Huy động hàng triệu tỷ đồng cho đầu tư phát triển
Cách đây 25 năm, ngày 28/7/2000, Trung tâm Giao dịch Chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh, tiền thân của Sở Giao dịch Chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh (HOSE) chính thức khai trương phiên giao dịch đầu tiên, đánh dấu sự ra đời của thị trường chứng khoán Việt Nam.
Những ngày đầu thành lập, thị trường chứng khoán Việt Nam chỉ có hai doanh nghiệp niêm yết, quy mô vốn hóa chỉ khoảng 0,2% GDP, đến nay đã có hơn 1.600 doanh nghiệp tham gia, với quy mô vốn hóa thị trường cổ phiếu và trái phiếu đạt gần 100% GDP, trở thành kênh huy động vốn trung và dài hạn quan trọng cho nền kinh tế và các tổ chức kinh tế. Thị trường chứng khoán ngày càng hoàn thiện về khung khổ pháp lý, cấu trúc, hạ tầng công nghệ, sản phẩm, tổ chức trung gian… và đặc biệt là kênh đầu tư hấp dẫn với hơn 10 triệu tài khoản của nhà đầu tư trong, ngoài nước.
Phát biểu tại lễ kỷ niệm 25 năm hoạt động thị trường chứng khoán Việt Nam vừa diễn ra tại Thành phố Hồ Chí Minh, đồng chí Nguyễn Văn Thắng, Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Tài chính cho biết: Thị trường chứng khoán đã góp phần huy động hàng triệu tỷ đồng cho đầu tư phát triển, khẳng định vai trò “huyết mạch” của nền kinh tế hiện đại và là một trong các trụ cột quan trọng của hệ thống tài chính quốc gia, bên cạnh hệ thống ngân hàng và bảo hiểm. Thị trường chứng khoán Việt Nam đã cho thấy vai trò, đóng góp hiệu quả, khẳng định là kênh dẫn vốn trung và dài hạn quan trọng của nền kinh tế và doanh nghiệp.
Là một trong hai doanh nghiệp đầu tiên niêm yết tại Sở Giao dịch Chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh, Công ty cổ phần Cơ điện lạnh (REE) trải qua nhiều thăng trầm và phát triển vượt bậc. Khi doanh nghiệp này tiến hành cổ phần hóa năm 1993, vốn điều lệ chỉ 16 tỷ đồng, đến nay vốn hóa REE đã đạt 36.000 tỷ đồng, tăng 2.250 lần.
Để tăng nguồn lực đầu tư, REE nhiều lần phát hành cổ phiếu thông qua thị trường chứng khoán và nguồn vốn này đã được đầu tư hiệu quả vào lĩnh vực năng lượng, bao gồm các nhà máy thủy điện, điện gió và điện mặt trời, giúp mở rộng nhanh chóng sang lĩnh vực năng lượng tái tạo. Bà Nguyễn Thị Mai Thanh, Chủ tịch Công ty REE khẳng định: “Kênh phát hành cổ phiếu qua thị trường chứng khoán là phương thức huy động vốn an toàn, minh bạch và bền vững. Nhà đầu tư trên thị trường luôn yêu cầu cao về tính minh bạch, chiến lược rõ ràng và mong muốn đồng hành lâu dài với doanh nghiệp. Điều này tạo động lực để doanh nghiệp phát triển lành mạnh hơn”.
Sớm nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam
Đánh giá về thị trường chứng khoán Việt Nam, ông Don Lam, Tổng Giám đốc và cổ đông sáng lập Tập đoàn VinaCapital cho rằng: Thị trường đã đạt nhiều bước tiến quan trọng như: Xây dựng nền tảng giao dịch hiện đại với việc đưa hệ thống công nghệ thông tin quản lý và điều hành giao dịch thị trường chứng khoán KRX vào vận hành thành công, mở ra dư địa cho các sản phẩm mới, phù hợp xu thế toàn cầu. Thanh khoản cải thiện mạnh mẽ, đưa Việt Nam trở thành thị trường có giá trị giao dịch hằng ngày dẫn đầu ASEAN, đạt trung bình hơn 1 tỷ USD; những cải cách về giới hạn sở hữu nước ngoài, quản trị doanh nghiệp giúp thị trường ngày càng hấp dẫn hơn với nhà đầu tư. Thị trường chứng khoán nước ta đã phát triển liên tục và đang trên đà nâng hạng lên thị trường mới nổi.
Tuy nhiên, cũng còn một số hạn chế cần khắc phục như: Chưa có các thương vụ phát hành lần đầu ra công chúng (IPO) nổi bật đủ để tạo cú huých cho thị trường đột phá (từ năm 2019 đến nay); trong cơ cấu thị trường, hai ngành tài chính và bất động sản đang chiếm khoảng 60% vốn hóa. “Để phù hợp với xu thế phát triển thế giới, thị trường chứng khoán cần thêm đại diện tiêu biểu của các ngành thể hiện sự đa dạng của nền kinh tế như công nghệ cao và lĩnh vực sản xuất”, ông Don Lam nhấn mạnh.
Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng đề nghị: Thời gian tới, toàn lĩnh vực chứng khoán tiếp tục xây dựng và hoàn thiện khuôn khổ pháp lý đồng bộ, phù hợp thông lệ quốc tế, bảo đảm tính ổn định, minh bạch và hiệu quả của thị trường. Nâng cao năng lực quản lý, chất lượng giám sát, thanh tra, kiểm tra, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm nhằm nâng cao tính minh bạch và kỷ cương.
Tiếp tục tái cơ cấu các trụ cột của thị trường hiệu quả, tăng cường nhà đầu tư tổ chức, nâng cao chất lượng hàng hóa, đa dạng hóa sản phẩm, dịch vụ; đồng thời thúc đẩy chuyển đổi số, hiện đại hóa hạ tầng công nghệ thông tin. Đặc biệt, cần triển khai quyết liệt, đồng bộ các giải pháp để sớm nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam từ cận biên lên thị trường mới nổi, qua đó thu hút mạnh mẽ dòng vốn đầu tư trong và ngoài nước.
