Khởi nghiệp nơi vùng đất khó
Sinh ra và lớn lên ở vùng đất Phú Thượng cũ (xã Võ Nhai mới) của tỉnh Thái Nguyên, chàng trai trẻ dân tộc Nùng Hoàng Mạnh Tuấn (sinh năm 1999) sớm nhận ra những bất cập trong cách làm nông nghiệp truyền thống của người dân địa phương, như lạm dụng phân bón hóa học, thuốc bảo vệ thực vật...
Trăn trở tìm hướng đi, sau khi tốt nghiệp ngành Khoa học cây trồng, Trường đại học Nông lâm Thái Nguyên, anh trở về quê hương với ước mơ làm nông nghiệp sạch. Vậy là, năm 2023, Hoàng Mạnh Tuấn thành lập Công ty TNHH Nông nghiệp và Dịch vụ AE Thái Nguyên, bắt đầu khởi nghiệp với hai sản phẩm chủ lực: Phân vi sinh và rau hữu cơ. Anh tận dụng nguồn phân chuồng, xử lý bằng công nghệ vi sinh để tạo ra phân bón hữu cơ thân thiện với môi trường. Bên cạnh đó, xây dựng mô hình trồng rau hữu cơ theo quy trình “5 không” (không thuốc bảo vệ thực vật, phân bón hóa học, chất kích thích sinh trưởng, giống biến đổi gen và chất bảo quản).
Với quy trình trồng rau hữu cơ nghiêm ngặt, sản phẩm của công ty có vị ngọt đậm, hàm lượng dinh dưỡng cao và an toàn cho sức khỏe. Nhờ vậy, sản phẩm rau hữu cơ AE Thái Nguyên hiện được phân phối tại Võ Nhai và nhiều khu vực đô thị trong tỉnh. Về lâu dài, công ty hướng tới liên kết với các hợp tác xã trong vùng để xây dựng chuỗi cung ứng nông sản sạch khép kín.
Khai phá tiềm năng từ mướp đắng rừng
Là người dân tộc Tày ở xã Yên Trạch của tỉnh Thái Nguyên, năm 2014 chàng trai Nguyễn Quốc Hoàng (sinh năm 1991) tốt nghiệp ngành Kỹ thuật máy tính tại Trường đại học Kỹ thuật Công nghiệp (Đại học Thái Nguyên). Trải qua nhiều công việc khác nhau, năm 2020 Nguyễn Quốc Hoàng quyết định về quê hương khởi nghiệp.
Với niềm đam mê làm nông nghiệp, trước đó anh tham gia Hợp tác xã Nông nghiệp Tiên Phong. Lúc ấy, hợp tác xã chỉ có bảy thành viên, chuyên trồng cây làm dược liệu, trong đó chủ yếu là cà gai leo. Tuy nhiên do chưa có nhiều kinh nghiệm nên mô hình trồng cà gai leo bước đầu đã không thành công. Về lập nghiệp hẳn tại quê nhà, Nguyễn Quốc Hoàng mạnh dạn tiếp nhận lại hợp tác xã và trở thành Chủ tịch hội đồng quản trị kiêm Giám đốc Hợp tác xã Nông nghiệp Tiên Phong.
Sau thời gian tìm tòi, học hỏi, nhận thấy được những thế mạnh của vùng đất quê hương, Nguyễn Quốc Hoàng đã quyết định chọn cây mướp đắng rừng để trồng và phát triển. Hồi đầu, anh trồng thử nghiệm trên diện tích 0,8 ha và thành công đem về doanh thu hơn 500 triệu đồng. Tiếp đó, năm 2024, anh mở rộng quy mô nâng tổng diện tích lên 3,3 ha và đưa cây mướp đắng rừng trở thành cây trồng chủ lực của hợp tác xã. Cùng đó, anh trồng đan xen các loại cây làm dược liệu khác như: Khôi nhung, ba kích... hoàn toàn theo hướng hữu cơ. Đầu năm 2025 anh mở rộng diện tích trồng thêm 4 ha mướp đắng rừng để đáp ứng nhu cầu của thị trường.
“Năm 2024, hợp tác xã đã hoàn thiện hồ sơ để đạt các chứng nhận VietGAP và OCOP - hướng tới khẳng định thương hiệu bền vững trên thị trường. Đáng mừng, đến nay hợp tác xã đang tạo việc làm cho gần 20 lao động chủ yếu là đồng bào dân tộc thiểu số với mức lương trung bình 6 triệu đồng/người/tháng”, Nguyễn Quốc Hoàng cho biết.
Xu hướng tất yếu
Phát triển nông nghiệp xanh đã được tỉnh Thái Nguyên quan tâm từ nhiều năm nay, trong đó nhiều mô hình phát huy hiệu quả, đặc biệt là đặc sản cây chè. Hiện nay, tỉnh đã có 60 ha chè được chứng nhận hữu cơ theo tiêu chuẩn TCVN 11041; xây dựng được vùng trồng 4.000 ha quế tập trung tại một số xã. Tỉnh phấn đấu đến hết năm 2025, có khoảng 200 ha chè hữu cơ đạt chứng nhận; đến năm 2030 phấn đấu có 10.000 ha quế tập trung.
Để đạt mục tiêu tăng trưởng xanh, công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức người dân về nền nông nghiệp xanh được Thái Nguyên coi là giải pháp trước mắt và lâu dài. Cùng đó, tỉnh tiếp tục chú trọng giải pháp nâng cao giá trị kinh tế trên cùng một đơn vị diện tích đất canh tác; giới thiệu, quảng bá, tuyên truyền để nhân rộng các mô hình sản xuất nông nghiệp sạch, xanh. Ngoài ra, tỉnh sẽ tổ chức đào tạo, tập huấn, chuyển giao khoa học - kỹ thuật theo hướng cầm tay, chỉ việc cho nông dân trong phát triển nông nghiệp xanh.
Đáng chú ý, trong số hàng trăm hợp tác xã trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên hiện nay, tỷ lệ hợp tác xã do người trẻ làm chủ chiếm khoảng 40%. Những mô hình làm nông nghiệp xanh ở những người trẻ, như của Hoàng Mạnh Tuấn, hay trồng cây làm dược liệu sạch của Nguyễn Quốc Hoàng, mang lại hiệu quả kinh tế và mở ra hướng đi mới, truyền cảm hứng cho nhiều thanh niên dân tộc thiểu số mạnh dạn lập thân, lập nghiệp trên quê hương.
