Thúc đẩy gỡ trừng phạt
Tổng thống Sharaa và Tổng thống Trump từng có cuộc gặp đầu tiên tại Saudi Arabia trong chuyến công du Trung Đông của nhà lãnh đạo Mỹ hồi tháng 5, song chuyến thăm Mỹ của Tổng thống Syria đầu tuần vừa rồi đã ghi dấu mốc lịch sử trong quan hệ hai nước, khi ông Sharaa trở thành nguyên thủ quốc gia đầu tiên của Syria thăm Mỹ kể từ khi quốc gia Trung Đông giành độc lập năm 1946.
Chuyến thăm được thực hiện vào thời điểm sáu tháng sau khi Tổng thống Trump công bố kế hoạch Mỹ dỡ bỏ lệnh trừng phạt Syria và chỉ vài ngày sau khi tuyên bố đưa ông Sharaa ra khỏi danh sách “đối tượng khủng bố toàn cầu được chỉ định đặc biệt”, vốn bị Mỹ áp đặt năm 2013 với lý do “có liên hệ với mạng lưới khủng bố toàn cầu al-Qaeda”.
Phát biểu ý kiến với báo giới sau cuộc hội đàm mang tính bước ngoặt với Tổng thống Sharaa, Tổng thống Trump khẳng định “Mỹ sẽ làm mọi thứ có thể để giúp Syria thành công”. Ông Trump khẳng định tin tưởng và ca ngợi Tổng thống Sharaa là một nhà lãnh đạo mạnh mẽ. Trong bài đăng trên mạng xã hội, Tổng thống Trump cũng nhấn mạnh mong muốn tiếp tục làm việc với nhà lãnh đạo Syria. Tổng thống Sharaa cũng chia sẻ với kênh Fox News rằng, mối liên hệ trong quá khứ với các chiến binh không được thảo luận và hiện Mỹ coi Syria là “đồng minh địa chính trị”, chứ không còn là “mối đe dọa” với Mỹ.
Một trong những mục tiêu chính của Tổng thống Sharaa tại Washington là thúc đẩy việc dỡ bỏ hoàn toàn các lệnh trừng phạt khắc nghiệt nhất của Mỹ nhằm vào Syria. Tại hội đàm, hai nhà lãnh đạo đã thảo luận việc dỡ bỏ Đạo luật Caesar năm 2019 về trừng phạt toàn diện đối với Syria, cũng như kế hoạch thu hút đầu tư của Mỹ vào tiến trình tái thiết tại Syria. Việc dỡ bỏ hoàn toàn đạo luật này phải do Quốc hội Mỹ quyết định và các Bộ trưởng Ngoại giao được giao tiếp tục thảo luận, lên kế hoạch cụ thể. Tuy nhiên, Bộ Tài chính Mỹ thông báo gia hạn 180 ngày đình chỉ một phần Đạo luật Caesar.
Tại hội đàm, hai bên thảo luận việc hợp nhất Lực lượng Dân chủ Syria (SDF) vào quân đội chính quy Syria nhằm củng cố ổn định lâu dài. Tổng thống Trump cũng bày tỏ ủng hộ khả năng hình thành thỏa thuận an ninh giữa Syria và Israel, coi đây là “bước tiến hướng tới hòa bình khu vực”. Ông Trump nhấn mạnh Syria là “một phần quan trọng trong kế hoạch hòa bình Trung Đông rộng lớn hơn” mà Washington đang thúc đẩy, nhằm củng cố lệnh ngừng bắn mong manh giữa Israel và lực lượng Hamas ở Dải Gaza.
Phối hợp chống khủng bố
Một kết quả nổi bật nữa là việc Syria tuyên bố tham gia Liên minh toàn cầu chống tổ chức tự xưng Nhà nước Hồi giáo (IS). Liên minh chống khủng bố này được thành lập 2014, do Mỹ dẫn đầu và có sự tham gia của nhiều nước, nhất là các nước trong khu vực Trung Đông, như Saudi Arabia, Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE), Iraq, Kuwait, Qatar, Bahrain và Jordan.
Trong bài đăng trên mạng xã hội X, Bộ trưởng Thông tin Syria Hamza al-Mustafa cũng xác nhận nước này đã ký “Tuyên bố hợp tác chính trị” với Liên minh toàn cầu chống IS, trong đó xác định Damas là “đối tác trong cuộc chiến chống khủng bố và hỗ trợ ổn định khu vực”. Bộ trưởng Hamza al-Mustafa nêu rõ, thỏa thuận này mang tính chính trị và không có thành phần quân sự nào tính đến thời điểm hiện tại.
Sau cuộc hội đàm, phía Mỹ thông báo cho phép Syria mở lại Đại sứ quán tại Washington sau hơn 10 năm đóng cửa, đồng thời xác nhận Syria trở thành thành viên thứ 90 của liên minh toàn cầu do Mỹ dẫn đầu chống IS. Phía Mỹ cũng nhấn mạnh việc khôi phục quan hệ ngoại giao với Syria nhằm tăng cường phối hợp chống khủng bố, an ninh và hợp tác kinh tế.
Theo một tuyên bố của Mỹ, Syria đang hợp tác tốt với Mỹ để tiêu diệt tàn dư của IS và ngăn chặn các “dòng chiến binh nước ngoài”. Trong gần một năm qua, Washington và Damas đã phối hợp chặt chẽ và trao đổi thông tin tình báo về hoạt động của IS, giúp ngăn chặn một số nỗ lực tấn công khủng bố. Theo các nhà phân tích, việc Mỹ mời và Syria đồng ý tham gia liên minh chống IS cho thấy mức độ tin tưởng cao của Tổng thống Trump đối với chính quyền Tổng thống Sharaa.
Trong khi đó, tại Syria, tàn dư của IS vẫn gây quan ngại. Chỉ vài giờ trước cuộc hội đàm của hai nhà lãnh đạo Syria và Mỹ, phía Syria xác nhận đã phá vỡ hai âm mưu tấn công riêng biệt của IS nhằm vào Tổng thống Sharaa. Cuối tuần trước, Bộ Nội vụ Syria đã phát động một chiến dịch trên toàn quốc nhằm vào các nhóm IS trên khắp cả nước, bắt giữ hơn 70 tay súng.
