Những quyết sách từ Trung ương kết hợp hành động khẩn trương của chính quyền địa phương đang biến giấc mơ về những ngôi trường nội trú hiện đại, khang trang thành hiện thực. Đây không chỉ là đầu tư cho giáo dục mà còn là chiến lược góp phần xây dựng vùng biên giới vững mạnh.
Sơn La có hơn 274 km đường biên giáp nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào. Sau khi thực hiện sáp nhập đơn vị hành chính, tỉnh Sơn La có 13 xã biên giới. Trên địa bàn hiện có 45 trường phổ thông với 37.339 học sinh, trong đó học sinh là người dân tộc thiểu số chiếm tỷ lệ rất cao. Dù đã có tới 73% trường đạt chuẩn quốc gia, nhưng tỷ lệ học sinh được học nội trú còn thấp, gây nhiều trở ngại cho công tác chăm sóc, giáo dục và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực địa phương.
Trước thực trạng đó, ngày 18/7/2025, Bộ Chính trị đã ban hành Thông báo số 81-TB/ TW, chính thức phê duyệt chủ trương đầu tư xây dựng hệ thống trường phổ thông nội trú liên cấp tiểu học và trung học cơ sở tại 248 xã biên giới đất liền trên cả nước. Riêng tỉnh Sơn La sẽ xây dựng 13 trường mới; mỗi trường có quy mô từ 3 ha đến 5 ha, đáp ứng nhu cầu học tập, ăn ở và sinh hoạt cho hơn 1.000 học sinh, giáo viên.
Ngay sau khi chủ trương được ban hành, Sơn La đã chủ động, khẩn trương vào cuộc. Trước mắt, tỉnh tổ chức hội nghị chuyên đề, thành lập các đoàn công tác do đồng chí Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh trực tiếp đi khảo sát thực địa tại 13 xã vùng biên giới. Trong đó, việc xác định vị trí xây dựng trường được coi bước then chốt để bảo đảm tiến độ và chất lượng công trình. Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Sơn La Nguyễn Đình Việt cho biết: “Đây là cơ hội vàng để giúp giáo dục vùng biên giới Sơn La bứt phá. Những ngôi trường nội trú sẽ không chỉ là nơi học tập mà còn là mái nhà thứ hai, nơi con em đồng bào các dân tộc được chăm lo cả về thể chất lẫn tinh thần trong môi trường hiện đại và đầy đủ tiện nghi”.
Thực hiện chủ trương của Bộ Chính trị, tỉnh Sơn La đã đề xuất xây mới 12 trường và nâng cấp một trường học với tổng mức đầu tư khoảng 1.880 tỷ đồng. Ngoài ra, tỉnh cũng kiến nghị bổ sung 3.678 biên chế giáo viên cho toàn tỉnh và 100 biên chế riêng cho 13 trường học mới.
Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Chiềng Khoong Nguyễn Văn Đồng chia sẻ: “Xã có gần 5.000 học sinh bậc tiểu học và trung học cơ sở, trong đó hơn 1.400 em thuộc diện bán trú. Với quyết tâm cao, xã đã đề xuất xây dựng một trường nội trú liên cấp tại bản Lè, trung tâm kinh tế-xã hội mới của xã. Đây là chủ trương nhận được sự đồng thuận, ủng hộ cao của người dân trên địa bàn”.
Tại Lóng Phiêng, một xã đặc biệt khó khăn giáp biên giới nước bạn Lào, lãnh đạo xã cũng đã nhanh chóng khảo sát và đề xuất xây dựng trường nội trú trên khu đất ruộng bằng phẳng, thuận tiện về hạ tầng kỹ thuật. Bí thư Đảng ủy xã Vi Tuấn Bảo cho biết: “Chúng tôi mong mỏi ngôi trường sớm hình thành để học sinh vùng biên được học tập trong điều kiện tốt nhất từ trước đến nay. Xã đã đề xuất tỉnh xây dựng trường mới với diện tích khoảng 5 ha tại khu đất ruộng của xã”.
Dự kiến trong năm 2025, cả nước sẽ hoàn thành 100 trường làm hình mẫu, sau đó tiếp tục nhân rộng ra 248 trường trong hai đến ba năm tiếp theo. Tại Sơn La, quyết tâm và khát vọng được thể hiện rõ qua những hành động cụ thể, thực chất và hiệu quả từ chỉ đạo của lãnh đạo tỉnh cho đến tập trung giải pháp triển khai của các sở, ngành tại 13 xã biên giới. “Chủ trương xây dựng trường nội trú vùng biên giới không đơn thuần giải quyết vấn đề giáo dục, mà còn là một mắt xích quan trọng trong chiến lược quốc phòng toàn dân. Một thế hệ học sinh người dân tộc thiểu số được học hành đầy đủ, trưởng thành, trở về xây dựng quê hương. Đây là nền tảng vững chắc để giữ đất, giữ người và ổn định lâu dài nơi phên dậu Tổ quốc”, Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Sơn La Nguyễn Đình Việt chia sẻ ■
