Thương mại hóa kết quả nghiên cứu khoa học, chuyển giao công nghệ

Sàn giao dịch khoa học và công nghệ Việt Nam tại địa chỉ https://techmartvietnam.vn ra mắt vào ngày 30/6 vừa qua đóng vai trò như “bàn tay nối dài” kết nối nghiên cứu-sản xuất-thị trường. Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa cho rằng, sự ra đời của sàn đúng vào thời điểm Việt Nam xác định khoa học-công nghệ và đổi mới sáng tạo là động lực tăng trưởng chủ đạo. Sàn không chỉ là một công cụ kỹ thuật, mà còn là thiết chế hạ tầng cốt lõi thúc đẩy đổi mới sáng tạo và phát triển kinh tế tri thức.

Theo Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới và Ngân hàng Thế giới, các quốc gia có thị trường công nghệ phát triển thường ghi nhận mức đầu tư vào nghiên cứu, phát triển và thương mại hóa sáng chế cao gấp 3-5 lần so với quốc gia chưa có thị trường chuyên nghiệp. Mô hình sàn giao dịch công nghệ đã phát triển từ những năm 90 của thế kỷ trước tại Mỹ, châu Âu, Trung Quốc, với chức năng không chỉ kết nối mà còn tích hợp các dịch vụ: Đánh giá, định giá, tư vấn pháp lý-tài chính-sở hữu trí tuệ.

Quốc gia mạnh về đổi mới sáng tạo đều sở hữu hệ sinh thái sở hữu trí tuệ phát triển, trong đó 80% tài sản là tài sản vô hình như bản quyền, thiết kế, quy trình công nghệ… Kinh nghiệm quốc tế cũng cho thấy, muốn công nghệ được thương mại hóa hiệu quả, cần phát triển hệ sinh thái trung gian gồm đánh giá-định giá, tư vấn pháp lý-tài chính, sở hữu trí tuệ, đào tạo…

Thứ trưởng Khoa học và Công nghệ Hoàng Minh đánh giá, sàn giao dịch khoa học và công nghệ Việt Nam được định hướng là nền tảng kết nối cung-cầu công nghệ, là bước khởi đầu nhiều tiềm năng trong phát triển thị trường công nghệ quốc gia. Sàn được đầu tư và vận hành theo mô hình hợp tác công-tư, trong đó Nhà nước đầu tư cơ sở hạ tầng, nền tảng sàn trực tuyến, chia sẻ cơ sở dữ liệu khoa học và công nghệ, chính sách hỗ trợ doanh nghiệp mua bán công nghệ qua sàn, bảo đảm an toàn, minh bạch và đồng bộ. Nhiều ý kiến đề xuất cần sớm có giải pháp cho bài toán định giá công nghệ, qua đó biến tài sản trí tuệ thành hàng hóa có thể giao dịch minh bạch, thúc đẩy phát triển kinh tế tri thức.

Giai đoạn đầu, sàn giao dịch khoa học và công nghệ Việt Nam cung cấp thông tin về khoảng 600 công nghệ chào bán dưới dạng thiết bị, máy móc; 50 nhu cầu mua công nghệ và 150 chuyên gia tư vấn, môi giới. Sàn có chức năng hỗ trợ tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân trưng bày, giới thiệu công nghệ, thiết bị chào bán qua các gian hàng.

Dự kiến đến tháng 11 tới, sàn sẽ hoàn thiện thêm các tính năng như: tương tác cung-cầu công nghệ trực tuyến; tư vấn, môi giới công nghệ; công cụ thống kê; dịch vụ tài chính, sở hữu trí tuệ, chuyển giao công nghệ… Không chỉ đơn thuần là “chợ công nghệ”, nơi trưng bày sản phẩm trí tuệ, sàn giao dịch còn là bước khởi đầu cho một thị trường công nghệ hiện đại, nơi tài sản trí tuệ được nhìn nhận như hàng hóa, được định giá, tư vấn, môi giới và giao dịch minh bạch.

Đại diện lãnh đạo Bộ Khoa học và Công nghệ chia sẻ, để sàn phát triển, cần khẩn trương hoàn thiện hành lang pháp lý, từ cơ chế thành lập, đầu tư, tài chính đến chính sách ưu đãi cho các tổ chức vận hành và tham gia sàn. Mô hình sàn kết hợp trực tuyến và trực tiếp sẽ góp phần nâng cao hiệu quả giao dịch công nghệ và thúc đẩy đổi mới sáng tạo tại Việt Nam.