Ngay trong sáng 12/12, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố Hà Nội đã tổ chức hội nghị phản biện xã hội đối với 3 dự thảo Nghị quyết của Hội đồng nhân dân thành phố triển khai thực hiện Nghị quyết của Quốc hội thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù để thực hiện các dự án lớn, quan trọng trên địa bàn Thủ đô.
Ba nghị quyết được đưa ra lấy ý kiến phản biện của các chuyên gia, nhà khoa học đó là: Quy định hồ sơ, điều kiện, trình tự, thủ tục lập, thẩm định, quyết định chủ trương đầu tư, chấp thuận chủ trương đầu tư, điều chỉnh chủ trương đầu tư; Quy định hồ sơ, điều kiện, trình tự, thủ tục thực hiện lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt đối với các dự án lớn, quan trọng trên địa bàn Thủ đô và Quy định định mức chi phí, đơn giá, trình tự, thủ tục, thành phần hồ sơ lập, thẩm định, phê duyệt, điều chỉnh Quy hoạch tổng thể Thủ đô.
Bà Bùi Huyền Mai, Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố Hà Nội cho biết, đây là lần đầu tiên Nghị quyết của Quốc hội được triển khai nhanh đến như vậy. Điều này thể hiện sự nỗ lực, cố gắng của cả thành phố, triển khai rất đúng rất kịp thời chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm. Đó là tinh thần Hà Nội "đã nói là làm", làm nhanh, làm đúng, làm hiệu quả và làm đến cùng của vấn đề.
Các chuyên gia, nhà khoa học đã phản biện trực tiếp 3 nghị quyết, đáp ứng yêu cầu thực tiễn, tháo gỡ những điểm nghẽn của thành phố trên cơ sở Nghị quyết của Quốc hội đã thông qua.
Phó Giáo sư, Tiến sĩ Lê Xuân Rao, Chủ tịch Liên hiệp các Hội khoa học và kỹ thuật Hà Nội, đối với nghị quyết để thực hiện lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt, về tiêu chí xác định nhà đầu tư có khả năng thực hiện dự án phải minh bạch, tránh tạo ra việc xác định một cách chủ quan. Việc lựa chọn nhà đầu tư khi chưa phê duyệt dự án có khả năng dẫn đến rủi ro pháp lý, do đó, cần bổ sung quy định trách nhiệm, tránh kỳ vọng sai, phải xử lý chi phí phát sinh, đồng thời cần tính đến việc có quy định để bảo đảm cạnh tranh, tránh lợi ích nhóm.
Về điều kiện lựa chọn nhà đầu tư, giáo sư, tiến sĩ Hoàng Văn Cường, đại biểu Quốc hội, nguyên Phó Hiệu trưởng Trường đại học Kinh tế quốc dân lưu ý, nội dung dự thảo nghị quyết đã có quy định về nhà thầu nộp hồ sơ đủ tư cách theo quy định tại Luật Đấu thầu, do vậy không cần phải đưa quy định cụ thể vào. Nên vận dụng những quy định của Luật Đấu thầu, không nên sáng tạo thêm các quy định về lựa chọn nhà thầu.
Tại hội nghị phản biện, nhiều chuyên gia dành sự đặc biệt quan tâm đối với dự thảo nghị quyết quy định định mức chi phí, đơn giá, trình tự, thủ tục, thành phần hồ sơ lập, thẩm định, phê duyệt, điều chỉnh Quy hoạch tổng thể Thủ đô. Đây là nghị quyết thực hiện định hướng rà soát, nghiên cứu lập Quy hoạch tổng thể Thủ đô với tầm nhìn 100 năm.
Về nội dung này, ông Hoàng Văn Cường cho rằng, trong nghị quyết cần nêu rõ nội dung quy hoạch từ đó mới triển khai đến quy trình, định mức, đơn giá. Đây là nội dung lớn và khó, tích hợp hai đồ án quy hoạch (Quy hoạch Thủ đô và Điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô).
Với kinh nghiệm trong công tác quản lý quy hoạch, kiến trúc trên địa bàn thành phố Hà Nội, Tiến sĩ, kiến trúc sư Đào Ngọc Nghiêm, nguyên Giám đốc Sở Quy hoạch-Kiến trúc cho rằng, cần làm rõ định hướng 100 năm bởi mong muốn thì rất nhiều. Hà Nội cần xác định tầm nhìn và mục tiêu, đồng thời nghiên cứu về những bài học kinh nghiệm qua 8 lần quy hoạch của thủ đô Hà Nội.
Ông Đào Ngọc Nghiêm cho rằng, có một số vấn đề cần lưu ý khi triển khai hợp nhất hai đồ án quy hoạch. Thời hạn hiệu lực của hai đồ án là khác nhau; theo quy định mới thì chỉ có tỉnh đặc biệt, chứ không còn đô thị đặc biệt như trước đây. Thành phố Hà Nội cũng cần làm rõ, với thời hạn yêu cầu rất gấp, nên huy động nội lực thể hiện sự vươn lên hay mời chuyên gia nước ngoài cùng tham gia để tận dụng những bài học kinh nghiệm.
Đặc biệt, về lấy ý kiến cộng đồng, ông Đào Ngọc Nghiêm cho rằng, cần quy định cụ thể hơn, trong 4 lần quy hoạch gần đây có nhiều cách thực hiện lấy ý kiến cộng đồng. Cần tính xem nên lấy ý kiến cộng đồng theo phương thức nào: tổ chức triển lãm công khai lấy ý kiến, lấy ý kiến qua trang web, phát tờ rơi…
Các ý kiến đóng góp đều thống nhất quan điểm đánh giá cao nỗ lực của thành phố, cơ quan soạn thảo trong việc chuẩn bị nội dung các nghị quyết để triển khai Nghị quyết của Quốc hội.
Bên cạnh tiến độ “thần tốc”, các chuyên gia cũng đã tham góp nhiều ý kiến để thành phố Hà Nội có thể hoàn thiện các nghị quyết một cách chất lượng; bảo đảm sự đồng thuận và khả năng thực thi.
Luật sư Nguyễn Quang Tuyến, Phó Hiệu trưởng Trường đại học Luật Hà Nội cho rằng, dù là đặc thù nhưng vẫn cần phải tuân thủ các quy định của Hiến pháp, các luật liên quan, không vì đặc thù mà phá vỡ nguyên tắc pháp luật. Quy định nào cho thấy sẽ làm chậm đi tiến trình thực thi các nhiệm vụ thì đề xuất quy định mới. Bên cạnh đó, cần rõ người, rõ thời gian, rõ hiệu quả; thành phố làm gì, các sở, ngành trách nhiệm đến đâu.
Với độ triển khai khẩn trương chưa từng thấy, đúng với tinh thần “vừa chạy, vừa xếp hàng”, ba nghị quyết mà thành phố đang hoàn thiện được đánh giá đã thể hiện đột phá thực sự.
Bà Bùi Huyền Mai lưu ý các sở, ngành được giao xây dự thảo nghị quyết, cần xem xét việc rút gọn thủ tục hành chính tối đa nhưng phải đánh giá thật kỹ, bảo đảm chặt chẽ, đủ thời gian cần thiết, bảo vệ được cán bộ trong quá trình thực hiện theo quy trình rút gọn để cán bộ dám làm, dám chịu trách nhiệm.
