Cùng với đó yêu cầu giám sát chất lượng nước sạch trên toàn hệ thống cấp nước từ nguồn nước thô, tại các nhà máy xử lý nước và trên mạng lưới cấp nước cũng là yêu cầu được đặt lên hàng đầu.
Hiện tổng công suất cấp nước cho toàn Thành phố gần 2,4 triệu m3/ngày, cho hơn 10 triệu dân Thành phố thông qua 2 cụm Nhà máy gồm: Nhà máy nước Thủ Đức và Nhà máy nước Tân Hiệp.
Chú trọng giám sát trực tuyến liên tục
Cùng với áp dụng khoa học công nghệ, để bảo đảm giám sát kịp thời các biến đổi về chất lượng nước nguồn từ đó có các giải pháp ứng phó kịp thời, Sawaco đã lắp đặt các hệ thống giám sát trực tuyến liên tục (hệ thống giám sát online) đối với những chỉ số quan trọng như độ màu, độ đục, hàm lượng hữu cơ, độ mặn..., nhằm đánh giá hiệu quả xử lý nước. Đồng thời trên hệ thống mạng lưới cấp nước sạch cũng được lắp đặt các hệ thống giám sát online tại vị trí trước khi đưa vào hệ thống mạng lưới cung cấp và một số vị trí trọng yếu trên mạng lưới cấp nước nhằm đảm bảo giám sát chất lượng nước tốt nhất.
Đại diện Nhà máy cấp nước Thủ Đức, nhà máy có công suất phát nước lớn nhất Thành phố Hồ Chí Minh, cho biết: Hàng giờ tại Nhà máy kiểm tra các chỉ tiêu chính (độ đục, pH, hàm lượng chất khử trùng) và hằng tuần sẽ lấy mẫu kiểm tra theo quy định của Bộ y tế theo thông tư số 52/2024/TT-BYT ngày 31/12/2024 và quy định về chất lượng nước sạch theo QCVN 01-1:2024/BYT.
Trên mạng lưới cấp nước, lấy mẫu nước hàng ngày và giám sát theo quy định tại thông tư số 52/2024/TT-BYT ngày 31/12/2024, quy chuẩn để đánh giá là QCVN 01-1:2024/BYT.
Theo ông Trần Kim Thạch, Trưởng Phòng Quản lý chất lượng nước của Sawaco: Định kỳ, Sawaco đều triển khai lấy mẫu nước và kiểm tra định kỳ tại các phòng thí nghiệm đạt chuẩn. Như đối với nước nguồn: lấy mẫu hàng tháng tại vị trí thu nước và dọc theo lưu vực sông sau đó phân tích theo quy định QCVN 08:2023/BTNMT (đối với nguồn nước mặt) và QCVN 09:2023/BTNMT (đối với nguồn nước ngầm) cũng như đột xuất lấy mẫu khi có phát hiện những biến động về nguồn nước thô.
Tất cả các số liệu giám sát được công bố trên website của Sawaco (http//:www.sawaco.com.vn); các kết quả chất lượng nước giám sát đều 100% đạt theo quy định của Bộ Y tế (QCVN 01-1:2024/BYT).
Ông Thạch thông tin thêm, ngoài ra để bảo đảm chất lượng nước cấp cho thành phố, Ủy ban nhân dân thành phố giao Trung tâm kiểm soát bệnh tật thành phố triển khai công tác giám sát chất lượng nước độc lập và được giám sát theo hướng dẫn tại thông tư số 52/2024/TT-BYT. Các kết quả giám sát này được cung cấp trên trang web của Trung tâm kiểm soát bệnh tật thành phố (theo số liệu từ đầu năm 2025 đến nay các mẫu được giám sát đều đạt theo quy định).
Định kỳ hàng năm, Trung tâm kiểm soát bệnh tật thành phố lên kế hoạch và thực hiện ngoại kiểm, kiểm tra giám sát độc lập chất lượng nước từ nguồn đến mạng theo quy định hiện hành của Nhà nước, nếu có vị trí không đạt sẽ gửi cho Tổng Công ty Cấp nước Sài Gòn để phối hợp xử lý. khi nhận thấy có sự cố bất thường, Trung tâm kiểm soát bệnh tật thành phố cùng với Sở ngành chức năng sẽ tiến hành thanh tra, kiểm tra đột xuất để bảo đảm chất lượng nước cho người dân sử dụng.
Kích hoạt các phương án xử lý nước khẩn cấp
Hiện nay, các nhà máy xử lý nước của Sawaco được áp dụng theo quy trình công nghệ xử lý nước được nhiều nơi áp dụng: Sử dụng hoá chất để loại bỏ các tạp chất có trong nguồn nước (các cặn phù sa, các hợp chất hữu cơ như TOC, COD,…), đối với nguồn nước còn tồn tại các kim loại nặng (như sắt, mangan,…) còn dùng thêm chất ôxi hoá mạnh để đảm bảo được loại bỏ tại công trình lắng, lọc.
Sau khi chất lượng nước được xử lý đảm bảo sẽ châm hoá chất để loại bỏ các vi sinh vật có thể gây bệnh cho cộng đồng. Ngoài ra, khi các thiết bị online đầu nguồn phát hiện ô nhiễm có khả năng ảnh hưởng đến quy trình xử lý nước thông thường, Sawaco sẽ kích hoạt các phương án xử lý nước khẩn cấp (như bổ sung thêm hoá chất nếu cần, hoặc bổ sung thêm than hoạt tính,…) nhằm đảm bảo chất lượng nước sạch luôn được đảm bảo theo quy định.
Đối với các đơn vị mua bán sỉ nước sạch (B.O.O Thủ Đức, SWIC, Kênh Đông, Tân Hiệp 2, Nước ngầm Sài Gòn), các đơn vị sẽ thực hiện sẽ giám sát chất lượng nước theo Thông tư 52/2024/TT-BYT ngày 31/12/2024 và QCVN 01-1:2024/BYT. Song song đó, Tổng Công ty cũng giám sát hàng ngày tại phòng thí nghiệm chất lượng nước sạch của các đơn vị này trước khi hòa mạng vào mạng lưới chung.
Ngoài ra, khi có sự cố tại các Nhà máy nước và trên mạng lưới, Sawaco sẽ tăng cường giám sát chất lượng nước trên hệ thống đặc biệt tại vị trí xảy ra sự cố. Khi có phản ánh của khách hàng về chất lượng nước, Sawaco sẽ phối hợp và lấy mẫu kiểm tra chất lượng nước. Khi có sự cố tại nguồn nước, nhà máy nước hoặc trên mạng lưới cấp nước, Sawaco sẽ có báo cáo đột xuất cho các cơ quan, Sở, ngành chức năng có liên quan.
Ông Trần Cường, Giám đốc Kỹ thuật Công nghệ của Sawaco nhấn mạnh: Sawaco đã đưa 2 Trung tâm gồm Swoc và Data Center vào vận hành. Trong đó, Trung tâm Dữ liệu (Data Center) giúp tích hợp tính toán, lưu trữ và ảo hóa vào một hệ thống duy nhất, nâng cao hiệu suất và tối ưu chi phí vận hành. Với Trung tâm Vận hành hệ thống cấp (Swoc) giúp giám sát toàn diện mạng lưới cấp nước từ nhà máy đến hệ thống phân phối, phát hiện nhanh các sự cố rò rỉ hoặc thất thoát nước.
Qua đó nâng cao năng lực của hệ thống cấp nước, sẵn sàng ứng phó với những tác động của biến đổi khí hậu và tình trạng suy giảm nguồn nước do ô nhiễm cũng như yêu cầu giám sát chất lượng nước sạch.
