Giải đấu có tổng giải thưởng lên tới hơn 1 tỷ USD.
Giải đấu có tổng giải thưởng lên tới hơn 1 tỷ USD.

Câu chuyện sân cỏ

FIFA Club World Cup: Kiệt tác hay trò vô bổ?

Giải Vô địch thế giới các CLB (FIFA Club World Cup) chính thức diễn ra vào mùa hè này tại Mỹ sau rất nhiều tranh cãi. Ðó là sản phẩm của bài toán kinh tế được ấp ủ nhiều năm, là sản phẩm... “cưỡng bức” được sinh ra. Nhưng cũng có thể, đây là một sản phẩm lịch sử cũng nên.

1. Vốn dĩ Thế giới đã có giải Cúp Liên lục địa diễn ra vào cuối mỗi năm. Vậy là đủ. Muốn tìm nhà vô địch thế giới cấp CLB có khi cũng chẳng cần đến giải đấu này, bởi đội vô địch châu Âu luôn là kẻ thắng cuộc. Thế nhưng, nếu đội tuyển quốc gia có World Cup thì cấp CLB cũng phải có World Cup! FIFA không thể bỏ qua một nguồn lợi nhuận lớn và đầy tiềm năng như vậy. Tuy nhiên, khi UEFA đồng loạt thay đổi thể thức các giải đấu, lịch thi đấu dày đặc, quá nhiều giải diễn ra triền miên, bóng đá trở thành những món ăn thừa mứa, mà người ta buộc phải lựa chọn để thưởng thức. Khi ấy, FIFA Club World Cup trở thành một món ăn mới, gợi nhiều tò mò nhưng cũng ẩn chứa nhiều nguy cơ thất bại.

Lúc bắt đầu, Club World Cup cũng đã gặp phải vô vàn điều trớ trêu, trong đó câu chuyện thuở ban đầu sẽ là thứ được nhắc lại nhiều năm nữa. Bởi năm 2018, khi được hỏi về kế hoạch mở rộng giải đấu này, chính FIFA còn phát biểu rằng: “Không biết gì cả”, dù Hội đồng FIFA đã phê duyệt và lên phương án mở rộng giải lên 32 đội chia làm 8 bảng... Đến năm 2020, FIFA lên lịch thi đấu, khởi tranh năm 2021 tổ chức tại Trung Quốc, nhưng dịch Covid-19 khiến giải đấu được kỳ vọng lại rơi vào vô vọng. Mãi đến giờ, sau 7 năm triển khai FIFA Club World Cup mới chính thức diễn ra trong sự phấp phỏng, chờ đợi xen lẫn hồ nghi và... âu lo.

2. Sở dĩ có rất nhiều cảm xúc đan xen, bởi trước đây vài tháng thôi, nhiều CLB còn chỉ trích giải đấu này là... vô nhân đạo và thậm chí còn có làn sóng đòi tẩy chay. Bởi nó vắt kiệt sức các cầu thủ đến cùng cực. Sau khi Champions League thay đổi thể thức, tăng số trận, đến Nations League dành cho cấp đội tuyển quốc gia cũng thay đổi, tăng số trận. Mỗi cầu thủ sẽ chơi khoảng trên 60 trận, thậm chí hơn trong 1 mùa giải. Giờ lại FIFA Club World Cup kéo dài cả tháng hè. Nhưng với quyền lực của mình, FIFA đã khiến tất cả “câm nín” khi quảng bá đây sẽ là giải đấu có uy tín và tầm ảnh hưởng lớn hơn cả World Cup của đội tuyển quốc gia, với 4 năm mới có 1 lần và vẫn giữ nguyên giải Cúp Liên lục địa cuối năm. Thêm vào đó, mức thưởng cũng rất hấp dẫn với tổng giải thưởng hơn 1 tỷ USD, riêng đội vô địch tối đa sẽ được 125 triệu USD, chỉ kém mỗi đội vô địch Champions League vừa rồi là PSG nhận 150 triệu euro. Mà Champions League phải chơi 17 trận kéo dài 1 năm trời, còn Club World Cup, đội vô địch chỉ đá 7 trận trong khoảng 1 tháng. Một con số đáng mơ ước và giải quyết rất nhiều vấn đề. Với CLB nhỏ thì khoản thưởng 2 triệu USD mỗi trận thắng vòng bảng, 7,5 triệu USD nếu vào vòng 1/8, trên 13 triệu USD cho suất ở Tứ kết... thì chỉ cần cố qua vòng bảng thôi thì cũng giàu to. Còn với các CLB lớn, số tiền thưởng này cũng đáng kể khi giao dịch chuyển nhượng và giúp con số báo cáo công bằng tài chính đẹp hơn. Và nói cho cùng, đây cũng là một chiếc cúp, một danh hiệu lớn.

fifa-club-world-cup-2025-b87kd04fe26r1nezp2s3yjp5f.jpg
Nhiều ngôi sao bóng đá góp mặt tranh tài. Ảnh trong bài | Getty

Thế nhưng, khi mọi chuyện đang diễn ra êm đẹp, lại có vấn đề khác. FIFA phải làm sao để tạo sức hút cực đại cho giải đấu, khi mà ở Mỹ mọi thứ đều hoàn hảo, nhưng bóng đá không phải môn số 1. Các sân vận động cực lớn, làm sao lôi kéo cổ động viên đến kín? Giải pháp được đưa ra khẩn cấp. FIFA thay đổi quy tắc chuyển nhượng, cho phép các CLB mua cầu thủ đến sát ngày đăng ký giải đấu, cho phép mượn cầu thủ chỉ đá 1 tháng ở Club World Cup cũng được chấp nhận. Càng nhiều ngôi sao càng tốt. Đó là cách họ đặc cách Inter Miami tham dự với tư cách chủ nhà, và họ cũng hy vọng nhiều ngôi sao khác như C.Ronaldo có thể khoác áo CLB nào đó theo dạng cho mượn để giải càng đông siêu sao càng tốt.

Tiếp theo là biện pháp đưa khán giả đến sân. FIFA đưa ra một “gói mua vé” rất độc đáo, có thể coi là... “khó thế mà cũng nghĩ ra được”. Đây là giải cấp CLB nhưng “sẵn tiện” kích cầu, FIFA cho phép cổ động viên “mua kèm” cả vé World Cup cấp đội tuyển quốc gia sẽ tổ chức ở Mỹ, Mexico và Canada vào năm sau. Mỗi khán giả mua 20 vé World Cup cấp CLB sẽ có quyền mua 1 vé tự chọn cho World Cup cấp đội tuyển năm 2026. Vì thế, nếu bạn muốn có 1 cặp vé xem “World Cup truyền thống” bạn sẽ phải mua... 40 vé World Cup cấp CLB. Bạn có thể “lôi kéo” bạn bè người nhà mua chung, nhưng 20 hay 40 người thì là vấn đề không hề dễ. Bên cạnh đó, việc giá vé quá cao cũng là vấn đề lớn khiến FIFA phải giảm giá. Và động thái đầu tiên, nếu mua vé trên trang web chính thức đối tác của FIFA, một vé vòng 1/8 tại Miami có giá 105,95 USD, nhưng nếu mua trên web “đại lý” chỉ có 88,63 USD. Như vậy, bạn sẽ tốn khoảng 2.000 USD mua vé Club World Cup mới có thể được quyền mua 1 vé xem World Cup 2026, dĩ nhiên không bao gồm trận chung kết. Liệu ai có thể xem 20 trận đấu trong 1 tháng, hay kêu gọi 40 người mua vé giúp mình?

Đích thân Chủ tịch FIFA Gianni Infantino đã quay clip kêu gọi cổ động viên đến sân, với bối cảnh tại sân Golf ở Miami, thuộc tập đoàn của Tổng thống Mỹ Donald Trump, trong quá trình diễn ra giải đấu do quỹ PIF, quỹ đầu tư nổi tiếng sở hữu nhiều CLB bóng đá lớn, của Ả Rập.

3. Một chuyện nữa mà FIFA vừa phải giải quyết, đó là vấn đề thuế. Mỗi bang có mức thuế và luật thuế khác nhau, nhất là sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố về áp thuế. FIFA đã phải làm việc cật lực để miễn giảm thuế và tránh phiền hà quá lớn cho các đội tham dự. Mọi việc cũng đã ổn thỏa, nhưng rõ ràng FIFA Club World Cup vẫn là giải đấu phải đối mặt quá nhiều vấn đề từ Chủ tịch FIFA Infantino lên ý tưởng, đến tận ngày khởi tranh.

Song, càng nhiều sóng gió, giải đấu này càng đáng được chờ đợi bởi sự chỉnh chu, quãng thời gian chuẩn bị 7 năm với rất nhiều cân nhắc, thay đổi, thuyết phục và cả sự hấp dẫn về tiền thưởng, sự cạnh tranh của nhiều CLB hùng mạnh. Dù thiếu nhiều ông lớn như Barca, Arsenal, Liverpool... , nhưng chỉ với những PSG, Real Madrid, Bayern Munich, Juventus, Chelsea, Man City, Inter Miami (có Messi), River Plate, Boca Juniors... cũng đủ tạo nên mùa hè rực lửa, đầy màu sắc, nhiều trải nghiệm với những cảm xúc của World Cup rất lạ lẫm...

Xem thêm