Xe điện chở khách du lịch tham quan thành phố Đồng Hới về đêm.
Xe điện chở khách du lịch tham quan thành phố Đồng Hới về đêm.

Nguy cơ dừng xe điện du lịch

Hơn 10 năm trước, Quảng Bình và một số tỉnh, thành phố đưa xe điện 4 bánh vào hoạt động thí điểm. Loại phương tiện “xanh” này đã mang lại những trải nghiệm mới cho du khách khi đến thành phố Đồng Hới (Quảng Bình). Tuy nhiên, xe điện 4 bánh đang thiếu những quy định pháp lý phù hợp, cụ thể nên có nguy cơ dừng hoạt động từ 1/7.

Xe điện thân thiện với du khách

Quảng Bình (vừa sáp nhập với tỉnh Quảng Trị, tỉnh mới sẽ chính thức hoạt động từ 1/7 tới) thí điểm xe điện 4 bánh vận chuyển khách du lịch trên một số tuyến đường nội thành Đồng Hới từ năm 2013 nhưng đến 2018, tỉnh mới chính thức triển khai mô hình này. Đến nay, có 100 xe được thí điểm trên địa bàn Đồng Hới ở 42 điểm dừng, đỗ trên 27 tuyến đường nội thành. Toàn bộ phương tiện là loại xe có 6-9 chỗ ngồi sử dụng điện ắc-quy.

Xe điện đáp ứng được nhu cầu đi lại của các đoàn khách du lịch, góp phần hạn chế lượng xe dùng động cơ xăng và khắc phục được ùn tắc giao thông. Mô hình thân thiện môi trường này đã tạo thêm màu sắc riêng của du lịch thành phố biển Đồng Hới, góp phần điều tiết phương tiện tại khu phố có các tuyến đường du lịch. Chị Mai Hoa, du khách đến từ Hà Nội cho biết, 5 năm qua, gia đình chị 2 lần vào du lịch Quảng Bình. Đến thành phố Đồng Hới, gia đình thường chọn xe điện để đi tham quan các di tích, thăm thú cảnh quan, phố xá Đồng Hới về đêm. Còn buổi chiều, cả gia đình gọi xe điện 4 bánh để di chuyển từ khách sạn ra bãi biển tắm và ngược lại. Giá phục vụ mỗi giờ từ 300-350 nghìn đối với dịch vụ của xe điện 4 bánh cũng khá ổn.

Hầu hết khách du lịch đến thành phố đều chọn phương tiện này để di chuyển vào buổi sáng, buổi chiều và ban đêm. Theo các cơ quan chức năng tỉnh Quảng Bình, trong quá trình hoạt động, các đơn vị, cá nhân đều chấp hành tốt quy định về an toàn giao thông, chạy, đỗ đúng tuyến đường, vị trí cho phép. Tuy nhiên, vẫn có những trường hợp lái xe điện 4 bánh vi phạm các quy định hoạt động thí điểm, tình trạng chèo kéo khách đi xe còn xảy ra...

Hiệp hội vận tải ô-tô Việt Nam đã có văn bản kiến nghị Thủ tướng Chính phủ gỡ vướng để tránh nguy cơ khoảng 15 nghìn xe điện 4 bánh phải dừng hoạt động, ảnh hưởng không nhỏ đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của các đơn vị kinh doanh vận tải và việc làm của hàng chục nghìn lái xe.

“Đường đi” nào cho xe điện 4 bánh

Tuy nhiên đến nay, Đề án xe điện 4 bánh chở người vẫn chưa được đánh giá cụ thể về mô hình, hiệu quả và hướng phát triển. Vì thế, việc thực hiện thủ tục đăng ký, cấp biển số, đăng kiểm an toàn kỹ thuật, áp biểu tính các loại thuế, phí cầu đường, biểu tính thu tiền quỹ bảo trì đường bộ... đều gặp khó khăn cho cả cơ quan Nhà nước cũng như doanh nghiệp trong việc thực hiện. Đây là hoạt động của phương tiện chở khách (khách du lịch) có thu tiền nhưng chưa có quy định cụ thể về điều kiện kinh doanh, kê khai giá cước vận tải, vì vậy việc kê khai giá dịch vụ và nộp thuế kinh doanh vận tải cho Nhà nước chưa kiểm soát được.

Thực hiện quy định mới, xe điện 4 bánh chỉ được chạy trên tuyến đường có cắm biển báo tốc độ 30 km/giờ. Ở thành phố Đồng Hới không có đường như vậy, đồng nghĩa với xe điện sẽ tạm dừng hoạt động từ 1/7 tới.

Theo Nghị định 165/2024 của Chính phủ quy định, từ 15/2/2025, xe chở người 4 bánh gắn động cơ chỉ được hoạt động trên các tuyến đường có biển báo tốc độ tối đa 30 km/giờ, áp dụng cho tất cả phương tiện. Tuy nhiên, ở Quảng Bình nói chung, thành phố Đồng Hới nói riêng hầu như không có tuyến đường nào giới hạn tốc độ tối đa như vậy nên không có tuyến phù hợp cho xe điện 4 bánh hoạt động. Thêm vào đó, tại mục 9, Điều 76, Nghị định số 158/2024/NĐ-CP của Chính phủ quy định về hoạt động vận tải đường bộ, có hiệu lực từ 1/1/2025 nêu rõ: “Đơn vị, hộ kinh doanh sử dụng xe 4 bánh có gắn động cơ tham gia hoạt động thí điểm trước ngày Nghị định này có hiệu lực được tiếp tục hoạt động đến hết 30/6/2025, kể từ 1/7/2025 phải đáp ứng quy định của Nghị định này. Phó Giám đốc Sở Xây dựng Quảng Bình Trần Anh Tuấn cho rằng, như vậy, đồng nghĩa với việc trên địa bàn không có tuyến đường phù hợp cho xe điện 4 bánh chạy, ngoại trừ chạy trong nội bộ các khu du lịch. Khi không đáp ứng quy định của Nghị định 158 thì xe điện 4 bánh phải tạm dừng hoạt động.

Lái xe Hồ Văn Bảy ở phường Hải Thành, thành phố Đồng Hới chia sẻ: “Tôi đã gần 10 năm lái xe điện phục vụ khách du lịch, bây giờ nếu theo quy định mới về tuyến đường di chuyển như vậy thì coi như xe điện 4 bánh phải tạm dừng. Cũng khá lớn tuổi nên giờ chuyển làm nghề mới hay trở lại làm ngư dân đối với tôi đều khó khăn, mong cấp trên lắng nghe ý kiến người lao động để có quy định phù hợp, bảo đảm việc làm và đời sống của người dân”.

Ông Tuấn cho biết thêm, Sở Xây dựng đã tham mưu cho UBND tỉnh có văn bản kiến nghị Chính phủ xem xét tháo gỡ, có hướng dẫn cụ thể về hoạt động đối với xe chở người 4 bánh có gắn động cơ phục vụ du lịch. Mong sao các cơ quan chức năng sẽ tạo điều kiện để người lao động yên tâm làm việc và tiếp tục duy trì loại hình vận tải thân thiện với môi trường ở các thành phố và trung tâm du lịch, góp phần giảm phát thải khí nhà kính.

Xem thêm