Du khách đông nhất từ trước đến nay
Dù đã kết thúc, nhưng những ngày qua, nhiều người vẫn còn nhắc đi nhắc lại lễ giỗ ông, bà Đỗ Công Tường. Có người bảo thích nhất là xem bắn pháo hoa, thả hoa đăng trong ngày lễ giỗ. Người thì cứ tấm tắc khen giọng hát của các nghệ sĩ, ca sĩ đến từ Thành phố Hồ Chí Minh. Nhiều du khách thì liên tục đăng những dòng trạng thái, hình ảnh đang tham gia các hoạt động cúng viếng, tham quan, mua sắm nhân dịp lễ giỗ ông bà Đỗ Công Tường lên trang mạng xã hội.
Theo ghi nhận của phóng viên Báo Nhân Dân, những ngày diễn ra lễ giỗ ông, bà Đỗ Công Tường, các bãi đỗ xe đều kín chỗ. Những chiếc xe ô-tô biển số các tỉnh, thành phố phải đi một đoạn đường khá xa khu vực lễ hội để tìm chỗ đậu xe.
“Năm nay tôi quá bất ngờ vì quy mô tổ chức. Mình đi một chỗ khá xa tìm nơi đậu xe. Bà con ở Cao Lãnh quá dễ mến, dành cả sân phía trước nhà để cho khách phương xa đậu xe nhờ”, du khách Đoàn Thị Phương Anh đến từ phường Tân Mỹ, Thành phố Hồ Chí Minh cho biết.

Năm nay là năm chẵn (năm tròn) lễ giỗ ông, bà Đỗ Công Tường. Theo Ban tế tự Đền thờ Ông, bà Đỗ Công Tường, những năm lễ giỗ ông bà Đỗ Công Tường rơi vào năm chẵn thì lượng khách thập phương tìm đến lễ giỗ đông hơn, nhưng không quá 100 nghìn lượt khách.
Theo Ủy ban nhân dân phường Cao Lãnh (đơn vị tổ chức), sau 5 ngày diễn ra, lễ giỗ đã thu hút hơn 230 nghìn lượt khách tìm đến viếng Đền thờ ông, bà Đỗ Công Tường và tham quan, tham gia các hoạt động lễ hội.
Ông Nguyễn Anh Tuấn, Trưởng Ban tế tự Đền thờ Ông, bà Đỗ Công Tường cho biết: “Trong tổng số hơn 230 nghìn lượt khách thập phương thì có khoảng 140 nghìn khách vào bên trong đền thờ thắp hương viếng. Năm nay do lượng khách đến quá đông nên có nhiều khách đứng bên ngoài đền thờ khấn nguyện ông bà, sau đó khách đi tham quan lễ hội”.
Ông Nguyễn Anh Tuấn cũng cho biết, những ngày sau lễ hội cho đến nay, đền thờ vẫn tiếp đón rất đông du khách thập phương tìm đến. Có những người bày tỏ do không sắp xếp thời gian dự lễ giỗ ông, bà nên sau lễ giỗ cả gia đình tìm đến viếng, bày tỏ lòng tri ân công đức ông, bà, đồng thời cầu nguyện gia đình, những người thân yêu luôn được bình an.
Dấu ấn lễ hội sau sáp nhập
Trước khi sự kiện lễ giỗ ông bà Đỗ Công Tường diễn ra, nhiều người tỏ vẻ khá lo lắng vì trước khi sáp nhập, lễ giỗ do thành phố Cao Lãnh là đơn vị tổ chức, và việc tổ chức đều diễn ra thành công, mang lại ấn tượng tốt đẹp. Tuy nhiên, khi bỏ cấp huyện, thực hiện sắp xếp, sáp nhập đơn vị hành chính cấp xã thì mọi chuyện còn quá mới mẻ, công việc ở cấp xã nhiều, dẫn đến lo cho địa phương không kham nổi một kỳ lễ hội với những kỳ vọng lớn.
Được biết, để có được một lễ hội tổ chức với quy mô lớn nhất từ trước đến nay, Ủy ban nhân dân phường Cao Lãnh và Ban tế tự Đền thờ Ông, bà Đỗ Công Tường chỉ có thời gian chuẩn bị, triển khai thực hiện vỏn vẹn 10 ngày. Xuyên suốt thời gian ấy, các nghệ nhân, công nhân làm việc đến tận khuya cho kịp tiến độ nhưng vẫn phải bảo đảm được chất lượng cho từng tiểu cảnh, từng không gian trưng bày…

Ấn tượng đầu tiên đó là chương trình lễ giỗ và khai mạc đêm hội hoa đăng đã để lại nhiều cảm xúc về công đức của ông, bà đối với địa phương. Chương trình được thực hiện từ nguồn đóng góp xã hội hóa để phục vụ nhân dân.
Tại chương trình, chính quyền phường Cao Lãnh đã ôn lại tiểu sử, công lao to lớn của ông, bà Đỗ Công Tường; bày tỏ trọng trách tiếp nối và quyết tâm hành động vì một Cao Lãnh giàu đẹp để cùng cả tỉnh, cả nước bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình phát triển của dân tộc Việt Nam.
Ngoài ra, chương trình đêm hội với chủ đề “Trăm năm nguồn cội - Thắp sáng từ quá khứ” được xem là hoạt động đặc biệt ý nghĩa, một điểm nhấn nghệ thuật - văn hóa đặc sắc, mới mẻ, nằm trong chuỗi sự kiện lễ giỗ của ông, bà Đỗ Công Tường năm nay.
Đêm hội được tổ chức với chương trình nghệ thuật dàn dựng công phu, đẹp mắt. Nổi bật là bản đồ hoa đăng-giới thiệu bản đồ hành chính 102 xã, phường mới của tỉnh Đồng Tháp.
Cùng với đó là những mô hình hoa đăng được thiết kế mô phỏng các sản vật nổi tiếng của Đồng Tháp và hàng nghìn hoa đăng lung linh, đây không chỉ là sự sáng tạo nghệ thuật mà còn là lời giới thiệu tinh tế về một Đồng Tháp mới.

Đạo diễn trẻ Hoàng Minh Viễn, Giám đốc Công ty trách nhiệm hữu hạn Tổ chức sự kiện truyền thông giải trí WE cho biết: “Công ty là đơn vị tư vấn, thiết kế và thi công, đạo diễn cho đêm khai mạc lễ hội hoa đăng 'Trăm năm nguồn cội'. Công ty từng tham gia tổ chức nhiều sự kiện, nhưng đây là sự kiện để lại nhiều ấn tượng, nhiều cảm xúc nhất. Đây là lần đầu tiên mình tổ chức sự kiện lớn với quy mô cấp xã và được bà con nhân dân khắp nơi đánh giá cao”.
“Không gian góc quê” với các hoạt động tương tác: Tái hiện Chợ Vườn Quýt, trưng bày đồ xưa, quầy thuốc nam, quầy hàng dân gian truyền thống, hoạt động nặn tò he, các tiểu cảnh ruộng lúa, ao sen, trang trí lồng đèn, nón lá… cùng với các hoạt động viết thư pháp, trà đạo, trải nghiệm làm tranh in khắc gỗ tạo sự tò mò, thú vị cho du khách.
Điểm nhấn trong “Không gian góc quê” năm nay là cổng chào chính lễ giỗ được thiết kế mộc mạc nhưng ấn tượng, nổi bật với chiếc đèn dầu khổng lồ bằng tre và mê bồ, tượng trưng cho ánh sáng soi đường của bậc tiền nhân. Hai cánh sen cách điệu hai bên nâng đỡ đèn, tạo hình ảnh thanh cao, trang trọng.

Khu vực trên cầu đi bộ Đỗ Công Tường cũng được trang trí bằng các lồng đèn dệt choàng, lồng đèn tre, nón lá, tạo hiệu ứng lung linh ban đêm. Qua đó, “Không gian góc quê” đã mang đến cho người dân, đặc biệt là thế hệ trẻ hiểu thêm về nguồn cội, truyền thống văn hóa của vùng đất Cao Lãnh, một vùng đất học, vùng đất địa linh nhân kiệt.
Bên cạnh các hoạt động văn hóa, thể thao, không gian trưng bày, giới thiệu sản phẩm OCOP, sản phẩm đặc trưng tiêu biểu tỉnh Đồng Tháp cũng là một trong những điểm mới, thu hút du khách. Đây là dịp để các tổ chức, doanh nghiệp, hợp tác xã... từ các xã, phường trên địa bàn tỉnh gặp gỡ, trao đổi, tìm hiểu, quảng bá sản phẩm đặc trưng của địa phương mình và có những định hướng mới về phát triển sản xuất kinh doanh.
Theo Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường Cao Lãnh Bùi Quốc Nam, lễ giỗ diễn ra trang trọng; lượng khách tăng nhiều so với các năm trước; các hoạt động được tổ chức phong phú, ấn tượng và mới mẻ. Hoạt động thiện nguyện, góp công, góp của của người dân gần xa đã trở thành một điểm sáng đặc trưng, một nét văn hóa ý nghĩa trong lễ giỗ.
Hoạt động du lịch cũng được quan tâm, các điểm du lịch cộng đồng đã ý thức, chủ động hơn trong việc sửa chữa, đầu tư, chỉnh trang để sẵn sàng phục vụ khách, tạo được ấn tượng tốt đẹp đối với du khách, nhất là điểm du lịch cộng đồng Tân Thuận Đông.

Cũng theo ông Bùi Quốc Nam, do mới thực hiện sáp nhập 9 xã, phường vào phường Cao Lãnh từ ngày 1/7 nên một số nhiệm vụ triển khai còn bị động. Chẳng hạn như khâu bố trí đỗ xe do lượng khách quá đông; các hoạt động lại tập trung tại một khu vực; các địa điểm tổ chức bếp ăn tự phát, chưa kiên cố, lực lượng tham gia sơ chế, chế biến phần lớn là người dân từ nơi khác đến, chưa trang bị đầy đủ các bảo hộ vệ sinh cần thiết… Phường rút kinh nghiệm để những kỳ lễ hội, lễ giỗ tới được tổ chức tốt hơn.
Cuộc đời ông, bà Đỗ Công Tường là câu chuyện rất đẹp, rất nhân văn, góp phần giữ gìn, phát huy những giá trị văn hóa tâm linh vùng đồng bằng châu thổ Cửu Long.
Chuyện rằng, vào những năm đầu thời vua Gia Long, ông, bà Đỗ Công Tường tục danh là Lãnh, sinh quán ở miền trung đến lập nghiệp tại thôn Mỹ Trà, tổng Kiến Phong (nay là phường Cao Lãnh).
Gia tư khá, tánh tình cương trực nên ông được dân làng cử giữ chức Câu Đương, phân xử những vụ tranh tụng trong làng. Đất hoang khẩn được, ông, bà trồng vườn quýt bên bờ rạch Thầy Khâm. Nơi đây thuận chỗ nên người dân tập trung mua bán càng lúc càng đông.
Thấy cảnh người mua bán không nơi ẩn trú lúc nắng gắt, mưa to, ông, bà cho dựng cái chòi bằng tre lá, tạm thành chợ. Qua thời gian, chợ trở nên sung thịnh, người gọi là chợ Vườn Quýt, người gọi là chợ Ông Câu hoặc Câu Lãnh...
Năm Canh Thìn (1820), người dân Mỹ Trà và quanh vùng bị bệnh dịch tả hoành hành, chết rất nhiều. Cám cảnh, ông, bà lập bàn hương án tế trời đất, nguyện chết thay dân chúng và cầu cho dịch bệnh mau chấm dứt.
Sau khi khấn nguyện, ông, bà chay lạt, khổ hạnh 3 ngày, đến ngày 9/6, bà lâm bệnh và mất, qua ngày 10 thì ông cũng bệnh qua đời, sau đó dịch bệnh cũng sớm chấm dứt.
Tưởng nhớ công đức của ông, bà, nhân dân lập miếu phụng thờ gọi là Miếu ông, bà Chủ Chợ (sau này gọi là Đền thờ Ông, bà Đỗ Công Tường) và tổ chức lễ giỗ vào ngày 9-10/6 hằng năm.
Chợ Vườn Quýt lần hồi khôi phục, sung túc hơn trước và được mọi người quen gọi là chợ Câu Lãnh, rồi nói trại đi thành Cao Lãnh.
Ngày 8/7/2019, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch có Quyết định xếp hạng Mộ và Đền thờ Ông, bà Đỗ Công Tường là Di tích lịch sử-văn hóa quốc gia.