Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng phát biểu tại Hội nghị.
Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng phát biểu tại Hội nghị.

Thúc đẩy các hoạt động nghiên cứu, ứng dụng và triển khai vào thực tiễn

940 doanh nghiệp khoa học và công nghệ, khoảng 4.000 doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo; hệ sinh thái mở rộng với 208 quỹ đầu tư, 84 vườn ươm, 40 tổ chức thúc đẩy kinh doanh; 630 triệu giao dịch trên nền tảng tích hợp và chia sẻ dữ liệu quốc gia (đạt 73% kế hoạch năm); hơn 75 nghìn doanh nghiệp công nghệ số hoạt động ổn định.

Đó là một trong những hoạt động đáng chú ý của Bộ Khoa học và Công nghệ về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trong 6 tháng đầu năm 2025. Thông tin trên được đưa ra tại Hội nghị sơ kết công tác 6 tháng đầu năm và triển khai nhiệm vụ 6 tháng cuối năm 2025 của Bộ Khoa học và Công nghệ được tổ chức ngày 14/7 tại Hà Nội.

Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng chủ trì Hội nghị, với sự tham dự của các đại biểu tại Hà Nội và 38 điểm cầu trong cả nước.

Kết quả nổi bật trong 4 trụ cột chiến lược

Kết quả nổi bật đáng chú ý, tại Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, Bộ Khoa học và Công nghệ đã trình và được thông qua đồng thời 5 dự án luật quan trọng: Luật Khoa học công nghệ và Đổi mới sáng tạo; Luật Công nghiệp công nghệ số; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa; Luật Năng lượng nguyên tử (sửa đổi).

Theo Báo cáo sơ kết công tác 6 tháng đầu năm 2025, thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW về đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy theo hướng tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả, Bộ Khoa học và Công nghệ đã chủ động tham mưu Chính phủ ban hành 2 nghị định quan trọng. Đó là Nghị định số 132/2025/NĐ-CP phân định thẩm quyền giữa các cấp chính quyền địa phương; Nghị định số 133/2025/NĐ-CP quy định cụ thể về phân cấp, phân quyền trong lĩnh vực khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.

3.jpg
Nhiều hoạt động đáng chú ý của Bộ Khoa học và Công nghệ về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trong 6 tháng đầu năm 2025.

Đồng thời, Bộ Khoa học và Công nghệ đã thực hiện phân quyền, phân cấp 78 nhiệm vụ; và phân định thẩm quyền 6 nhiệm vụ từ cấp huyện xuống cấp xã và lên cấp tỉnh. Bộ cũng ban hành 2 thông tư chuyên ngành hướng dẫn triển khai, đồng thời công bố danh mục thủ tục hành chính sửa đổi, bổ sung và bãi bỏ theo Quyết định số 1442/QĐ-BKHCN. Mô hình “một cửa-một cửa liên thông” được áp dụng trên diện rộng, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp.

Hội nghị nhấn mạnh tới những kết quả nổi bật trong công tác của Bộ Khoa học và Công nghệ, thể hiện trong 4 trụ cột chiến lược về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Cụ thể, trong lĩnh vực khoa học, công bố quốc tế tăng gần 9%, đặc biệt trong các lĩnh vực mũi nhọn: Kỹ thuật, Khoa học máy tính, Toán học, Y học, Khoa học xã hội. Cấp 849 giấy chứng nhận kết quả nghiên cứu khoa học và công nghệ. 42 chương trình khoa học và công nghệ quốc gia đang được triển khai, kết nối nghiên cứu với sản xuất, ứng dụng thực tiễn…

Đối với công nghệ, Bộ Khoa học và Công nghệ cấp 15 giấy chứng nhận chuyển giao công nghệ; 5 giấy chứng nhận gia hạn. Hơn 1.000 giấy phép lĩnh vực năng lượng nguyên tử; nhiều ứng dụng bức xạ - đồng vị triển khai trong y tế, nông nghiệp, công nghiệp. Số tiêu chuẩn quốc tế được Việt Nam chấp nhận tăng 25%; cấp mã số, mã vạch tăng gần 9%. Hơn 40.000 văn bằng bảo hộ được cấp (tăng 58,3% so với cùng kỳ năm 2024).

Việt Nam xếp hạng 44/133 trong GII 2024, tăng 2 bậc so với năm trước, tiếp tục dẫn đầu nhóm các nước thu nhập trung bình. Ra mắt Sàn giao dịch công nghệ Việt Nam; cả nước có 24 sàn công nghệ đang hoạt động. Tỷ lệ hồ sơ trực tuyến toàn trình gần 40%, nâng cao hiệu quả cung cấp dịch vụ công. Bưu chính-Viễn thông tăng trưởng mạnh, với doanh thu tăng 12,8%, tốc độ mạng dẫn đầu khu vực, IPv6 đạt 65% vào top 10 thế giới. Kinh tế số chiếm 18,72% GDP, tăng 10% so với cùng kỳ; trong đó kinh tế số lõi đạt 8,63%.

Xây dựng thể chế là khâu then chốt, có tính chất dẫn dắt

Trong 6 tháng cuối năm 2025, Bộ Khoa học và Công nghệ tiếp tục bổ sung, hoàn thiện hệ sinh thái thể chế cho khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Trình bày báo cáo kế hoạch, tại hội nghị, Thứ trưởng Khoa học và Công nghệ Phạm Đức Long cho biết: để giải quyết triệt để các vùng lõm sóng di động, đối với 238 thôn bản lõm sóng đã có điện, Bộ chỉ đạo các doanh nghiệp viễn thông khẩn trương hoàn thành cơ sở hạ tầng trước 31/8/2025 và phát sóng chậm nhất trong tuần thứ 2 tháng 9/2025.

2.jpg
Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Phạm Đức Long báo cáo tại hội nghị.

Bộ Khoa học và Công nghệ sẽ chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, địa phương tập trung triển khai những nhiệm vụ tạo ra kết quả cụ thể, có tác động lớn đối với sự phát triển kinh tế-xã hội, Trong đó, chỉ đạo các doanh nghiệp, tổ chức khoa học công nghệ, trường đại học phát triển các sản phẩm công nghệ chiến lược trong Danh mục Công nghệ chiến lược như: trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn, chuỗi khối, robot, bán dẫn, vật liệu mới, công nghệ y sinh học, an ninh mạng...

Ngoài ra, Bộ Khoa học và Công nghệ chủ trì phối hợp với Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Ngoại giao để tiếp tục triển khai thu hút và sử dụng hiệu quả các chuyên gia quốc tế, chuyên gia người Việt Nam giỏi ở trong và ngoài nước cho các chương trình phát triển công nghệ chiến lược.

Hội nghị cũng thông tin về việc Bộ chỉ đạo triển khai đầu tư, chia sẻ và khai thác các trung tâm nghiên cứu, thử nghiệm, các phòng thí nghiệm trọng điểm quốc gia, tập trung cho công nghệ chiến lược bảo đảm tránh trùng lặp, lãng phí nguồn lực.

Đồng hành với việc thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, nhiều trường đại học, tổ chức khoa học công nghệ, doanh nghiệp tham gia hội nghị quan tâm tới các hoạt động của Bộ Khoa học và Công nghệ trong thời gian tới.

Trước những băn khoăn, chia sẻ của đại diện lãnh đạo Đại học Quốc gia Hà Nội, lãnh đạo Viettel tại hội nghị về hoạt động nghiên cứu khoa học công nghệ, Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng cho biết: “Bộ Khoa học và Công nghệ sẽ sớm họp với các cơ quan liên quan cho việc định hướng xây dựng các phòng thí nghiệm quốc gia. Ngân sách đủ lớn xây dựng các phòng trọng điểm, tập trung vào các công nghệ chiến lược, đồng thời giao cho các viện, trường và cả doanh nghiệp cùng vận hành”.

Ghi nhận những ý kiến của Sở Khoa học và Công nghệ Thành phố Hồ Chí Minh và Cao Bằng, tại hội nghị, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng trao đổi thêm: Trong thời gian tới, các tỉnh, thành phố thành lập mỗi tỉnh, thành phố một Trung tâm Đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, trực thuộc Sở Khoa học và Công nghệ, để tập trung giải quyết các vấn đề liên quan tại địa phương. Những Trung tâm này được coi như đơn vị “truyền dẫn” các công việc triển khai trực tiếp tại từng địa phương, gắn ứng dụng thông minh và đổi mới sáng tạo. Bộ Khoa học và Công nghệ trong tháng 7 sẽ có hướng dẫn về vấn đề này.

Tập trung nguồn lực đối với 4 dự án Luật

Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị, Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng cho biết, từ nay đến cuối năm 2025, Bộ Khoa học và Công nghệ sẽ tập trung nguồn lực để xây dựng, trình Quốc hội xem xét, thông qua tại kỳ họp thứ 10 đối với 4 dự án Luật, gồm: Luật sửa đổi, bổ sung Luật Sở hữu trí tuệ, Luật sửa đổi, bổ sung Luật Công nghệ cao: Luật sửa đổi, bổ sung Luật Chuyển giao công nghệ và Luật Chuyển đổi số”.

Như vậy, chỉ tính riêng trong năm 2025, Bộ chủ trì soạn thảo tổng cộng 9 luật liên quan trực tiếp đến khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. “Đây là một khối lượng công việc lớn, đòi hỏi nỗ lực rất cao, quyết tâm rất lớn và đặc biệt là cần có cách làm mới”, Bộ trưởng nhấn mạnh. Điều này thể hiện tinh thần hành động mạnh mẽ và đổi mới toàn diện theo đúng tinh thần Nghị quyết số 57 của Bộ Chính trị xác định khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là những đột phá chiến lược để đưa đất nước bước vào kỷ nguyên giàu mạnh, thịnh vượng.

Trong đó, Luật sửa đổi, bổ sung Luật Sở hữu trí tuệ: chuyển hóa các kết quả nghiên cứu khoa học thành tài sản trí tuệ có khả năng giao dịch, từ đó hình thành và phát triển thị trường khoa học và công nghệ. Theo Bộ trưởng, trọng tâm của sự chuyển dịch này là từ việc bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ sang tài sản hóa, thương mại hóa và thị trường hóa các kết quả nghiên cứu.

Luật Chuyển đổi số là một luật khung, không trùng với các luật liên quan đến chuyển đổi số, kết nối các luật với nhau, bổ sung những nội dung mới, phần còn thiếu của từng luật để tạo nên một chỉnh thể số quốc gia. Đây không phải là luật kỹ thuật, mà là luật về tổ chức, điều phối, chiến lược và thể chế số hoá quốc gia.

4.jpg
Hội nghị có sự tham dự của các đại biểu tại Hà Nội và 38 điểm cầu trong cả nước.

Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng cho rằng, nếu tăng trưởng GDP cả nước là khoảng 10% thì các lĩnh vực khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số đóng góp 5%, trong đó khoa học công nghệ chiếm khoảng 1%, đổi mới sáng tạo khoảng 3% và chuyển đổi số từ 1 đến 1,5%. Đây là con số minh chứng cho đóng góp ngày càng rõ ràng và thiết thực của khoa học và công nghệ vào sự phát triển kinh tế đất nước.

Bộ trưởng cũng đề nghị Cục Viễn thông và các đơn vị liên quan tập trung chỉ đạo phủ sóng 5G sâu và rộng trên toàn quốc ngay trong năm 2025. Tốc độ truy cập tối thiểu phải đạt trên 100 megabit/giây, gấp đôi tốc độ hiện nay. Hạ tầng số sẽ là nền tảng để xây dựng quốc gia số, trong đó chính phủ số, kinh tế số và xã hội số là ba cấu phần cốt lõi.

Ngoài ra, Bộ chủ động tham mưu Chính phủ trình Bộ Chính trị ban hành 2 Nghị quyết chiến lược mới trong lĩnh vực năng lượng nguyên tử và đổi mới sáng tạo. Đồng thời, khẩn trương xây dựng Chương trình hành động của Chính phủ để tổ chức thực hiện ngay sau khi các Nghị quyết được ban hành.

Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng tin tưởng, hệ thống pháp luật đang từng bước được hoàn thiện, hành lang pháp lý cho khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo ngày càng thông thoáng, tạo điều kiện để thúc đẩy các hoạt động nghiên cứu, ứng dụng và triển khai vào thực tiễn một cách mạnh mẽ. Xây dựng thể chế là khâu then chốt, có tính chất dẫn dắt, tạo nền tảng cho phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

Xem thêm