Thời gian gần đây, sóng biển, mưa lớn đã xâm thực nhiều đoạn đê, ảnh hưởng đến sản xuất, đời sống người dân. Để giảm thiệt hại, Cần Thơ đã đầu tư xây dựng các tuyến kè chắn sóng nhằm bảo đảm an toàn tính mạng, tài sản người dân.
Công trình kè chắn sóng phát huy hiệu quả
Tháng 6/2025, tuyến kè chắn sóng dài hơn 8 km thuộc địa bàn xã Vĩnh Hải hoàn thành, đưa vào sử dụng đã phát huy hiệu quả trong phòng, chống sạt lở. Tuyến kè xây dựng kiên cố, với vốn đầu tư 330 tỷ đồng từ nguồn ngân sách trung ương và địa phương. Công trình do Ban quản lý dự án 2 tỉnh Sóc Trăng (nay là Ban quản lý dự án giao thông và nông nghiệp thành phố Cần Thơ) làm chủ đầu tư đã hoàn thành đúng tiến độ, bảo đảm chất lượng.
Ông Lý Văn Xia có nhà ở khu vực đê biển xã Vĩnh Hải cho biết: “Từ khoảng tháng 9 đến tháng 12 hằng năm, gió mạnh, sóng biển lớn đánh mạnh vào thân đê gây sạt lở, có khi nước biển tràn qua đê, làm ngập nhà, hoa màu. Từ khi có tuyến đê chắn sóng này, tuyến đê chính được bảo vệ, không còn bị sạt lở, người dân an tâm sinh sống, sản xuất”.
Chi cục Thủy lợi thành phố Cần Thơ cho biết: Thành phố triển khai xây dựng kè ngầm chắn sóng đê biển Vĩnh Châu có chiều dài 14 km, tổng kinh phí hơn 500 tỷ đồng, phần lớn từ nguồn ngân sách trung ương hỗ trợ. Kè được thiết kế, xây dựng cách đê biển từ 100-150 m, cao trình 4-4,5 m, phía giữa đê có hộc chứa đá để hạn chế tác động của sóng biển đánh vào và giữ lại phù sa bên trong khi nước biển rút. Đến nay, công trình đã hoàn thành đưa vào sử dụng hơn 8 km, còn 6 km đang triển khai thi công.
Các dự án kè này đang phát huy hiệu quả tích cực, giảm được sự tác động sóng biển đến chân đê, giảm tình trạng sạt lở, tạo thuận lợi cho việc trồng cây tạo bãi bồi giữ đất ở phía trong. Phía trong tuyến kè này, ngành chức năng và chính quyền địa phương trồng hơn 10.000 cây xanh (chủ yếu cây mắm, cây bần) để giữ đất, tạo bãi bồi, bảo vệ đê biển.
Tuy nhiên, trong tháng 9 và tháng 10/2025, dưới tác động của gió to, sóng lớn, mưa nhiều đã làm một số đoạn đê biển trên địa bàn xã Vĩnh Hải tiếp tục sạt lở. Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Cần Thơ đã công bố tình huống khẩn cấp về thiên tai sự cố sạt lở bờ biển khu vực từ cống số 13 đến cống số 14, xã Vĩnh Hải. Theo đó, tuyến bờ biển từ cửa sông Mỹ Thanh đến gần cống số 14, xã Vĩnh Hải trong những năm gần đây bị sạt lở nghiêm trọng, nhiều đoạn mất hoàn toàn rừng phòng hộ, sóng biển và triều cường trực tiếp uy hiếp thân đê. Các đợt triều cường mạnh đầu năm 2023 và cuối năm 2024 đã gây sạt lở, vỡ đê, làm ngập nhiều khu vực.
Giai đoạn 2023-2024, khu vực này đã được đầu tư tuyến kè ngầm giảm sóng, phát huy hiệu quả rõ rệt trong việc bảo vệ đê và đai rừng phòng hộ, tạo bãi, tái tạo rừng ven biển. Tuy nhiên, đoạn tiếp giáp từ cống số 13 đến cống số 14 chưa được đầu tư kè giảm sóng, khiến trong đợt triều cường đầu năm 2025, tiếp tục sạt lở, vỡ bờ bao, gây ngập nhà và thiệt hại khoảng 3 ha hoa màu, ao cá. Hiện khu vực này có khoảng 20 hộ dân sinh sống ngoài đê, chịu tác động trực tiếp, tiềm ẩn nguy cơ cao mất an toàn, đặc biệt khi có bão hoặc áp thấp nhiệt đới.
Chủ động trước mọi tình huống
Để kịp thời ứng phó, Ủy ban nhân dân thành phố yêu cầu Sở Nông nghiệp và Môi trường thường xuyên cập nhật, báo cáo tình hình sạt lở; chủ trì phối hợp các đơn vị liên quan khẩn trương gia cố tạm thời vị trí sạt lở, ngăn triều cường xâm nhập. Các sở, ngành và địa phương liên quan phối hợp chặt chẽ, triển khai đồng bộ các biện pháp ứng phó, khắc phục khẩn cấp, không để tình trạng sạt lở lan rộng...
Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường thành phố Cần Thơ, tuyến đê biển này hiện còn khoảng 10 km ở những đoạn xung yếu, cần được đầu tư hệ thống kè ngầm chắn sóng. Tuy nhiên, nguồn kinh phí đầu tư rất lớn, thành phố đang kiến nghị Trung ương tiếp tục hỗ trợ để xây dựng hoàn thiện hệ thống đê chắn sóng, nhằm bảo đảm an toàn cho toàn bộ tuyến đê xung yếu này.
Để có thêm nguồn kinh phí đầu tư các công trình này, ông Trần Chí Hùng, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Cần Thơ cho biết: Thành phố đang tích cực phối hợp với Ngân hàng Thế giới thực hiện dự án chống chịu khí hậu và chuyển đổi tổng hợp vùng Đồng bằng sông Cửu Long và hợp nhất hai dự án ở tỉnh Sóc Trăng và Hậu Giang cũ thành một dự án để dễ thực hiện. Tổng mức đầu tư dự án sau khi hợp nhất khoảng 2.550 tỷ đồng, gồm vốn vay Ngân hàng Thế giới hơn 1.671 tỷ đồng và vốn đối ứng của địa phương hơn 878 tỷ đồng. Dự án tập trung vào đầu tư hệ thống hạ tầng thủy lợi và giao thông phục vụ sản xuất nông nghiệp bền vững; khôi phục rừng ngập mặn và phát triển sinh kế gắn với nông nghiệp xanh, du lịch sinh thái. Thành phố đang khẩn trương hoàn thiện các thủ tục liên quan dự án vào đầu năm 2026 và sớm triển khai thực hiện để phòng, chống sạt lở, xâm nhập mặn, bảo vệ đời sống, sản xuất người dân.
