Điều này được minh chứng bởi những con số, như: Tỷ lệ hộ nghèo đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh giảm còn 865 hộ, chiếm 17,91% tổng số hộ nghèo toàn tỉnh; số hộ cận nghèo là 1.668 hộ, chiếm 23,93% tổng số hộ cận nghèo toàn tỉnh. Bên cạnh đó, cơ cấu kinh tế trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số đã chuyển dịch tích cực, giúp nâng cao thu nhập và rút ngắn khoảng cách phát triển giữa vùng đồng bào dân tộc với mặt bằng chung của tỉnh.
Đoàn kết vì sự phát triển chung
Đồng Nai là một trong những tỉnh có sự đa dạng về thành phần dân tộc và tôn giáo. Cộng đồng các dân tộc thiểu số và tín đồ tôn giáo đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển kinh tế-xã hội, giữ gìn an ninh-quốc phòng của tỉnh. Theo thống kê của Sở Dân tộc và Tôn giáo, toàn tỉnh có khoảng 421.090 người dân tộc thiểu số thuộc 37 dân tộc khác nhau, chiếm gần 9,4% dân số toàn tỉnh. Tỉnh có 49 xã và 95 thôn, ấp thuộc vùng dân tộc thiểu số và miền núi, trong đó có ba xã và 46 thôn thuộc diện đặc biệt khó khăn. Toàn tỉnh cũng có 25 tổ chức tôn giáo với 2.179 cơ sở tôn giáo, 2.603 chức sắc, 9.197 nhà tu hành.
Giám đốc Sở Dân tộc và Tôn giáo Trần Thanh Hòa cho biết: Đồng bào các dân tộc thiểu số của Đồng Nai có đặc điểm cư trú rải rác, xen kẽ trên địa bàn các xã, phường; tập trung đông ở khu vực biên giới, vùng sâu, vùng xa, vùng căn cứ kháng chiến cũ. Thế nhưng, các dân tộc và tôn giáo luôn có truyền thống đoàn kết, gắn bó, tương trợ, giúp nhau cùng phát triển. Mỗi dân tộc đều có văn hóa truyền thống riêng, tạo nên bản sắc văn hóa đặc trưng của từng dân tộc.
Bên cạnh đó, các chức sắc, tu sĩ, chức việc, tín đồ các tôn giáo luôn chấp hành pháp luật, “Sống tốt đời, đẹp đạo”, tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng, vai trò quản lý của Nhà nước; phấn khởi trước sự đổi mới, phát triển của đất nước, sự quan tâm, tạo điều kiện của chính quyền các cấp trong hoạt động của các tôn giáo; tích cực hưởng ứng tham gia phong trào thi đua, yêu nước do các cấp ủy Đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và đoàn thể phát động.
Hiện nay, toàn tỉnh Đồng Nai có 98 già làng tiêu biểu và 483 người có uy tín. Thời gian qua, tỉnh luôn quan tâm kịp thời, đầy đủ các chính sách, cung cấp thông tin thời sự, tập huấn kiến thức dân tộc, tổ chức đoàn giao lưu, thăm hỏi, tặng quà cho đội ngũ già làng, người có uy tín và các chức sắc, chức vụ. Vai trò của người có uy tín được phát huy trong công tác dân vận, xây dựng khối đại đoàn kết, giữ gìn an ninh trật tự, bảo vệ môi trường sinh thái và tuyên truyền, vận động người dân tích cực tham gia các phong trào thi đua yêu nước.
Các tổ chức tôn giáo đã thành lập trên 35 cơ sở chăm sóc, nuôi dưỡng trên 1.000 đối tượng bảo trợ xã hội, chủ yếu là trẻ em mồ côi, người già neo đơn, người khuyết tật, người nhiễm HIV/ AIDS... Các cơ sở này hoạt động hiệu quả, nhiều nơi có cơ sở vật chất đạt chuẩn, đáp ứng được các quy định, như: Viện Dưỡng lão Suối Tiên, Cô nhi Thiên Bình, chùa Linh Quang, Trung tâm Hoa Sen Trắng. Đội ngũ nhân viên tại đây phần lớn là chức sắc, tu sĩ, tín đồ tình nguyện, có tinh thần trách nhiệm và kỹ năng chăm sóc chuyên môn.
Ngoài nuôi dưỡng, nhiều cơ sở còn tổ chức dạy nghề, hướng nghiệp và các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể thao, góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho trẻ em, người yếu thế. Song song đó, các tổ chức tôn giáo còn tích cực tham gia hoạt động thiện nguyện, cứu trợ thiên tai, xây dựng nhà tình nghĩa, trao học bổng…, góp phần lan tỏa giá trị nhân văn, tăng cường khối đại đoàn kết, đồng hành cùng chính quyền trong sự nghiệp phát triển kinh tế-xã hội địa phương.
Rút ngắn khoảng cách các vùng
Xã Hưng Phước có 17 thành phần dân tộc, trong đó có đến 30% dân số là đồng bào dân tộc thiểu số. Là địa bàn vùng sâu, vùng xa với hơn 54,6 km đường biên giới giáp nước bạn Campuchia, xã được tỉnh quan tâm đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng và các thiết chế xã hội. Trong năm 2025, xã tiếp tục được giao làm chủ đầu tư 10 dự án với tổng vốn 12,269 tỷ đồng.
Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Nguyễn Công Dạnh cho biết: Nhờ được đầu tư toàn diện nên bộ mặt Hưng Phước hôm nay có nhiều thay đổi: Điện-đường-trường-trạm cơ bản đáp ứng nhu cầu của người dân. Số hộ dân sử dụng điện lưới đạt trên 96%; toàn xã có bốn trường học phục vụ cho hơn 2.000 học sinh, trong đó có một trường đạt chuẩn... Xã phấn đấu đến năm 2025 đưa tỷ lệ hộ sử dụng điện lưới lên trên 97%, hộ sử dụng nước đạt vệ sinh lên 99%, tỷ lệ người dân tham gia bảo hiểm y tế lên 95%, trẻ em dưới 5 tuổi suy dinh dưỡng dưới 10%...
Tỉnh Đồng Nai xác định, chăm lo an sinh xã hội, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho đồng bào dân tộc thiểu số và tôn giáo là nhiệm vụ chiến lược, thường xuyên. Điều này được thể hiện bằng việc nhiều chương trình, chính sách của Trung ương và địa phương đã được triển khai đồng bộ, nhất là Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2025, với tổng vốn đầu tư trên 1.137 tỷ đồng.
Đồng chí Trần Thanh Hòa cho biết thêm: Chương trình này được thực hiện tại 49 xã, 95 thôn, ấp, tập trung vào các lĩnh vực thiết yếu, như: Phát triển hạ tầng, hỗ trợ sinh kế, đào tạo nghề, giải quyết việc làm, bảo tồn văn hóa, nâng cao chất lượng y tế, giáo dục. Chương trình góp phần quan trọng giảm tỷ lệ hộ nghèo trong đồng bào dân tộc thiểu số (giảm 4.141 hộ trong giai đoạn 2021-2024); các chỉ tiêu về nhà ở, nước sạch, bảo hiểm y tế, phổ cập giáo dục đạt kết quả tích cực. Tuy nhiên, một số chỉ tiêu như trường lớp, trạm y tế kiên cố, tỷ lệ tham gia bảo hiểm y tế còn thấp. Tỉnh đang triển khai, phấn đấu hoàn thành trong năm 2025.
