Tăng cường quản lý cơ sở kinh doanh thực phẩm tự phát

Thời gian qua, tỉnh Lâm Đồng đã kiểm tra, phát hiện nhiều cơ sở vi phạm an toàn thực phẩm và có người dùng thực phẩm đã tử vong. Nhiều cơ sở kinh doanh trên mạng, buôn bán tự phát vẫn khó quản lý, nhất là khu vực ven biển đang phát triển du lịch, vùng sâu vùng xa. Do đó, luật cần thay đổi để phù hợp với thực tế hơn.

Khó quản lý buôn bán trên mạng

Theo Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm, tỉnh hiện quản lý gần 21.000 cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm và dịch vụ ăn uống. Trong 6 tháng đầu năm 2025, lực lượng chức năng đã tiến hành hơn 13.000 lượt kiểm tra, phát hiện và xử phạt 78 cơ sở vi phạm, với tổng số tiền hơn 300 triệu đồng. Đáng chú ý, một vụ ngộ độc cá nóc tại tỉnh Bình Thuận cũ khiến 6 người ngộ độc và 1 người tử vong.

ndo_bl_img-2118-8493.jpg
Kinh doanh gia cầm sống trên đường Lê Văn Phấn (phường Phú Thủy).

Trong thời gian này, Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm đẩy mạnh kiểm tra, công tác tuyên truyền, tập huấn với hàng nghìn băng-rôn, pano, tờ rơi và hơn 11.000 lượt phát thanh, truyền hình. Các lớp tập huấn chuyên môn cho cán bộ y tế, bếp ăn tập thể và doanh nghiệp được tổ chức thường xuyên, giúp nâng cao nhận thức cộng đồng.

Tuy nhiên, các cơ sở kinh doanh thức ăn đường phố, dịch vụ nấu ăn lưu động quản lý còn gặp nhiều khó khăn do hầu hết là các cơ sở nhỏ lẻ, thời vụ, tự phát.

Đáng chú ý, hiện nay, sở chưa quản lý được hoạt động kinh doanh thực phẩm trên mạng, đặc biệt tại các tài khoản cá nhân (Zalo, Facebook, Tiktok...). Những trường hợp này tập trung chủ yếu tại các khu vực ven biển đang phát triển du lịch và địa bàn vùng sâu vùng xa.

ndo_br_img-2115-7081.jpg
Kinh doanh thủy hải sản sống khu vực gần chợ Phú Thủy.

Hiện tại, trên địa bàn tỉnh đã có một số Trung tâm kiểm nghiệm được công nhận phù hợp ISO 17025. Tuy nhiên, Chi cục trưởng Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm Đỗ Hoàng Hải chia sẻ, toàn tỉnh chưa có đơn vị kiểm nghiệm nào được Bộ Y tế chỉ định làm cơ sở kiểm nghiệm thực phẩm phục vụ quản lý nhà nước về an toàn thực phẩm, gây khó khăn trong việc gửi mẫu kiểm nghiệm trong hoạt động kiểm tra và các mẫu thực phẩm dùng để xác định căn nguyên khi có vụ ngộ độc an toàn thực phẩm xảy ra trên địa bàn.

Cùng với đó, các sản phẩm thực phẩm bao gói sẵn dù đăng ký bản công bố/tự công bố sản phẩm theo quy định, nhưng có tình trạng sản phẩm giả hoặc không bảo đảm chất lượng. Nguyên nhân là do không có quy định về xét nghiệm các chỉ tiêu chất lượng, định tính sản phẩm khi công bố và xét nghiệm định kỳ chất lượng an toàn thực phẩm sản phẩm trong quá trình sản xuất kinh doanh. Trong khi đó, các nguồn lực phục vụ cho công tác quản lý an toàn thực phẩm còn hạn chế.

Mặt khác, ông Đỗ Hoàng Hải chia sẻ thêm, Bộ Y tế ban hành “Hướng dẫn thực hiện chế độ kiểm thực ba bước và lưu mẫu thức ăn đối với cơ sở kinh doanh dịch vụ ăn uống” đối với cơ sở kinh doanh dịch vụ ăn uống còn nhiều bất cập. Quy định chỉ phù hợp với các cơ sở chế biến các món ăn với số lượng lớn trong một bữa như bếp ăn tập thể, nhà hàng tiệc cưới, cơm đoàn...; rất khó thực hiện đối với các nhà hàng, quán ăn phục vụ nhiều món ăn với số lượng ít; chưa có định nghĩa các loại hình kinh doanh dịch vụ ăn uống.

ndo_bl_img-2408-3741.jpg
Hàng rong buôn bán bãi tắm Đồi Dương (phường Phan Thiết).

Cần sửa luật phù hợp với thực tế

Bà Huỳnh Thị Trang Thủy, Phó Giám đốc Trung tâm Y tế khu vực La Gi cho biết, Trung tâm sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương để tăng cường truyền thông, tác động mạnh mẽ hơn nhằm thay đổi hành vi cộng đồng. Trong công tác vận hành chính quyền hai cấp, Trung tâm phối hợp với bộ phận văn hóa-xã hội triển khai đồng bộ kế hoạch vệ sinh môi trường và an toàn thực phẩm. Lực lượng nhân viên y tế đóng vai trò nòng cốt, trực tiếp đến từng hộ dân để tuyên truyền kiến thức bảo đảm an toàn thực phẩm, giúp người dân nâng cao ý thức.

dfe796c858e7d0b989f6-4730.jpg
Sở tổ chức tuyên truyền an toàn thực phẩm.

Theo Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm, đơn vị tham mưu Sở Y tế, Ủy ban nhân dân tỉnh ban hành văn bản chỉ đạo, triển khai kịp thời công tác quản lý an toàn thực phẩm; chủ động chỉ đạo các cơ quan, đơn vị chuyên môn có liên quan triển khai thực hiện công tác bảo đảm an toàn thực phẩm theo chức năng, nhiệm vụ của từng đơn vị, địa phương. Công tác tuyên truyền chính sách, pháp luật, quy định về an toàn thực phẩm được các đơn vị quan tâm thực hiện, góp phần thay đổi nhận thức của tổ chức, cá nhân trong việc sản xuất, kinh doanh, buôn bán và sử dụng thực phẩm an toàn.

ndo_bl_img-2392-8956.jpg
Nhiều người lấn chiếm chung quanh chợ Phan Thiết để bán đồ.

Chi cục trưởng Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm Đỗ Hoàng Hải cho biết, đơn vị sẽ kiến nghị Bộ Y tế tham mưu cho các cấp có thẩm quyền sửa đổi Luật An toàn thực phẩm, các văn bản dưới luật và các văn bản quy định, hướng dẫn về an toàn thực phẩm cho phù hợp với tình hình thực tế. Bên cạnh đó, Bộ Y tế bổ sung thêm các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật để kiểm soát chất lượng thực phẩm. Đặc biệt, Bộ ban hành các văn bản hướng dẫn, chỉ đạo chuyên môn cụ thể, kịp thời đối với các vấn đề “nóng” liên quan đến an toàn thực phẩm như phụ gia thực phẩm, thực phẩm chức năng nói chung, thực phẩm không rõ nguồn gốc, nhằm giúp địa phương chủ động xử lý, thống nhất trong chỉ đạo chuyên môn, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước và bảo vệ sức khỏe nhân dân.

ndo_bl_img-2402-4780.jpg
Buôn bán thực phẩm trên bãi tắm Đồi Dương (phường Phan Thiết).

Ông Lê Văn Hồng, Phó Giám đốc Sở Y tế tỉnh Lâm Đồng cho biết, Sở sẽ tiếp tục phối hợp các ban, ngành, đoàn thể triển khai chiến dịch truyền thông mạnh mẽ, kết hợp kiểm tra an toàn thực phẩm và phòng chống dịch bệnh ngay từ cơ sở. Mục tiêu là vừa ngăn chặn nguy cơ ngộ độc thực phẩm bảo vệ sức khỏe người dân. Đồng thời, tiếp tục triển khai công tác cải cách thủ tục hành chính về lĩnh vực an toàn thực phẩm, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh thực phẩm trên địa bàn.

Xem thêm