Cho thu nhập hằng năm từ vài trăm triệu đến hàng chục tỷ đồng, nghề nuôi cá lồng trên sông Đà giúp người dân trong khu vực ngày càng có cuộc sống khá giả. Hộ ông Bùi Văn Thân ở xã Vầy Nưa, tỉnh Phú Thọ là một trong những hộ dân đã gắn bó với nghề hàng chục năm nay. Trước kia, gia đình ông Thân rất khó khăn. Những năm gần đây, ông mạnh dạn vay vốn đầu tư. Sau gần 10 năm ổn định và phát triển nghề nuôi cá lồng, gia đình ông đã vươn lên khá giả.
Theo đại diện Chi cục Chất lượng Chế biến và Phát triển thị trường tỉnh Phú Thọ, lòng hồ sông Đà có diện tích mặt nước lớn, phù hợp với nuôi trồng thủy sản. Hiện nay, khu vực sông Đà có khoảng hơn 5 nghìn lồng cá, cho sản lượng đạt hơn 7 nghìn tấn/năm. Ngoài ra có gần 40 hợp tác xã, doanh nghiệp nuôi trồng thủy sản với quy mô hàng nghìn lồng cá trên mặt nước, mang lại doanh thu hàng trăm tỷ đồng mỗi năm, giải quyết công ăn, việc làm cho hàng nghìn lao động.
Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Phú Thọ Nguyễn Huy Nhuận cho biết, địa bàn tỉnh Hòa Bình (trước đây) có 18 cơ sở sản xuất, kinh doanh cá lồng được cấp giấy chứng nhận tiêu chuẩn VietGAP. Nghề nuôi cá lồng của các hộ dân và doanh nghiệp đang đóng góp tích cực cho ngành nông nghiệp tỉnh. Nhiều hộ làm giàu từ nghề, có hộ cho thu nhập vài tỷ đồng mỗi năm. Tỉnh đang tập trung triển khai hiệu quả công tác quy hoạch, kiểm tra, giám sát thường xuyên an toàn thực phẩm, hỗ trợ người dân trong lĩnh vực này.
Là địa phương có hệ thống nuôi cá lồng, bè trên hồ thủy điện lớn nhất cả nước, tỉnh luôn chú trọng bảo đảm an toàn trong chăn nuôi thủy sản nói chung và nuôi cá nước ngọt nói riêng. Để nâng cao chất lượng các nguồn lợi thủy sản, đẩy mạnh công tác bảo đảm vệ sinh, an toàn thực phẩm trong chăn nuôi thủy sản, từ năm 2017, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (nay là Sở nông nghiệp và Môi trường) được giao nhiệm vụ là đơn vị quản lý nhãn hiệu chứng nhận “Cá sông Đà-Hòa Bình” và “Tôm sông Đà-Hòa Bình”. Chi cục Chất lượng Chế biến và Phát triển thị trường tỉnh đã cấp 14 giấy chứng nhận quyền sử dụng nhãn hiệu chứng nhận cho các tổ hợp tác, hợp tác xã, hộ dân và doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh thủy sản trên địa bàn. Phong trào nuôi cá lồng của các hộ dân, doanh nghiệp hiện phát triển khá mạnh.
Để bảo đảm ổn định đầu ra cho sản phẩm các doanh nghiệp, hợp tác xã đã tham gia liên kết sản xuất, tiêu thụ theo chuỗi giá trị, bên cạnh việc kiểm tra định kỳ vệ sinh an toàn thực phẩm, chi cục kết hợp doanh nghiệp hỗ trợ người nuôi trồng thủy sản tham gia ký kết tiêu thụ sản phẩm.
Cùng với việc nâng cao chất lượng sản phẩm, sản lượng cá nuôi trên địa bàn luôn giữ ổn định đầu ra. Các Công ty TNHH thủy sản Hải Đăng, thương mại dịch vụ Việt Đức và Công ty Hưng Nguyên, hộ nuôi trồng thủy sản Hoàng Hoa Fish, nhóm sản xuất nuôi cá lồng Nguyễn Xuân Sang, Hợp tác xã Đà Giang ECO… được cấp quyền sử dụng nhãn hiệu chứng nhận, ngày càng khẳng định thương hiệu và chất lượng sản phẩm, giữ vững lòng tin và uy tín với người tiêu dùng. Các cơ quan liên quan của tỉnh đang tập trung xây dựng chỉ dẫn địa lý, nhãn hiệu tập thể cho sản phẩm cá sông Đà.
Tỉnh Phú Thọ đang thực hiện hiệu quả tái cơ cấu ngành nông nghiệp, phát huy thế mạnh tiềm năng mặt nước nuôi trồng, ứng dụng công nghệ mới vào hoạt động thủy sản nhằm đa dạng sản phẩm; phát triển hợp lý nghề nuôi cá lồng trong các thủy vực lớn, nhất là trên lòng hồ thủy điện, bảo vệ hiệu quả nguồn lợi thủy sản và môi trường; tăng cường công tác dự báo phòng ngừa dịch bệnh. Phát triển nuôi trồng thủy sản theo hướng đa dạng hóa giống loài, hình thức nuôi, tận dụng một số vùng phù hợp để nuôi các loại cá đặc sản; kiểm tra, kiểm soát tình hình buôn bán lưu thông cá giống trên thị trường, chất lượng giống trong sản xuất, ương dưỡng.
Cùng với việc đầu tư về vốn, khoa học, công nghệ để nâng cao chất lượng trong chăn nuôi cá nước ngọt, các địa phương tập trung vận động, khuyến khích thành lập hợp tác xã, tổ hợp tác, các hộ gia đình phát triển theo hình thức hợp tác, liên kết theo chuỗi giá trị; đẩy mạnh phát triển kinh tế trang trại, kinh tế hộ gia đình theo mô hình liên kết 5 nhà: Nhà nông, Nhà nước, nhà doanh nghiệp, nhà khoa học và “nhà băng”; tăng cường gắn kết trong sản xuất nông nghiệp tạo chuỗi liên kết từ khâu sản xuất, chế biến đến tiêu thụ sản phẩm để hỗ trợ nông dân.
Việc phát triển nghề nuôi cá lồng tại tỉnh hiện nay tạo ra nguồn thực phẩm có chất lượng cao và ổn định với hàng nghìn tấn cá thương phẩm mỗi năm, góp phần bảo vệ nguồn lợi thủy sản, giảm sức ép khai thác tận diệt đối với một số đối tượng thủy sản trên sông, hồ. Ngoài ra, cũng góp phần quan trọng thúc đẩy sự phát triển của các ngành khác trong các lĩnh vực chế biến, sản xuất thức ăn, sản xuất, kinh doanh giống thủy sản, thuốc, hóa chất phòng trị bệnh. Đây là một lĩnh vực còn nhiều tiềm năng và dư địa phát triển.
Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Phú Thọ Đinh Công Sứ cho biết: Nghề nuôi cá lồng khu vực lòng hồ phát triển đã đóng góp tỷ trọng khá cao trong tăng trưởng nông nghiệp của tỉnh. Hiện nay, trên địa bàn tỉnh Hòa Bình (trước đây) có 2.700 ha diện tích mặt nước với 4.940 lồng nuôi; sản lượng thu hoạch ước đạt 9.210 tấn/năm. Theo đánh giá, sản phẩm cá, tôm sông Đà tạo nguồn thu lớn cho tỉnh và tạo công ăn việc làm ổn định cho hàng nghìn hộ dân. Cá sông Đà đã trở thành thương hiệu trên thị trường trong nước, được bà con tin dùng.