Lực lượng nòng cốt giữ vững an ninh, trật tự
Bộ Tư lệnh Thành phố Hồ Chí Minh xác định, dân quân tự vệ là lực lượng rộng lớn, trực tiếp tham gia hầu hết các nhiệm vụ quân sự, quốc phòng, các chương trình phát triển kinh tế - xã hội, đồng thời góp phần giải quyết nhiều vấn đề phức tạp ở địa bàn cơ sở.
Với phương châm “vững mạnh, rộng khắp”, tỷ lệ dân quân tự vệ toàn thành phố hiện đạt 1,43% dân số, trong đó đảng viên chiếm hơn 33,5% (đảng viên trong dân quân đạt 30,72%; trong tự vệ đạt 41,8%), bảo đảm vai trò lãnh đạo, định hướng chính trị, tư tưởng. Đây là nền tảng quan trọng để lực lượng này luôn giữ vững bản lĩnh, tuyệt đối trung thành với Đảng, với nhân dân.
Bộ Tư lệnh thành phố cũng chủ động tham mưu triển khai nhiều đề án chiến lược nhằm sẵn sàng ứng phó các tình huống an ninh phi truyền thống, không để thành phố bị động, bất ngờ. Đặc biệt, Đề án 595 ngày 22/3/2015 của Ủy ban nhân dân thành phố về tổ chức, sử dụng lực lượng dân quân thường trực xử lý gây rối, biểu tình, bạo loạn giai đoạn 2015-2025 đã phát huy hiệu quả rõ rệt, khẳng định tính đúng đắn, kịp thời của chủ trương.
Trong những năm 2016, 2018, lực lượng vũ trang thành phố đã phối hợp xử lý hàng trăm vụ gây mất trật tự xã hội, giải quyết ổn thỏa không để kéo dài hay lan rộng, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội.
Việc tổ chức biên chế theo nguyên tắc tinh gọn, linh hoạt, huấn luyện tập trung theo đợt ba tháng, luân phiên liên tục đã nâng cao chất lượng tổng hợp và khả năng chiến đấu. Anh Phan Tiến Cường, chiến sĩ dân quân phường Xóm Chiếu chia sẻ: “Đây là môi trường tốt để thanh niên rèn luyện bản thân, đồng thời được trang bị thêm kiến thức về quốc phòng, sẵn sàng nhận và hoàn thành nhiệm vụ khi Tổ quốc cần”.
Nhiều năm liền tham gia lực lượng tự vệ tại Trường đại học Tôn Đức Thắng, chiến sĩ Nguyễn Thị Bích Diễm tâm sự: “Là giảng viên, tôi thường lồng ghép nội dung về dân quân tự vệ trong các giờ giảng, tổ chức cho sinh viên tham gia các cuộc thi tìm hiểu về quốc phòng toàn dân, qua đó giúp các em nâng cao nhận thức, ý thức giữ gìn an ninh trật tự ngay tại địa phương”.
Hiện toàn thành phố đã tổ chức 15 đại đội, 8 trung đội dân quân thường trực với hơn 1.500 cán bộ, chiến sĩ được tuyển chọn kỹ lưỡng, có tổ chức đảng ở cấp trung đội và đảng viên ở từng tiểu đội. Đây chính là lực lượng nòng cốt, sẵn sàng tham gia xử lý hiệu quả mọi tình huống phức tạp từ cơ sở.
Xây dựng lực lượng tinh gọn
Công tác huấn luyện lực lượng dân quân tự vệ được chú trọng cả về lý thuyết và thực hành. Nội dung tập trung nâng cao khả năng hiệp đồng, phối hợp với các lực lượng; tổ chức diễn tập chiến thuật có bắn đạn thật ở cấp đại đội, tiểu đoàn với Trung đoàn Gia Định theo mệnh lệnh huấn luyện hằng năm của quân khu.
Song song đó, các đơn vị cũng gắn huấn luyện với rèn luyện kỷ luật, giáo dục truyền thống, diễn tập phòng thủ khu vực, phòng chống thiên tai, cứu hộ cứu nạn. Nhờ vậy, sức mạnh tổng hợp được nâng cao, bản lĩnh chiến đấu được tôi luyện. Hình ảnh các đơn vị dân quân tự vệ, đặc biệt là khối nữ du kích miền Nam, tham gia diễu binh, diễu hành trong các ngày lễ lớn của đất nước đã để lại ấn tượng sâu sắc, thể hiện bản lĩnh và vai trò của lực lượng vũ trang địa phương trong thời kỳ mới.
Những năm qua, Thành phố Hồ Chí Minh đã ban hành và thực hiện nhiều chính sách, chế độ cho dân quân tự vệ giai đoạn 2021-2025, góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần và trách nhiệm của cán bộ, chiến sĩ. Toàn thành phố hiện có gần 1.000 đơn vị tự vệ, trong đó có các đơn vị thuộc doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, khẳng định sự gắn kết chặt chẽ giữa thế trận quốc phòng toàn dân với phát triển kinh tế-xã hội.
Nhiều mô hình tiêu biểu được ghi nhận, như khối nữ tự vệ ngành giáo dục Quận 8, khối nam tự vệ Gò Vấp, khối tự vệ Công ty Cấp nước thành phố, Bệnh viện nhi đồng 1, khối tự vệ Công ty thuốc lá Sài Gòn… Các mô hình này vừa hoàn thành tốt nhiệm vụ quân sự, vừa duy trì sản xuất, kinh doanh, trở thành những tấm gương sáng trong lao động và gắn kết nhiệm vụ quốc phòng-an ninh.
Thiếu tướng Vũ Văn Điền, Tư lệnh Bộ Tư lệnh thành phố khẳng định: “Thời gian qua, chúng tôi kiên trì thực hiện mục tiêu xây dựng lực lượng dân quân tự vệ tinh gọn, lấy chất lượng làm chính, phát huy sức mạnh tổng hợp, tạo thế trận quốc phòng toàn dân vững chắc, bảo vệ sự bình yên của thành phố”.
