Những người tị nạn Afghanistan mới đến định cư tại một trại tạm thời ở Kabul, Afghanistan, ngày 29/6/2025. (Ảnh: Tân Hoa xã)
Những người tị nạn Afghanistan mới đến định cư tại một trại tạm thời ở Kabul, Afghanistan, ngày 29/6/2025. (Ảnh: Tân Hoa xã)

Khủng hoảng nhân đạo ngày càng lan rộng

Các cuộc khủng hoảng nhân đạo trên thế giới, dù đã có nhiều nỗ lực và giải pháp với sự chung tay của cộng đồng quốc tế nhưng không những không thu hẹp mà ngày càng có xu hướng lan rộng. Điều đó đòi hỏi sự chung tay của tất cả các nước trong nỗ lực tìm ra giải pháp giải quyết căn cơ khủng hoảng nhân đạo.

Liên hợp quốc vừa đưa ra cảnh báo về tình hình nhân đạo ngày càng tồi tệ trên bình diện quốc tế, trong đó nổi lên là các điểm nóng kéo dài như Dải Gaza, Syria và Sudan. Tổ chức đa phương lớn nhất hành tinh cho biết mới chỉ nhận được chưa đến 17% của khoản ngân sách 46 tỷ USD được cho là cần thiết để đáp ứng các nhu cầu nhân đạo toàn cầu trong năm 2025, thấp hơn 40% so cùng kỳ năm ngoái. Trải qua hơn 7 tháng đầu năm 2025, tình hình viện trợ nhân đạo vẫn chưa có dấu hiệu chuyển biến tích cực.

Tình trạng “thiếu trước, hụt sau” của ngân sách viện trợ nhân đạo, theo Liên hợp quốc, là lời cảnh báo rằng hàng triệu người dễ bị tổn thương sẽ lâm vào nạn đói nếu không có nguồn viện trợ quốc tế. Văn phòng Điều phối các vấn đề nhân đạo của Liên hợp quốc (OCHA) từng phải kêu gọi thế giới hỗ trợ 114 triệu người bằng cách tập trung vào những nhu cầu cấp thiết, sau các đợt cắt giảm tài trợ sâu nhất từ trước đến nay đối với hệ thống viện trợ nhân đạo quốc tế.

Tại điểm nóng Trung Đông, Tổng Giám đốc Tổ chức Y tế thế giới (WHO) Tedros Ghebreyesus mới đây đưa ra cảnh báo rằng, tình trạng khủng hoảng kéo dài tại Dải Gaza đang khiến trật tự xã hội sụp đổ, đồng thời kêu gọi thiết lập các hành lang nhân đạo nhằm sơ tán những người cần được chăm sóc y tế khẩn cấp khỏi khu vực này.

Ông Tedros nhấn mạnh, người dân tại Gaza thiệt mạng không chỉ vì hứng chịu “mưa bom, bão đạn”, mà còn do thiếu thốn lương thực, đói khát và bệnh tật. Theo thống kê, kể từ ngày 27/5 đến nay, hơn 1.600 người thiệt mạng và gần 12.000 người bị thương khi cố gắng tiếp cận các điểm phân phát lương thực ở Dải Gaza. Người dân tại Gaza đang gần như không thể tiếp cận các dịch vụ cơ bản, phải liên tục sơ tán và đối mặt tình trạng thiếu thốn lương thực kéo dài, suy dinh dưỡng lan rộng, số ca tử vong do đói gia tăng. Riêng trong tháng 7, gần 13.000 trẻ em dưới 5 tuổi được ghi nhận suy dinh dưỡng cấp tính, mức cao nhất từ trước đến nay ở dải đất ven Địa Trung Hải.

OCHA mô tả bức tranh đáng báo động về điều kiện sống tồi tệ tại Gaza, nơi hệ thống y tế đã kiệt quệ lại phải ứng phó số lượng lớn trẻ em nhập viện vì suy dinh dưỡng. Tình trạng nhân đạo tại Gaza lại càng bế tắc khi các con đường viện trợ hàng hóa và lương thực bị phong tỏa. Chương trình Lương thực thế giới (WFP) báo cáo đã tiếp nhận 1.012 xe tải chở 13.000 tấn thực phẩm vào Gaza trong tháng 7, nhưng chỉ vỏn vẹn 10 xe đến được kho dự trữ. Israel tuyên bố hạn chế hoạt động vận chuyển hàng viện trợ nhân đạo vào Gaza, với lý do OCHA có liên hệ lực lượng Hamas.

Theo cáo buộc của Đại sứ Israel tại Liên hợp quốc Danny Danon trong một cuộc họp của Hội đồng Bảo an, OCHA không còn là một cơ quan nhân đạo nữa mà đã trở thành “cánh tay tuyên truyền của Hamas”, do đó Tel Aviv siết chặt kiểm soát các hoạt động của tổ chức này tại Gaza. Khi tuyến đường bộ gần như bị phong tỏa hoàn toàn, cộng đồng quốc tế phải huy động máy bay thả hàng viện trợ nhân đạo xuống Dải Gaza, nhằm giải quyết một phần nhu cầu cấp bách của người dân nơi đây.

Các Tiểu vương quốc Arập thống nhất (UAE), Jordan, Ai Cập và các nước châu Âu như Đức, Bỉ, Italia, Tây Ban Nha, Pháp đang nỗ lực sử dụng đường hàng không thả hàng viện trợ xuống Gaza dù biết rằng viện trợ đường không chỉ như muối bỏ bể, không thể đáp ứng nhu cầu nhân đạo rất lớn tại dải đất ven bờ Địa Trung Hải này. Nhân Ngày Nhân đạo thế giới 19/8, Liên hợp quốc một lần nữa kêu gọi tạo điều kiện thuận lợi, không ngăn cản các hoạt động quốc tế trong nỗ lực xoa dịu, hàn gắn vết thương của các cuộc khủng hoảng nhân đạo tại nhiều điểm nóng, nhất là tại Dải Gaza .

Xem thêm