Giải thưởng “Làng du lịch tốt nhất” của UN Tourism là sáng kiến toàn cầu nhằm tôn vinh các điểm đến nông thôn có thành tích xuất sắc trong bảo tồn văn hóa, thiên nhiên, phát triển du lịch bền vững và nâng cao sinh kế cho cộng đồng. Đây là danh hiệu được xét chọn dựa trên hệ thống tiêu chí nghiêm ngặt về quản trị, sáng tạo, bền vững, môi trường và đóng góp cho các mục tiêu phát triển bền vững của Liên hợp quốc, trở thành chuẩn mực quốc tế cho các mô hình du lịch cộng đồng chất lượng cao.
Theo Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Đoàn Thanh Sơn, trong những năm qua, tỉnh Lạng Sơn chú trọng xây dựng thương hiệu Làng du lịch cộng đồng Quỳnh Sơn trở thành một điểm đến du lịch cộng đồng phát triển theo hướng xanh và bền vững. Địa phương tập trung cải thiện hạ tầng gắn với bảo vệ môi trường, quy hoạch hệ thống thu gom và xử lý rác thải, hạn chế nhựa dùng một lần, tăng không gian cây xanh, cải thiện nguồn nước sạch và nhà vệ sinh đạt chuẩn phục vụ du khách.
Cùng với đó, bảo tồn cảnh quan và kiến trúc truyền thống, hướng tới sử dụng vật liệu tự nhiên, thân thiện môi trường. Đồng thời, lượng khách được kiểm soát phù hợp để bảo đảm cân bằng sinh thái. Ghi nhận tại Làng du lịch cộng đồng Quỳnh Sơn, các mô hình homestay, ẩm thực bản địa, nghề thủ công truyền thống, hoạt động trải nghiệm văn hóanông nghiệp được thúc đẩy, trở thành nguồn phát triển sinh kế tại chỗ.
Địa phương đã xây dựng các chương trình đào tạo kỹ năng đón tiếp, quản lý dịch vụ, vệ sinh an toàn thực phẩm, phòng cháy, chữa cháy, bảo vệ môi trường và ứng xử văn minh du lịch, qua đó nâng cao năng lực làm du lịch cho cộng đồng dân cư, chia sẻ lợi ích công bằng, tạo việc làm ổn định, nhất là các đối tượng phụ nữ và thanh niên. Anh Dương Công Cồ, chủ một cơ sở homestay cho biết: “Sau khi tốt nghiệp đại học, năm 2022, tôi quyết định trở về quê hương để phát triển mô hình homestay phục vụ khách du lịch lưu trú.
Hiện nay, diện tích cơ sở hơn 1.200 m², trong đó chú trọng xây dựng các không gian thân thiện, hướng tới trải nghiệm thiên nhiên cho du khách. Ngoài quan tâm đầu tư về nhà cửa, chỗ ăn nghỉ, cơ sở của chúng tôi cũng giới thiệu với khách du lịch về bản sắc văn hóa địa phương, trang phục truyền thống dân tộc Tày, các món ăn đặc trưng. Nhờ nguồn thu ổn định, tôi cũng đã mạnh dạn vay thêm vốn ngân hàng đầu tư mở rộng cơ sở để thu hút thêm nhiều du khách”.
Chia sẻ về công tác bảo tồn và phát huy những giá trị truyền thống đặc trưng của làng Quỳnh Sơn, đồng chí Phùng Thị Thanh Nga, Bí thư Đảng ủy xã Bắc Sơn cho biết: “Làng cộng đồng Quỳnh Sơn không chỉ đơn thuần là nơi sinh sống của đồng bào dân tộc Tày mà còn lưu giữ những giá trị văn hóa truyền thống đặc sắc của vùng. Chúng tôi xác định việc bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa là nhiệm vụ trọng tâm trong phát triển kinh tế-xã hội địa phương”. Trong thời gian tới, xã sẽ tiếp tục đẩy mạnh hoạt động du lịch cộng đồng gắn với bảo tồn tiếng Tày, các làn điệu then, sli, các lễ hội truyền thống; đồng thời, khuyến khích thế hệ trẻ học hỏi, gìn giữ giá trị văn hóa, tiếp tục lan tỏa hình ảnh Làng du lịch cộng đồng Quỳnh Sơn, trở thành điểm đến hấp dẫn đối với du khách trong và ngoài nước.
Bên cạnh nỗ lực của người dân cũng như các cấp chính quyền địa phương, công tác truyền thông, quảng bá cũng được tỉnh triển khai rộng khắp thông qua ấn phẩm, phóng sự, nền tảng số và các chương trình kết nối tour tuyến trong và ngoài tỉnh. Hình ảnh Làng du lịch cộng đồng Quỳnh Sơn, điểm đến văn hóa xanh, an toàn, thân thiện và bền vững dần trở thành dấu ấn trên thị trường du lịch trong nước và quốc tế. Từ năm 2023, Trung tâm Xúc tiến đầu tư, thương mại và du lịch tỉnh đã tập trung truyền thông, quảng bá sâu rộng điểm đến Làng du lịch cộng đồng Quỳnh Sơn.
Theo Phó Giám đốc Trung tâm Trần Thị Bích Hạnh, hình ảnh làng du lịch không chỉ được giới thiệu trên các ấn phẩm, mà còn được đầu tư xây dựng các video chất lượng cao. Nhiều video về làng Quỳnh Sơn đã thu hút hàng triệu lượt xem, tạo hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ, góp phần nâng cao đáng kể nhận diện cho thương hiệu du lịch cộng đồng tại Lạng Sơn. Thành công của Làng du lịch cộng đồng Quỳnh Sơn không chỉ là niềm tự hào của cộng đồng địa phương mà còn là dấu ấn quan trọng trong hành trình khẳng định thương hiệu du lịch Lạng Sơn trên bản đồ thế giới.
Đặc biệt, Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Lạng Sơn được Hội đồng Công viên địa chất toàn cầu công nhận vào tháng 9/2024 và chính thức được UNESCO công bố vào tháng 4/2025, đưa tỉnh gia nhập Mạng lưới Công viên địa chất toàn cầu UNESCO gồm 229 điểm đến thuộc 50 quốc gia trên thế giới. Những danh hiệu uy tín đã thể hiện rõ định hướng phát triển hài hòa giữa bảo tồn di sản, phát huy giá trị văn hóa và nâng cao chất lượng đời sống cộng đồng, đồng thời khẳng định hình ảnh Lạng Sơn như một điểm đến văn hóa-du lịch bền vững, giàu bản sắc trong khu vực và trên thế giới.
