Nhận thấy cơ hội phát triển kinh tế, làm giàu từ nông sản bản địa được thiên nhiên ban tặng, những phụ nữ giàu nghị lực, dám nghĩ, dám làm nơi đây đã phát triển nhiều mô hình sản xuất, gắn kết, hỗ trợ đồng bào dân tộc thiểu số, góp phần nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống.
Sau chuỗi ngày bận rộn, cuối tháng 9, chị Hồ Thị Kim Oanh, Giám đốc Công ty TNHH Lâm Thịnh, xã Đăk Tô (tỉnh Quảng Ngãi) hoàn thành hai sản phẩm: cà-phê sầu riêng và cà-phê sâm. Sau nhiều năm ấp ủ, hai sản phẩm độc đáo mang đậm hồn cốt Tây Nguyên đưa ra thị trường, chị kỳ vọng sẽ được người tiêu dùng đón nhận.
Để cung ứng dòng sản phẩm mới này, chị Kim Oanh đầu tư hệ thống sấy thăng hoa hơn 200 triệu đồng cho công nghệ giữ nguyên hương vị, dưỡng chất của sâm dây, sầu riêng với sự hỗ trợ kỹ thuật từ bạn bè ở Thành phố Hồ Chí Minh. Nhờ nghiên cứu thị trường, tối ưu quy trình, tiết kiệm chi phí, đa dạng hóa sản phẩm, thương hiệu Lâm Thịnh dần khẳng định chỗ đứng trên thị trường. Tuổi thơ của Kim Oanh gắn bó với vùng đất đỏ cao nguyên bên dòng sông Đăk Tờ Kan, Đăk Bla, nơi những buổi sáng sương phủ trắng rẫy cà-phê, nơi nuôi dưỡng ước mơ về một cuộc sống no đủ lớn dần cùng năm tháng.
Năm 2020, cô gái vùng sơn cước quyết định khởi nghiệp. Kim Oanh chia sẻ: “Nhiều đơn vị, doanh nghiệp chọn sâm Ngọc Linh vì giá trị cao, tôi chọn lối đi riêng là phát triển sâm dây và dược liệu bản địa nơi bà con ở bản làng có thể trồng, chăm sóc và sống được bằng sức lao động của mình”. Những ngày đầu, không quản ngại gian nan, Kim Oanh đi mọi nơi, tiếp cận mọi lúc, để đưa sản phẩm trà sâm dây, cao sâm, bột sâm Lâm Thịnh đến hội chợ thương mại, xúc tiến đầu tư và hệ thống cửa hàng đặc sản tỉnh, thành phố miền trung- Tây Nguyên cũng như đến gần người tiêu dùng.
Doanh thu tăng dần, chị tái đầu tư vùng nguyên liệu, nâng cấp nhà xưởng, nghiên cứu đa dạng sản phẩm để mở rộng thị trường. Cùng với phát triển thương hiệu, chị Kim Oanh liên kết Hợp tác xã Đăk Lay, Tu Mơ Rông và người dân mở rộng vùng trồng và quy mô sản xuất. Hiện nay, Công ty TNHH Lâm Thịnh thu mua hơn 10 tấn sâm dây và các loại dược liệu mỗi năm, chuyên sản xuất trà sâm, cao sâm, bột sâm, sâm sấy dẻo, bún sâm và phở sâm. “Tôi muốn tiếp cận nhiều chính sách mới, ngành công nghiệp trồng và chế biến sâm phát triển để những người trẻ như chúng tôi được tiếp sức, đồng hành cùng bà con, xây dựng bản làng quê hương tốt hơn nữa”, Kim Oanh tâm sự. Gần 10 năm gắn bó vùng cao Đăk Tô, chị Lương Thị Mỹ Huệ, Giám đốc Công ty TNHH Thảo dược Tây Nguyên xây dựng thành công thương hiệu DATO chuyên sản xuất trà sâm dây, trà gừng nhân sâm, mứt sâm, tinh chất sâm mật ong...
Những ngày đầu khi dược liệu vùng núi Ngọc Linh vẫn còn thu mua manh mún, nữ Giám đốc trẻ đã nhìn ra hướng đi khác. Đó là liên kết nông dân trồng, chế biến và tiêu thụ sản phẩm theo chuỗi khép kín. Tận dụng chính sách vay vốn ưu đãi, chị Huệ xây dựng vùng nguyên liệu, hình thành thương hiệu DATO trên quê hương mới. “Với tâm niệm chia sẻ cùng cộng đồng để phát triển bền vững, chúng tôi xây dựng thành công chuỗi liên kết sản xuấtchế biến-tiêu thụ nông sản theo chuẩn OCOP. Từ hỗ trợ giống, phân bón, kỹ thuật đến thu mua, chế biến và phát triển thị trường với sự tham gia của nông dân như một mắt xích quan trọng nhất trong chuỗi giá trị”, Giám đốc Lương Thị Mỹ Huệ chia sẻ.
Không chỉ làm kinh tế, chị còn dành tâm sức cho các dự án xã hội trên vùng đất Đăk Tô. Tham gia chương trình “Một triệu cây xanh”, mỗi năm công ty ươm trồng và hỗ trợ hơn 33.000 cây phủ xanh đất trống, rừng sản xuất, rừng bản địa và tạo sinh kế bền vững, tăng thu nhập cho người dân dưới tán rừng. Theo đuổi mô hình “Doanh nghiệp tạo tác động xã hội, gắn liền với việc phát triển bền vững và hỗ trợ cộng đồng”, nữ doanh nhân trẻ xây dựng thương hiệu DATO gắn kết bà con đồng bào dân tộc thiểu số mở rộng vùng trồng các loại gia vị và dược liệu bản địa.
Chị đầu tư nhà xưởng đạt chuẩn ISO 22000:2018 trên diện tích 1.400 m², tạo việc làm cho gần 50 lao động. Từ vùng đất chuyên canh cây sắn năng suất thấp, chị Lương Thị Mỹ Huệ và các hợp tác xã, nhà đầu tư đưa xã Đăk Tô trở thành vùng dược liệu lớn ở phía tây tỉnh Quảng Ngãi. Hiện nay, doanh nghiệp liên kết với hơn 400 hộ dân, chủ yếu là bà con Xơ Đăng trồng gừng, sâm dây và các loại dược liệu khác trên diện tích gần 400 ha.
Từ đây, nhiều sản phẩm đặc trưng ra đời. Sản phẩm DATO có mặt tại nhiều tỉnh, thành phố trong nước và hướng đến xuất khẩu. “Tôi cùng bà con ở đây trồng gừng cung cấp cho nhà máy hơn ba năm rồi. Cây giống và kỹ thuật chăm sóc do công ty hướng dẫn. Sau khi thu hoạch phía công ty thu mua luôn cho nên chúng tôi yên tâm”, chị Y Túc, một trong những hộ tham gia vùng trồng nguyên liệu cho hay. Từ những giấc mơ nhỏ bên bờ suối đến những nhà xưởng hiện đại giữa núi rừng, hành trình của những người phụ nữ Tây Nguyên là câu chuyện về bản lĩnh, trí tuệ và khát vọng.
Họ dám nghĩ, dám làm, biến tiềm năng thiên nhiên thành giá trị kinh tế, đưa sản phẩm địa phương vươn xa, đồng thời tạo việc làm, nâng thu nhập cho cộng đồng. Những người phụ nữ ấy và bao người khác vẫn ngày ngày viết tiếp hành trình làm giàu từ rừng, vun đắp giấc mơ xanh trên quê hương. Khát vọng, ý chí và nghị lực mạnh mẽ của họ trở thành nguồn cảm hứng cho thế hệ trẻ miền núi tỉnh Quảng Ngãi nói riêng và miền trung-Tây Nguyên nói chung cùng tiếp bước khẳng định bản lĩnh, vị thế của phụ nữ nơi đại ngàn.