi thế của thị trường 100 triệu dân trong nước.

dien.jpg
Bộ trưởng Công thương Nguyễn Hồng Diên

Xây dựng và hoàn thiện hệ thống thể chế, chính sách phát triển các lĩnh vực công nghiệp gắn với đẩy mạnh sự tham gia của khu vực kinh tế tư nhân; tạo thuận lợi cho kinh tế tư nhân tiếp cận đất đai, mặt bằng sản xuất kinh doanh trong các khu/cụm công nghiệp. Bộ cũng đang khẩn trương xây dựng Luật các ngành công nghiệp trọng điểm; Nghị định về ứng dụng khoa học, công nghệ và phát triển công nghiệp chế tạo cho ngành điện lực; Nghị định sửa đổi Nghị định số 32/2024/ NĐ-CP về quản lý, phát triển cụm công nghiệp… để tạo khung khổ chính sách, pháp luật đồng bộ cho phát triển các ngành công nghiệp, nâng cao năng lực sản xuất của doanh nghiệp tư nhân trong nước và bảo đảm mức độ độc lập, tự chủ của nền kinh tế trong dài hạn.

Cùng với đó, Bộ Công thương đã trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Phương án cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính liên quan đến hoạt động sản xuất, kinh doanh thuộc phạm vi quản lý. Theo đó dự kiến cắt giảm, đơn giản hóa các thủ tục hành chính đạt tỷ lệ 53,21% (vượt chỉ tiêu), cắt giảm 98 và đơn giản hóa 39 điều kiện kinh doanh, chiếm lần lượt 15% và 5,5% tổng số điều kiện kinh doanh hiện có.

Tập trung hỗ trợ phát triển doanh nghiệp, ưu tiên hỗ trợ doanh nghiệp vừa và lớn vươn lên thành các tập đoàn kinh tế tư nhân tầm cỡ khu vực và toàn cầu để vươn ra thị trường quốc tế. Bộ đang khẩn trương triển khai Chương trình vươn ra thị trường quốc tế (Chương trình Go\Global) để trình Thủ tướng với mục tiêu giúp doanh nghiệp giải quyết các bài toán khó hiện nay về tiếp cận thị trường nước ngoài, nâng cao chất lượng và giá trị gia tăng xuất khẩu, xây dựng thương hiệu, hạ tầng xuất khẩu, giải quyết tranh chấp trong thương mại quốc tế, kết nối với các tập đoàn đa quốc gia. Mục tiêu kế tiếp là bảo đảm xây dựng nền móng vững chắc, lâu dài của nền kinh tế, hướng tới hình thành một nền sản xuất quốc gia tự lực, tự cường với sự lớn mạnh, làm chủ của các tập đoàn công nghiệp trong nước có năng lực cạnh tranh và xuất khẩu toàn cầu, có khả năng dẫn dắt một số chuỗi cung ứng, chuỗi giá trị mà Việt Nam có lợi thế.

Đổi mới toàn diện nội dung, cách thức thực hiện công tác xúc tiến thương mại trên cơ sở tổng kết, đánh giá kết quả thực hiện Chương trình Xúc tiến thương mại, Chương trình Thương hiệu quốc gia Việt Nam và xây dựng Đề án phát triển thị trường trong nước gắn với xây dựng hệ thống các tập đoàn bán lẻ, phân phối tư nhân trong nước gắn với Cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam” để xử lý một cách cân bằng giữa ngoại lực (thị trường nước ngoài) và nội lực (thị trường trong nước), bảo đảm thị trường trong nước là nền tảng lâu dài, bệ đỡ chiến lược mỗi khi có biến động từ thị trường xuất khẩu.

Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Phạm Thanh Hà: Ngân hàng Nhà nước đã chủ động, khẩn trương cụ thể hóa Nghị quyết số 68-NQ/TW của Bộ Chính trị, Nghị quyết của Quốc hội, của Chính phủ về phát triển kinh tế tư nhân bằng việc ban hành Kế hoạch hành động số 16-KH/ĐUNHNH của Đảng ủy Ngân hàng Nhà nước; đồng thời, ban hành các chương trình hành động của ngành ngân hàng kèm Quyết định 2415/QĐ- NHNN và Quyết định 2416/QĐ-NHNN ngay trong tháng 6/2025;… qua đó xác định rõ các nhiệm vụ cụ thể của toàn ngành ngân hàng nhằm hỗ trợ phát triển kinh tế tư nhân.

pho-thong-doc-thanh-ha.jpg
Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Phạm Thanh Hà

Theo đó, ngành ngân hàng quyết liệt triển khai hoàn thiện hành lang pháp lý về tiền tệ, tín dụng và hoạt động ngân hàng. Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Các tổ chức tín dụng được thông qua, góp phần xử lý nợ xấu và tháo gỡ các nút thắt trong cấp tín dụng. Ngân hàng Nhà nước cũng tiến hành sửa đổi Thông tư 26/2024/TT-NHNN để mở rộng tài sản cho thuê tài chính (như phần mềm, quyền khai thác, tài sản trí tuệ, dữ liệu); xây dựng Dự thảo Nghị định trình Chính phủ về hỗ trợ lãi suất 2%/năm thông qua hệ thống các ngân hàng thương mại cho doanh nghiệp tư nhân vay vốn để thực hiện các dự án xanh, tuần hoàn và áp dụng khung tiêu chuẩn ESG; tham mưu Chính phủ ban hành Nghị định số 94/2025/NĐ-CP về cơ chế thử nghiệm có kiểm soát trong lĩnh vực ngân hàng; ứng dụng dữ liệu dân cư và định danh điện tử vào hoạt động ngân hàng.

Ngân hàng Nhà nước đã chỉ đạo các tổ chức tín dụng tiếp tục đơn giản hóa thủ tục hành chính, ưu tiên vốn tín dụng cho doanh nghiệp nhỏ và vừa, doanh nghiệp khởi nghiệp, công nghiệp hỗ trợ và xuất khẩu, nhất là trong đầu tư công nghệ mới, chuyển đổi xanh, chuyển đổi số và tín dụng theo chuỗi cung ứng, chuỗi giá trị; chủ động tổ chức các hội nghị kết nối ngân hàng-doanh nghiệp thường xuyên nhằm tháo gỡ khó khăn, cải thiện tiếp cận vốn cho kinh tế tư nhân.

Các chính sách nói trên đã góp phần kiến tạo môi trường kinh doanh ổn định. Đến tháng 8/2025, lãi suất cho vay bình quân bằng VND đối với các giao dịch phát sinh mới ở mức 6,38%/năm, giảm 0,56%/năm so với cuối năm 2024; một số lĩnh vực ưu tiên (trong đó có xuất khẩu) hiện chỉ khoảng 4%/năm. Dư nợ tín dụng đối với kinh tế tư nhân tính đến cuối tháng 6/2025 đạt gần 15,92 triệu tỷ đồng, chiếm hơn 92% tổng dư nợ toàn nền kinh tế, tăng 9,8% so cuối năm 2024. Tỷ lệ giao dịch số tại nhiều ngân hàng đã đạt hơn 95%.

Nhìn chung, việc triển khai Nghị quyết số 68-NQ/ TW trong ngành ngân hàng được thực hiện đồng bộ, hiệu quả, góp phần thúc đẩy khu vực kinh tế tư nhân phát triển mạnh mẽ, bền vững, tạo động lực tăng trưởng quan trọng cho nền kinh tế.

Đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách tại Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Đỗ Đức Hiển: Việc ban hành Nghị quyết số 68-NQ/TW là đòi hỏi khách quan của tiến trình đổi mới, nhằm phát huy mạnh mẽ hơn nữa vai trò của kinh tế tư nhân, củng cố niềm tin, tạo khí thế và xung lực mới cho phát triển kinh tế, thúc đẩy tăng trưởng, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, đáp ứng yêu cầu phát triển trong kỷ nguyên mới vươn mình giàu mạnh, thịnh vượng của đất nước. Sự ra đời của Nghị quyết thể hiện quyết tâm chính trị cao của Đảng ta, đồng thời phản ánh kết quả đổi mới tư duy chính trị, nhận thức lý luận và năng lực lãnh đạo của Đảng đối với con đường phát triển tương lai của đất nước.

dai-bieu-do-duc-hien.jpg
Đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách tại Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Đỗ Đức Hiển

Để triển khai hiệu quả Nghị quyết đặc biệt quan trọng này, đòi hỏi phải có sự quyết tâm, thống nhất trong hành động giữa các cấp, các ngành, các địa phương, đồng thời phải giải quyết đồng bộ các vấn đề, trong đó khâu trước tiên và rất quan trọng là hoàn thiện thể chế.

Tại kỳ họp thứ chín Quốc hội khóa XV vừa qua, nhiều nội dung quan trọng, cần làm ngay đã được Quốc hội, Chính phủ triển khai thực hiện. Theo đó, trên cơ sở đề xuất của Chính phủ và các cơ quan, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 198/2025/QH15 về một số cơ chế, chính sách đặc biệt phát triển kinh tế tư nhân, đồng thời sửa đổi nhiều văn bản có phạm vi tác động lớn tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho hoạt động đầu tư, sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp; hoàn thiện pháp luật về thuế; thúc đẩy tăng trưởng, phát triển nguồn nhân lực, giải quyết việc làm, thị trường lao động; khuyến khích phát triển nông nghiệp, nông dân, nông thôn; từng bước hoàn thiện khung pháp lý cho các mô hình kinh tế mới;…

Quốc hội cũng đã thông qua nhiều luật, nghị quyết nhằm thúc đẩy khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, phát triển ngành công nghiệp công nghệ số, nâng cao năng lực cạnh tranh và ngăn chặn nguy cơ tụt hậu, thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh và nâng cao chất lượng cuộc sống người dân. Đồng thời, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 197/2025/QH15 về một số cơ chế, chính sách đặc biệt tạo đột phá trong xây dựng và tổ chức thi hành pháp luật, Nghị quyết số 206/2025/QH15 về cơ chế đặc biệt xử lý khó khăn, vướng mắc do quy định của pháp luật; tiếp tục sửa đổi, bổ sung Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật với những cải cách vượt bậc về quy trình xây dựng và ban hành văn bản quy phạm pháp luật;…

Phóng viên: Xin đồng chí đánh giá về những thuận lợi, khó khăn trong quá trình triển khai Nghị quyết số 68-NQ/TW và giải pháp để khắc phục những vấn đề đang đặt ra?

Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng: Chỉ chưa đầy hai tuần sau khi Nghị quyết được ban hành, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 198/2025/QH15 và Chính phủ cũng có hai Nghị quyết ban hành Kế hoạch hành động thực hiện các nghị quyết của Bộ Chính trị và Quốc hội. Điều đó cho thấy tinh thần vào cuộc quyết liệt của các cơ quan. Các bộ, ngành, địa phương cũng khẩn trương triển khai nhiệm vụ theo phân công tại Kế hoạch hành động của Chính phủ, nâng cao kỷ luật, kỷ cương, tinh thần, thái độ phục vụ, chủ động, tận tụy, chuyên nghiệp trong giải quyết các vấn đề vướng mắc cho người dân, doanh nghiệp.

Tuy nhiên, Nghị quyết được ban hành trong bối cảnh cả nước thực hiện sắp xếp bộ máy theo mô hình chính quyền hai cấp, do đó việc triển khai Nghị quyết tại một số bộ, ngành, địa phương phần nào bị ảnh hưởng. Một số nơi vẫn tồn tại tư duy hành chính cũ, chưa thấm nhuần tinh thần “kiến tạo-phục vụ”, dẫn đến thiếu quyết liệt trong chỉ đạo và thực thi, gây khó khăn cho doanh nghiệp.

Để khắc phục, Bộ Tài chính xác định trong thời gian tới sẽ tập trung vào ba nhóm giải pháp chính. Đó là nâng cao trách nhiệm của người đứng đầu, gắn kết quả hỗ trợ doanh nghiệp với công tác thi đua, khen thưởng và xử lý nghiêm các trường hợp nhũng nhiễu; tiếp tục rà soát, đơn giản hóa thủ tục hành chính, đẩy mạnh ứng dụng số, giảm chi phí và thời gian cho doanh nghiệp. Bộ Tài chính cũng sẽ tăng cường công tác truyền thông, đối thoại hai chiều với cộng đồng doanh nghiệp; kịp thời cung cấp thông tin chính xác, minh bạch; chủ động giải quyết những vướng mắc, khó khăn cho doanh nghiệp, hộ kinh doanh để củng cố niềm tin và đồng hành cùng khu vực kinh tế tư nhân phát triển nhanh, bền vững.

Có thể nói, sự vào cuộc quyết liệt của các cấp, các ngành, trong đó có ngành tài chính, đã góp phần đem lại những kết quả hết sức tích cực về tinh thần kinh doanh của khu vực kinh tế tư nhân. Làn sóng khởi nghiệp đã gia tăng mạnh mẽ với số lượng doanh nghiệp, hộ kinh doanh thành lập mới và quay trở lại hoạt động tăng cao nhất từ trước tới nay.

Bộ trưởng Tài chính NGUYỄN VĂN THẮNG

the-che-toi.jpg
Hoạt động xuất nhập khẩu nhộn nhịp tại cảng Đình Vũ (TP Hải Phòng). Ảnh: THÀNH ĐẠT

Bộ trưởng Công thương Nguyễn Hồng Diên: Việc triển khai Nghị quyết số 68-NQ/TW diễn ra trong bối cảnh có nhiều thuận lợi. Trước tiên là sự vào cuộc triển khai của toàn bộ hệ thống chính trị với sự đồng lòng, quyết tâm cao, tích cực cải cách thể chế, xây dựng môi trường pháp lý minh bạch, bình đẳng, tạo động lực mạnh mẽ cho kinh tế tư nhân phát triển bền vững. Bên cạnh đó, niềm tin và khát vọng của khu vực kinh tế tư nhân tham gia chủ động trên tinh thần đổi mới sáng tạo, mở rộng thị trường nội địa và quốc tế, tận dụng hiệu quả các cơ hội từ chuyển đổi số, hội nhập kinh tế toàn cầu. Mặt khác, vị thế Việt Nam cũng ngày càng được củng cố với môi trường chính trị ổn định, mạng lưới FTA rộng mở hay các chính sách ưu đãi thiết thực, tạo đà cho doanh nghiệp tư nhân vươn lên mạnh mẽ.

Với vị thế là một trong 20 nền kinh tế xuất khẩu hàng đầu thế giới, một trong những trung tâm sản xuất của châu Á và một khu vực thị trường trong nước lớn, tăng trưởng nhanh, nhất là thương mại điện tử đã tạo đà thuận lợi cả về cung và cầu cho khu vực kinh tế tư nhân phát triển.

Là một trong 20 nền kinh tế xuất khẩu hàng đầu thế giới, một trong những trung tâm sản xuất của châu Á và một khu vực thị trường trong nước lớn, tăng trưởng nhanh, nhất là thương mại điện tử, vị thế này của Việt Nam đã và đang tạo đà thuận lợi cả về cung và cầu cho khu vực kinh tế tư nhân phát triển.

Bộ trưởng Công thương NGUYỄN HỒNG DIÊN

Tuy nhiên, chúng ta cũng phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức. Tư duy và nhận thức về vai trò, vị trí của kinh tế tư nhân vẫn chưa thật sự đồng bộ, thông suốt trong hệ thống các cấp ủy, chính quyền, hệ thống chính trị, cộng đồng doanh nghiệp và người dân. Hệ thống thể chế và khung pháp lý hỗ trợ cho kinh tế tư nhân cũng chưa hoàn thiện, cần tiếp tục cải thiện. Kinh tế tư nhân vẫn gặp nhiều khó khăn trong tiếp cận đất đai, vốn tín dụng, công nghệ và nhân lực chất lượng cao; chi phí kinh doanh cao, thủ tục hành chính phức tạp và chính sách hỗ trợ còn chưa hiệu quả, khó tiếp cận. Đặc biệt, năng lực nội tại của doanh nghiệp trong nước còn hạn chế, hầu hết doanh nghiệp tư nhân là nhỏ và vừa, hạn chế về tài chính, trình độ quản lý, công nghệ cũng như khả năng kết nối với doanh nghiệp nhà nước hoặc FDI. Ngoài ra, còn nhiều thách thức đến từ môi trường bên ngoài như ảnh hưởng kéo dài từ đại dịch Covid-19, phục hồi kinh tế toàn cầu chậm, cạnh tranh chiến lược giữa các cường quốc hay các biện pháp bảo hộ thương mại làm tăng rủi ro cho doanh nghiệp.

Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Phạm Thanh Hà: Bên cạnh những thuận lợi, kết quả đã đạt được trong triển khai Nghị quyết số 68-NQ/TW, ngành ngân hàng cũng phải đối mặt với nhiều thách thức.

Thứ nhất, áp lực trong điều hành chính sách tiền tệ gia tăng, nhất là trong bối cảnh quốc tế và trong nước biến động nhanh, phức tạp, khó lường đoán, dễ đảo chiều, áp lực lạm phát gia tăng. Việc mở rộng tín dụng, kiến tạo môi trường kinh doanh thuận lợi cho kinh tế tư nhân phát triển là nhiệm vụ quan trọng được ưu tiên, nhưng cũng gây áp lực cho công tác kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm an toàn hoạt động ngân hàng.

Thứ hai, phần lớn nguồn vốn hỗ trợ phát triển kinh tế đất nước đang dựa nhiều vào nguồn vốn tín dụng ngân hàng với tỷ lệ tín dụng/GDP năm 2024 đã vượt quá 135%, tiềm ẩn rủi ro hệ thống. Bên cạnh đó, năng lực cung ứng tín dụng ngân hàng có những giới hạn nhất định, nhất là trong cung ứng vốn tín dụng trung - dài hạn do nguồn vốn đầu vào chủ yếu là ngắn hạn. Tăng trưởng tín dụng cao và kéo dài sẽ tích tụ rủi ro hệ thống ở mức cao, có thể gây hệ lụy cho nền kinh tế.

Thứ ba, các ngân hàng không thể thực hiện “hạ chuẩn” tín dụng do yêu cầu quản trị rủi ro theo thông lệ quốc tế, trong khi thông tin về doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp nhỏ và vừa còn thiếu minh bạch, thiếu tài sản bảo đảm và khó tiếp cận dữ liệu từ các cơ quan khác, chưa kết nối hiệu quả với hiệp hội, ngành nghề, cơ quan thuế, hải quan,…

Thứ tư, hiệu quả các mô hình liên kết, ứng dụng công nghệ cao còn thấp dù đã có cơ chế tín dụng ưu đãi; thiếu doanh nghiệp đầu đàn; doanh nghiệp đáp ứng tiêu chí để công nhận doanh nghiệp nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao còn ít;...

Thứ năm, những yếu kém, tồn tại mang tính nội tại của kinh tế tư nhân cũng làm hạn chế hiệu quả các chính sách hỗ trợ. Các doanh nghiệp chủ yếu là nhỏ và vừa, quy mô nhỏ, năng lực tài chính, công nghệ, năng suất cũng như hiệu quả sản xuất kinh doanh còn hạn chế; thiếu phương án kinh doanh khả thi; tài chính không minh bạch, thiếu tài sản bảo đảm;… nên khó tiếp cận tín dụng trung, dài hạn. Khu vực phi chính thức còn lớn, chưa đăng ký kinh doanh nên hạn chế khả năng tiếp cận các chương trình hỗ trợ.

Những thách thức này đòi hỏi ngành ngân hàng cần phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành, địa phương, tăng cường phối hợp các chính sách vĩ mô, đồng thời cần sự thay đổi tư duy, nâng cao năng lực từ các doanh nghiệp tư nhân, góp phần thực hiện thành công Nghị quyết số 68-NQ/TW.

Trong bối cảnh kinh tế thế giới và trong nước còn nhiều bất ổn, Ngân hàng Nhà nước tiếp tục xác định rõ vai trò, trách nhiệm tđồng hành và thúc đẩy sự phát triển của kinh tế tư nhân, quyết tâm thực hiện thành công các kế hoạch hành động đã xây dựng; triển khai các chính sách phù hợp, bám sát diễn biến vĩ mô và thực tiễn, hỗ trợ doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp nhỏ và vừa cũng như doanh nghiệp đổi mới sáng tạo tiếp cận nguồn vốn thuận lợi hơn, từ đó góp phần kiến tạo môi trường kinh doanh minh bạch, hiệu quả và phát triển bền vững.

Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam PHẠM THANH HÀ

Phóng viên: Nhằm bảo đảm hiện thực hóa mục tiêu kinh tế tư nhân trở thành một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế, trong thời gian tới, bên cạnh các nhiệm vụ thường xuyên, các cơ quan/đơn vị của đồng chí còn có giải pháp cụ thể gì để tăng khả năng tiếp cận các nguồn lực cho kinh tế tư nhân, nhất là doanh nghiệp nhỏ và vừa cũng như doanh nghiệp đổi mới sáng tạo?

Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng: Với vai trò là cơ quan tham mưu cho Chính phủ về tài chính, ngân sách hỗ trợ doanh nghiệp, hộ kinh doanh, Bộ Tài chính dự kiến tập trung triển khai 5 giải pháp trọng tâm để hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, doanh nghiệp đổi mới sáng tạo nâng cao khả năng tiếp cận các nguồn lực.

Một là, song song với việc khẩn trương hoàn thiện công tác thể chế, chính sách theo chức năng, nhiệm vụ được giao tại Nghị quyết số 138/NQ-CP, Bộ Tài chính sẽ tiếp tục nghiên cứu, đề xuất cải cách chính sách thuế- tài khóa để tạo động lực cho doanh nghiệp nhỏ và vừa, doanh nghiệp đổi mới sáng tạo.

Hai là, vận hành hiệu quả hoạt động của Quỹ Phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ của Quỹ đã được điều chỉnh mở rộng quy định tại Nghị quyết số 198/2025/QH15. Đồng thời, nghiên cứu hoàn thiện mô hình các quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách để xây dựng mô hình hoạt động phù hợp nhất với yêu cầu quản lý nhà nước, nhu cầu hỗ trợ của doanh nghiệp tư nhân.

Ba là, tích cực phối hợp với các bộ, ngành, địa phương rà soát, tạo điều kiện cho doanh nghiệp được thuê lại đất đai, nhà xưởng, cơ sở hạ tầng là tài sản công dôi dư theo nguyên tắc công khai, minh bạch; đồng thời, mở rộng hình thức xã hội hóa đầu tư hạ tầng khu, cụm công nghiệp để giảm chi phí đầu vào cho doanh nghiệp nhỏ và vừa, doanh nghiệp đổi mới sáng tạo.

Bốn là, tiếp tục chủ động, tích cực phối hợp với các bộ, ngành, địa phương đẩy mạnh các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, doanh nghiệp đổi mới sáng tạo, tập trung hỗ trợ về chuyển đổi số; đào tạo kế toán, thuế và đào tạo cho lãnh đạo doanh nghiệp; đẩy mạnh tư vấn doanh nghiệp và hỗ trợ doanh nghiệp tham gia chuỗi giá trị; hỗ trợ các doanh nghiệp tiêu biểu, tiên phong.

Năm là, tăng cường tuyên truyền nâng cao nhận thức cho doanh nghiệp, hiệp hội doanh nghiệp về các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, giúp họ hiểu đúng, hiểu đủ và kịp thời về các cơ chế, chính sách, từ đó nâng cao khả năng tiếp cận chính sách hỗ trợ doanh nghiệp của Nhà nước. Bộ Tài chính sẽ tích cực phối hợp với tổ chức, hiệp hội doanh nghiệp trong việc triển khai chính sách hỗ trợ doanh nghiệp; đồng thời, thường xuyên tiến hành đánh giá hiệu quả và giám sát công tác hỗ trợ doanh nghiệp để nâng cao hiệu lực thực thi chính sách trong thực tiễn.

8.jpg
Nguồn: Cục Thống kê (Bộ Tài chính).

Bộ trưởng Công thương Nguyễn Hồng Diên: Bộ Công thương đã xác định nhiều nhóm nhiệm vụ lớn kèm theo giải pháp cụ thể để triển khai thực hiện nhằm hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng lực sản xuất, phát triển thị trường và mở rộng xuất khẩu.

Một là, tiếp tục đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền nhằm thống nhất cao về nhận thức và hành động của các cấp ủy đảng, các cơ quan đơn vị thuộc bộ, cán bộ, đảng viên, người lao động và cộng đồng kinh tế tư nhân trong lĩnh vực công thương để khơi dậy niềm tin, khát vọng dân tộc, tạo xung lực mới, khí thế mới tham gia phát triển ngành.

Hai là, tập trung hoàn thiện nhanh, đồng bộ hệ thống thể chế, chính sách, môi trường đầu tư kinh doanh trong lĩnh vực công thương nhằm giải phóng năng lực sản xuất, huy động mọi nguồn lực cho phát triển ngành và tạo động lực cho kinh tế tư nhân tham gia phát triển ngành.

Ba là, khuyến khích, tăng cường vai trò tích cực của kinh tế tư nhân tham gia thực hiện tái cơ cấu ngành công thương một cách thực chất, hiệu quả dựa trên khoa học-công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và nguồn nhân lực chất lượng cao; khuyến khích doanh nghiệp tư nhân tham gia các dự án quan trọng quốc gia trong lĩnh vực năng lượng, công nghiệp; khuyến khích kinh tế tư nhân tham gia cùng Nhà nước vào các lĩnh vực chiến lược, các dự án, nhiệm vụ nghiên cứu khoa học trọng điểm, quan trọng quốc gia, những nhiệm vụ khẩn cấp, cấp bách của ngành.

Bốn là, hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa đẩy nhanh chuyển đổi số, nhất là trong các ngành, lĩnh vực ưu tiên như thương mại điện tử, dệt may, da giày, thực phẩm;... triển khai các chương trình hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa cải tiến công nghệ; áp dụng các mô hình quản trị, sản xuất hiện đại, bền vững, tuần hoàn và ít phát thải nhằm nâng cao năng suất, chất lượng phát triển bền vững; nâng cao khả năng đáp ứng các quy định, tiêu chuẩn về môi trường, carbon thấp, trách nhiệm xã hội, lao động của các thị trường xuất khẩu cho các doanh nghiệp.

Năm là, hỗ trợ doanh nghiệp xây dựng, phát triển thương hiệu; tăng cường năng lực cho các tổ chức hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa từ Trung ương đến địa phương. Mở rộng, nâng cao hiệu quả hoạt động của hệ thống thương vụ và Văn phòng xúc tiến thương mại của Việt Nam ở nước ngoài.

Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Phạm Thanh Hà:

Ngành ngân hàng sẽ tiếp tục đồng hành cùng khu vực kinh tế tư nhân với các nhiệm vụ, giải pháp chính sau:

Thứ nhất, tiếp tục rà soát, hoàn thiện thể chế, quy định về hoạt động tín dụng ngân hàng đồng bộ, phù hợp với yêu cầu thực tiễn, vừa bảo đảm an toàn hoạt động, vừa hỗ trợ kinh tế tư nhân đủ vốn cho hoạt động sản xuất, kinh doanh.

Thứ hai, tiếp tục chỉ đạo các tổ chức tín dụng ưu tiên tín dụng vào sản xuất, kinh doanh, lĩnh vực trọng điểm và các động lực tăng trưởng theo chỉ đạo của Chính phủ, đồng thời kiểm soát chặt tín dụng vào các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro.

Thứ ba, thúc đẩy các chương trình tín dụng trọng điểm như cho vay nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, đầu tư công nghệ số, hạ tầng, sản xuất lúa gạo chất lượng cao,... Các hoạt động kết nối ngân hàng - doanh nghiệp sẽ tiếp tục được đẩy mạnh dưới nhiều hình thức nhằm kịp thời tháo gỡ khó khăn trong tiếp cận vốn cho kinh tế tư nhân.

Thứ tư, triển khai mạnh các chính sách tài chính xanh, như ban hành nghị định hỗ trợ lãi suất cho doanh nghiệp tư nhân thực hiện các dự án xanh, tuần hoàn; mở rộng đối tượng cho thuê tài chính, bao gồm phần mềm, dữ liệu, tài sản trí tuệ;...

Thứ năm, giám sát chặt hoạt động cho vay trong hệ sinh thái nội bộ, tránh rủi ro lan truyền hệ thống, bảo đảm an toàn hoạt động ngân hàng để hỗ trợ kinh tế tư nhân bền vững.

Thứ sáu, kiến tạo không gian pháp lý cho các mô hình tài chính mới, hướng tới nhóm doanh nghiệp đổi mới sáng tạo; phát triển hạ tầng dữ liệu giúp hỗ trợ tín dụng cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa.

Cuối cùng, tăng cường phối hợp đồng bộ giữa các bộ, ngành, địa phương trong đồng hành cùng kinh tế tư nhân, trong đó có phát triển thị trường vốn nhằm tăng cường cung ứng vốn trung-dài hạn cho kinh tế tư nhân, giảm tải vốn trung-dài hạn cho ngành ngân hàng; kết hợp với sự nỗ lực nâng cao năng lực nội tại của các doanh nghiệp tư nhân, nhằm thực hiện thành công các mục tiêu phát triển, đưa nền kinh tế vươn mình mạnh mẽ trong kỷ nguyên mới.

Đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách tại Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Đỗ Đức Hiển: Tạo thuận lợi cho kinh tế tư nhân tiếp cận công bằng các nguồn lực phát triển là một trong 8 nhóm nhiệm vụ, giải pháp nhằm bảo đảm hiện thực hóa mục tiêu kinh tế tư nhân trở thành một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế đã được xác định tại Nghị quyết số 68-NQ/ TW. Trong đó, cần có chính sách phù hợp kiểm soát biến động giá đất, nhất là giá đất sản xuất, kinh doanh, phi nông nghiệp; đẩy mạnh minh bạch hóa, giao dịch điện tử và giảm thủ tục, thời gian giải quyết; mở rộng kênh huy động qua tín dụng xanh, thị trường chứng khoán, quỹ đầu tư và gọi vốn cộng đồng; thúc đẩy đào tạo gắn với thực tiễn, bồi dưỡng giám đốc điều hành, kỹ năng số và ngoại ngữ, đáp ứng đòi hỏi chuyển đổi số;… Đây là những nội dung rất quan trọng cần được thể chế hóa kịp thời.

Thời gian qua, Quốc hội giải quyết khối lượng công việc rất lớn, nhiều việc mới, chưa có tiền lệ nhằm thể chế hóa kịp thời nhiều nội dung của Nghị quyết số 68-NQ/TW; qua đó, thể hiện rõ nét tinh thần đổi mới tư duy trong xây dựng pháp luật với mục tiêu phát triển kinh tế tư nhân, đồng thời tạo môi trường kinh doanh thông thoáng, minh bạch, ổn định, an toàn, thúc đẩy tinh thần khởi nghiệp sáng tạo, chuyển đổi số và làm giàu hợp pháp, chính đáng.

Đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách tại Ủy ban Pháp luật và Tư pháp ĐỖ ĐỨC HIỂN

Với tinh thần đẩy nhanh tiến độ để ngay trong năm 2025 cơ bản hoàn thành việc tháo gỡ những điểm nghẽn do quy định của pháp luật nhằm khơi thông nguồn lực cho phát triển đất nước, tại kỳ họp thứ 10 tới đây, cùng với việc căn chỉnh, hoàn thiện hệ thống pháp luật cho phù hợp với mô hình tổ chức mới của hệ thống chính trị, Quốc hội sẽ tiếp tục xem xét, ban hành hoặc sửa đổi nhiều luật, nghị quyết, trong đó có những luật rất quan trọng trong các lĩnh vực đất đai, quy hoạch, xây dựng, tài chính, thuế, giáo dục và đào tạo, thương mại điện tử và chuyển đổi số,…

Thông qua việc sửa đổi các luật này, những nội dung cụ thể về tăng cường cơ hội tiếp cận đất đai, mặt bằng sản xuất kinh doanh, đẩy mạnh, đa dạng hóa các nguồn vốn và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực cho kinh tế tư nhân, nhất là doanh nghiệp nhỏ và vừa, doanh nghiệp đổi mới sáng tạo sẽ là những chủ đề trọng tâm được Quốc hội, đại biểu Quốc hội chú trọng nghiên cứu, thảo luận.

Phóng viên: Xin trân trọng cảm ơn các đồng chí!