Tại tỉnh Nghệ An, mô hình tín dụng dành cho người chấp hành xong án phạt tù đang trở thành bệ đỡ, tạo động lực để nhiều người làm lại cuộc đời.
Do một phút nóng nảy, không làm chủ được bản thân khiến anh N.C.H (sinh năm 1982, trú xóm Minh Kính, xã Minh Hợp) phải trả giá bằng bản án một năm tù giam về tội cố ý gây thương tích.
Khoảng thời gian chồng đi thi hành án, chị T.T.T.H (sinh năm 1987, vợ anh H) phải vất vả, xoay xở để chăm sóc bố mẹ già và ba đứa con thơ dại. Nhờ cải tạo tốt, anh H được giảm án, ra tù trước thời hạn một tháng. Biết mình thuộc đối tượng được vay vốn ưu đãi, anh bàn với vợ làm thủ tục vay để đầu tư trồng keo.
Được Tổ tiết kiệm và vay vốn bình xét cho vay và hoàn tất thủ tục vay, tháng 3/2023, vợ chồng chị H được Phòng giao dịch Ngân hàng Chính sách xã hội Quỳ Hợp giải ngân 100 triệu đồng.
Cùng với 10 triệu đồng vay từ người thân, anh chị mua 65.000 cây keo giống và phân bón để trồng. Đến nay, đồi keo đã phát triển xanh tốt, vài năm nữa có thể cho thu hoạch.
Chị H chia sẻ, chồng là đối tượng được hưởng ưu đãi từ nguồn vốn nhưng chị là người đứng tên trong hồ sơ vay vốn cho nên chị khá lo lắng và áp lực.
Được các đoàn thể địa phương, công an xã, người dân xóm làng đến giúp một tay phát quang cỏ dại, đào hố, trồng cây... hai vợ chồng rất cảm động, phấn khởi. Khi 2 ha đồi keo được trồng xong, anh H xin theo tổ thợ đi xây.
Tiền công đủ để chi tiêu cho nhu cầu thiết yếu của gia đình và thanh toán tiền lãi hằng tháng. Mỗi tháng, gia đình còn dành dụm được một số tiền nhỏ gửi tiết kiệm qua Tổ tiết kiệm và vay vốn của xóm.
Thông tin từ Phòng giao dịch Ngân hàng Chính sách xã hội Quỳ Hợp cho biết, đơn vị đã giải ngân 600 triệu đồng cho sáu khách hàng, bảo đảm đúng đối tượng được thụ hưởng.
Qua kiểm tra cho thấy, các khách hàng đều thực hiện đúng cam kết, sử dụng vốn vay đúng mục đích, mô hình sản xuất bước đầu đã phát huy hiệu quả.
Tại xã Phúc Lộc, cuối năm 2022, anh N.V.H (sinh năm 1985, xóm 4) chấp hành xong bản án bốn năm tù về tội cố ý gây thương tích, trở về địa phương. Do thiết bị máy móc đã lạc hậu, xưởng gỗ vốn ăn nên làm ra trước đó giờ bỏ không.
Được công an xã cùng Tổ tiết kiệm và vay vốn của xóm thông tin về chính sách vay vốn ưu đãi dành cho người chấp hành xong án phạt tù, anh H bàn với vợ làm hồ sơ vay vốn, vực lại kinh tế gia đình.
Từ nguồn vốn vay này, anh mua thêm máy móc phục vụ sản xuất. Cùng với sự hỗ trợ, động viên của vợ, xưởng sản xuất đồ gỗ mỹ nghệ dần hoạt động ổn định.
Anh H chia sẻ: “Thời điểm mới trở về sau khi chấp hành xong án phạt tôi gặp rất nhiều khó khăn, nhất là nguồn vốn để làm ăn. Số tiền 100 triệu đồng từ chương trình tín dụng đối với người chấp hành xong án phạt tù không chỉ giúp gia đình tôi có điều kiện để khôi phục lại xưởng gỗ mà còn thấy rõ được sự tin tưởng của mọi người dành cho mình. Đây là động lực để tôi phấn đấu làm lại cuộc đời”.
Không chỉ giải quyết việc làm cho bản thân, xưởng sản xuất đồ gỗ của anh H đang tạo việc làm và thu nhập ổn định cho nhiều lao động khác.
Ngày 14/11/2023, Ủy ban nhân dân tỉnh Nghệ An đã ban hành kế hoạch, cụ thể hóa chủ trương, chính sách nhân văn, nhân đạo của Đảng, Nhà nước, giúp người chấp hành xong án phạt tù và cơ sở sản xuất, kinh doanh có sử dụng lao động là người chấp hành xong án phạt tù trên địa bàn tỉnh được tiếp cận vốn vay để đào tạo nghề và sản xuất, kinh doanh, tạo việc làm, ổn định cuộc sống, tái hòa nhập cộng đồng, góp phần bảo đảm an ninh trật tự, phát triển kinh tế-xã hội.
Kế hoạch của Ủy ban nhân dân tỉnh Nghệ An cũng phân công, giao trách nhiệm cụ thể cho các cấp, các ngành liên quan và các địa phương trong việc triển khai gói tín dụng này.
Phó Giám đốc Chi nhánh Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh Nghệ An Hoàng Sơn Lam cho rằng, người chấp hành xong án phạt tù trở về gặp nhiều khó khăn trong hòa nhập cuộc sống mới, khó tìm kiếm cơ hội việc làm ổn định để nuôi sống bản thân.
Điều này khiến họ nảy sinh tâm lý tự ti, tiêu cực, chán nản, dễ bị lôi kéo vào con đường xấu, tăng nguy cơ tái phạm. Công tác giúp đỡ người mãn hạn tù, cụ thể là tạo việc làm được chính quyền và công an các địa phương quan tâm, triển khai nhưng phạm vi, quy mô nhỏ lẻ.
Thực tế cho thấy, nếu được tạo điều kiện để có công việc ổn định, được tin tưởng, người mãn hạn tù sẽ hòa nhập tốt hơn với xã hội. Bởi vậy, tín dụng đối với người chấp hành xong án phạt tù là một chính sách hết sức nhân văn của Đảng, Nhà nước, cần thiết và có tính bao trùm.
Việc giúp họ ổn định đời sống là điều kiện để kéo giảm tình trạng tái phạm, góp phần ổn định tình hình an ninh trật tự, an toàn xã hội.
Thống kê từ Chi nhánh Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh Nghệ An cho thấy, đến ngày 30/6/2025, đơn vị đã giải quyết hồ sơ, thủ tục cho vay đối với 416 khách hàng, tổng dư nợ gần 37 tỷ đồng, bảo đảm đúng đối tượng, đúng trình tự thủ tục.
Một số phòng giao dịch có dư nợ lớn, như: Anh Sơn, Con Cuông, Diễn Châu, Nghĩa Đàn... Theo Phó Giám đốc Chi nhánh Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh Nghệ An, thời điểm này, còn sớm để đánh giá về hiệu quả các mô hình phát triển sản xuất của người vay. Tuy vậy, thời gian qua, tất cả khách hàng vay vốn đều bảo đảm về thời gian trả lãi và có khoản tiết kiệm hằng tháng.
