Bên cạnh các lợi thế truyền thống như di sản, du lịch, giáo dục, Huế hiện được đánh giá là địa phương có tiềm năng lớn để phát triển ngành logistics. Đây là lĩnh vực đang trở thành nền tảng cho nhiều ngành kinh tế địa phương trong bối cảnh hội nhập.
Trên trục hành lang kinh tế đông-tây (EWEC), kết nối với Lào, Thái Lan, Myanmar; Huế có cảng biển Chân Mây là cảng tổng hợp loại I của quốc gia, có sân bay quốc tế Phú Bài, nằm trên tuyến cao tốc bắc-nam và được định hướng phát triển các khu công nghiệp theo mô hình xanh, công nghệ cao.
Theo ông Võ Đại Phong, Trưởng phòng Khai thác container, Công ty cổ phần cảng Chân Mây, Huế có thể trở thành đầu mối phân phối trong chuỗi cung ứng logistics liên vùng, nếu tận dụng tốt cơ hội và quy hoạch bài bản.
Đồng chí Lê Anh Tuấn, Giám đốc Sở Xây dựng thành phố Huế cho biết: “Mặc dù đã có các cơ chế phối hợp trong quản lý nhà nước, nhưng để thúc đẩy các dự án hạ tầng liên vùng hiệu quả cần có sự đồng bộ hơn nữa trong quy hoạch, phân bổ nguồn lực và triển khai thực hiện”.
Huế có thể trở thành đầu mối phân phối trong chuỗi cung ứng logistics liên vùng, nếu tận dụng tốt cơ hội và quy hoạch bài bản.
Ông Võ Đại Phong, Trưởng phòng Khai thác container, Công ty cổ phần cảng Chân Mây.
Những định hướng này đều hướng tới hình thành một “tam giác hậu cần” gồm cảng Chân Mây - trung tâm logistics - thành phố Huế. Trong đó, Chân Mây là đầu mối giao thương, trung tâm logistics giữ vai trò phân phối, còn Huế là nơi cung ứng nguồn nhân lực và hạ tầng hỗ trợ dịch vụ.
Dù tiềm năng lớn, thực tế cho thấy logistics tại Huế hiện vẫn còn nhiều hạn chế. Hiện, thành phố chưa có quy hoạch tổng thể phát triển logistics; chưa hình thành trung tâm logistics; hạ tầng phục vụ logistics còn manh mún; hệ thống kho hàng, bến bãi và các đại lý hãng tàu chưa hiện diện đầy đủ; nguồn nhân lực thiếu hụt và chưa được đào tạo bài bản.
Ông Võ Đại Phong cho biết, Huế cần có chiến lược phát triển logistics xứng với một ngành kinh tế mũi nhọn. Ông nhấn mạnh việc bổ sung quy hoạch phát triển logistics trong tổng thể quy hoạch thành phố Huế đến năm 2030, tầm nhìn 2050, là cần dành quỹ đất đủ lớn, rộng khoảng 300 đến 500ha để hình thành các trung tâm logistics, khu công nghiệp logistics và bất động sản hậu cần.
“Nếu không tính đến quỹ đất ngay từ bây giờ thì vài năm tới sẽ không còn nhiều đất để phát triển. Câu chuyện cảng Tiên Sa-Đà Nẵng đã hết dư địa mở rộng chỉ sau hơn 100 năm là bài học rõ ràng”, ông Phong nhấn mạnh.
Hiện tại Huế đã sẵn sàng bố trí trước các khu đất hậu phương cảng hoặc gần các điểm kết nối lớn, để giảm chi phí giải phóng mặt bằng về sau. Nếu không làm sớm điều này đến lúc đó giải phóng sẽ rất khó khăn, mất cơ hội chiến lược.
Theo Ủy ban nhân dân thành phố Huế, một trong những điểm nghẽn lớn hiện nay là chưa có hệ thống hạ tầng đồng bộ để kết nối các khu chức năng. Và đây là một thách thức, đòi hỏi nỗ lực cao để có thể hoàn chỉnh các tuyến vành đai, các trục kết nối giữa đô thị-cảng-khu công nghiệp.
“Hiện nay, nhu cầu phát triển logistics rất cấp thiết. Trong năm 2025, chúng tôi tập trung kêu gọi đầu tư vào các dự án kho bãi, trạm dừng nghỉ, bãi đỗ xe để phục vụ nhu cầu vận tải, đồng thời mời gọi các nhà đầu tư lớn, có uy tín và năng lực tham gia hoàn thiện hạ tầng cảng biển còn lại tại cảng Chân Mây, nhằm đáp ứng nhu cầu vận chuyển container trong thời gian tới”, ông Lê Văn Tuệ, Trưởng ban Quản lý Khu kinh tế công nghiệp thành phố Huế cho biết.
Về nguồn nhân lực, đến nay mới có khoảng 855 sinh viên theo học ngành logistics tại Trường đại học Kinh tế (Đại học Huế). Chương trình đào tạo chưa gắn với thực tiễn, thiếu hợp tác với các cảng biển, doanh nghiệp logistics.
Ông Phong đề xuất: “Sinh viên cần ít nhất 20-30% thời lượng học tập để thực hành tại cảng, doanh nghiệp. Huế nên phấn đấu trở thành trung tâm xuất khẩu phần mềm chuyên dùng logistics, lao động kỹ thuật cao trong ngành hậu cần”.
Với vai trò kết nối khu vực và quốc tế, logistics cần được Huế xác định là ngành kinh tế mũi nhọn, thay vì chỉ là ngành hỗ trợ. “Giá trị của logistics nằm ở chỗ làm tăng giá trị hàng hóa, tối ưu chi phí, thúc đẩy luân chuyển và sản xuất. Nếu xây dựng tốt, đây sẽ là ngành đóng góp đáng kể cho GRDP địa phương”, ông Phong nhận định.
Một định hướng quan trọng khác là phát triển logistics kết hợp du lịch, tận dụng cảng Chân Mây vốn là nơi đang đón các tàu du lịch quốc tế. Huế cần nâng cấp hạ tầng đón khách, quảng bá điểm đến, hình thành các chuỗi dịch vụ liền mạch từ cảng vào trung tâm thành phố. Ông Phong gợi ý: “Chúng ta có thể học hỏi mô hình, các hoạt động trải nghiệm du lịch ở đảo Cozumel, hòn đảo lớn nhất của Mexico ở biển Caribe”.
Về mặt cơ chế, lãnh đạo Ủy ban nhân dân thành phố Huế xác định tới đây sẽ thành lập các đội công tác chuyên trách về logistics để kết nối các ngành, điều phối chính sách, hỗ trợ đầu tư, tháo gỡ thủ tục. Cùng với đó là hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo trong lĩnh vực logistics số, liên kết đa phương thức, giao hàng chặng cuối…
Ông Nguyễn Văn Phương, Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Huế cho rằng: “Hạ tầng khu vực này ngày càng được đầu tư bài bản, công suất và năng lực khai thác đều được nâng lên. Nhu cầu phát triển tại đây vì thế đang dần trở thành một định hướng rõ ràng. Sau thời gian dài chỉ vận hành ở mức tiềm năng, hiện nay khu vực này đã có tính khả thi cao hơn, góp phần mở thêm một cửa ngõ quan trọng cho hàng hóa phục vụ sản xuất và giao thương trên địa bàn”.
Với vai trò cầu nối đông-tây, tiềm năng cảng biển, sân bay, đường cao tốc, và sự quyết tâm trong điều chỉnh quy hoạch, Huế đang có cơ hội lớn để chuyển mình. Logistics, nếu được đầu tư đúng mức hoàn toàn có thể trở thành động lực mới để Huế vươn lên vị thế trung tâm kinh tế, giao thương mới của miền trung.
