Sinh ra và lớn lên ở bản Cò Chịa, ông Lò Văn Lẻ gắn bó cả đời với núi rừng Tây Bắc. Những năm tháng còn công tác ở xã, ông luôn tâm niệm rằng cán bộ muốn nói dân nghe, làm dân tin thì bản thân phải gương mẫu, trong sạch, hết lòng vì công việc. Do vậy, hơn 42 năm tuổi đảng cũng là quãng thời gian ông luôn nỗ lực rèn luyện, cống hiến, để rồi khi nghỉ hưu lại tiếp tục một hành trình mới “làm người uy tín của bản”.
Trò chuyện với chúng tôi bên ấm trà xanh, ông Lẻ cho biết: “Muốn người dân nghe thì mình phải làm trước, sống mẫu mực trước. Gia đình mình chấp hành thì bà con mới tin mà làm theo”. Cũng chính từ quan niệm giản dị ấy, ông đã trở thành tấm gương sáng, vừa bằng hành động, vừa bằng lời nói luôn gần gũi, giúp bà con dễ hiểu và dễ làm theo. Ở vùng cao, muốn nói dân nghe trước hết phải có cái ăn, cái mặc, có đời sống ổn định. Hiểu rõ điều đó, ông Lẻ là một trong những hộ tiên phong chuyển đổi diện tích nương kém hiệu quả sang trồng mận, cà-phê và phát triển chăn nuôi. Nhờ chịu khó học hỏi, biết cách áp dụng kỹ thuật, mô hình kinh tế của gia đình ông cho thu nhập từ 200 đến 300 triệu đồng mỗi năm.
Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Yên Sơn Lò Thế Thi cho biết: Thành quả lao động của những người như ông Lẻ không chỉ giúp gia đình ấm no, sung túc mà còn tạo sức thuyết phục lớn trong tuyên truyền, vận động bà con. Nhiều hộ trong bản đã học theo cách làm của ông, mạnh dạn chuyển đổi sản xuất, liên kết tiêu thụ nông sản, từng bước thoát nghèo, vươn lên làm giàu.
Điều khiến ông Lẻ được bà con kính trọng hơn chính là cách ông vận dụng, “đưa pháp luật” vào đời sống hằng ngày. Không cần đến những bài diễn văn dài, ông chọn cách trò chuyện thân tình, gắn với những thí dụ gần gũi: “Ma túy thì chỉ có mất nhà, mất con cháu. Rừng mất là hạn hán, mất nước, không còn cây ăn quả. Không đội mũ bảo hiểm thì tai nạn ai gánh”... Những lời mộc mạc ấy lại thấm sâu để bà con tự giác làm theo. Nhờ vậy, nhiều năm nay, bản Cò Chịa hầu như không còn các vụ vi phạm pháp luật; hương ước, quy ước được thực hiện nghiêm túc, từ việc hiếu, hỷ hay bảo vệ rừng đến giữ gìn vệ sinh môi trường đều được bà con thực hiện đúng quy định.
Không chỉ “gác cổng” pháp luật, ông còn bền bỉ vận động bà con giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc Thái, đồng thời xóa bỏ những hủ tục lạc hậu. Ông khuyên dân bản không tổ chức cưới xin linh đình, bỏ nạn tảo hôn; khuyến khích thanh niên biết múa xòe, hát dân ca, giữ tiếng nói và mặc trang phục truyền thống trong ngày lễ hội. Anh Lò Văn San, người dân trong bản chia sẻ: “Nhờ ông Lẻ mà chúng tôi biết cái gì được làm, cái gì không. Gia đình tôi nghe theo ông, vừa giữ được nền nếp, vừa phát triển kinh tế. Con cái có điều kiện học hành đầy đủ, chúng tôi yên tâm hơn”.
Hiện nay tỉnh Sơn La có hơn 2.000 người có uy tín. Họ chính là cánh tay nối dài của Đảng và Nhà nước, là cầu nối quan trọng đưa chủ trương, chính sách đến với đồng bào. Đồng thời, góp phần củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc, xây dựng đời sống mới ở cơ sở. Trong số đó, ông Lò Văn Lẻ là một điển hình.
