Tiên phong dẫn dắt
Ngành hàng không Việt Nam được đánh giá đang chủ động “đi tắt, đón đầu” công nghệ mới. Tổng Công ty Cảng Hàng không Việt Nam (ACV) tiên phong chuyển đổi số trong ngành bằng sáng kiến “sân bay không giấy tờ” thông qua ứng dụng VneID. Từ tháng 12/2025, tất cả hành khách đi máy bay tại các sân bay do ACV quản lý có thể xác thực danh tính bằng VNeID, thay thế giấy tờ truyền thống.
Theo chia sẻ của Phó Trưởng ban Kỹ thuật công nghệ Môi trường ACV Phạm Quang Hiếu, sáng kiến này sẽ đưa Việt Nam sánh vai với các quốc gia tiên tiến như Singapore, Hàn Quốc trong xây dựng hệ thống hàng không thông minh, giúp hành khách trải nghiệm quy trình bay liền mạch, rút ngắn thời gian làm thủ tục, nâng cao độ chính xác và an ninh hàng không.
Cùng hướng đi với ACV, Phó Tổng Giám đốc Tổng Công ty Hàng không Việt Nam (Vietnam Airlines) Đinh Văn Tuấn cho biết, Vietnam Airlines đã số hóa toàn bộ hành trình bay, từ mua vé, check-in trực tuyến đến dịch vụ sau chuyến bay; triển khai dịch vụ internet trên các đường bay dài đi châu Âu và Mỹ sử dụng các tàu bay thân rộng, giúp hành khách có thể kết nối trong suốt hành trình. Hãng cũng áp dụng Big data và AI để dự báo rủi ro thời tiết, kỹ thuật, nâng cao an toàn bay.
Vietnam Airlines đã số hóa toàn bộ hành trình bay, từ mua vé, check-in trực tuyến đến dịch vụ sau chuyến bay; triển khai dịch vụ internet trên các đường bay dài đi châu Âu và Mỹ sử dụng các tàu bay thân rộng, giúp hành khách có thể kết nối trong suốt hành trình. Hãng cũng áp dụng Big data và AI để dự báo rủi ro thời tiết, kỹ thuật, nâng cao an toàn bay.
Phó Tổng Giám đốc Tổng Công ty Hàng không Việt Nam (Vietnam Airlines) Đinh Văn Tuấn
Tiếp nối tinh thần đổi mới ấy là câu chuyện của Tập đoàn Hòa Phát khi quyết định đầu tư 14.000 tỷ đồng xây dựng dây chuyền sản xuất thép chất lượng cao (thép ray và thép hình đặc biệt) tại Khu kinh tế Dung Quất (Quảng Ngãi). Dây chuyền có công suất 700.000 tấn mỗi năm, phục vụ các công trình hạ tầng trọng điểm quốc gia, nhất là dự án đường sắt tốc độ cao Bắc-Nam.
Dự án dự kiến hoàn thành và cho ra sản phẩm đầu tiên trong năm 2027. Hiện thép ray sử dụng tại Việt Nam đều phải nhập khẩu, nên bước đi của Hòa Phát được xem là “cú đặt cược” chiến lược, thể hiện tầm nhìn dài hạn của một doanh nghiệp tư nhân.
Chủ tịch Hội đồng quản trị Tập đoàn Hòa Phát Trần Đình Long bày tỏ mong muốn đẩy nhanh việc cụ thể hóa tinh thần Nghị quyết 68-NQ/TW ngày 4/5/2025 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân; đồng thời, đề xuất Chính phủ nhanh chóng xử lý kiến nghị của doanh nghiệp, ứng phó linh hoạt trước quyết định tăng thuế nhập khẩu thép của EU (từ 25% lên 50%) để bảo vệ ngành thép trong nước.
Mặt khác, doanh nghiệp đề xuất Nhà nước ưu tiên sử dụng sản phẩm nội địa trong các dự án, chương trình đầu tư, nhất là các dự án hạ tầng, nhà ở xã hội thông qua cơ chế đặt hàng và đấu thầu minh bạch. Đây vừa là cách hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam, vừa là hành động cụ thể thực hiện chủ trương “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”.
Nâng tầm doanh nhân
Hiện nay, khu vực doanh nghiệp đã trở thành động lực quan trọng của đất nước, đóng góp khoảng 40% GDP, tạo ra việc làm cho hàng triệu lao động. Nhiều doanh nghiệp lớn như Viettel, Vingroup, Hòa Phát, TH Group,… đã vươn ra toàn cầu, dẫn dắt chuỗi cung ứng, áp dụng công nghệ 4.0 để tạo giá trị mới.
Bên cạnh đó, đội ngũ doanh nhân cũng ngày càng trẻ hóa, năng động, với tinh thần khởi nghiệp lan tỏa mạnh mẽ, góp phần đưa Việt Nam lên vị thế quốc gia có tốc độ tăng trưởng cao trong khu vực.
Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu, vẫn còn một số hạn chế, bất cập khiến doanh nghiệp, doanh nhân Việt Nam chưa theo kịp thời đại. Phó Chủ tịch Thường trực kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam Tô Hoài Nam chỉ ra: 97% doanh nghiệp quy mô nhỏ, thậm chí siêu nhỏ; sức cạnh tranh, hiệu quả hoạt động và kỹ năng quản trị chưa cao.
Nhiều doanh nghiệp chưa tối ưu hóa được nguồn lực, vẫn mang tư duy kinh doanh “thời vụ”, thiếu tầm nhìn chiến lược dài hạn, dẫn đến khó thích ứng với biến động thị trường. Việc đầu tư cho đổi mới sáng tạo, công nghệ và nhân lực còn hạn chế, dẫn đến năng suất lao động chưa cao, tính liên kết, hợp tác giữa các doanh nghiệp còn yếu, chưa hình thành được chuỗi giá trị hoặc cụm liên kết ngành; khả năng cạnh tranh, tận dụng cơ hội từ hội nhập kinh tế quốc tế còn hạn chế.
Đáng lưu ý, vẫn còn một bộ phận doanh nhân kém về đạo đức, văn hóa kinh doanh, ý thức chấp hành pháp luật, trách nhiệm xã hội và tinh thần dân tộc, thậm chí còn vi phạm pháp luật, gây tổn hại đến uy tín cộng đồng doanh nhân và nền kinh tế.
Để khắc phục những hạn chế nêu trên và nâng tầm đội ngũ doanh nhân thời kỳ mới, Đảng và Nhà nước đã ban hành các nghị quyết quan trọng, tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển của cộng đồng doanh nghiệp, doanh nhân. Trong đó, Nghị quyết số 41-NQ/TW ngày 10/10/2023 của Bộ Chính trị về phát huy vai trò đội ngũ doanh nhân trong tình hình mới đã nhấn mạnh, việc xây dựng đội ngũ doanh nhân có số lượng, chất lượng cao, có đạo đức, văn hóa kinh doanh, tinh thần dân tộc, trách nhiệm xã hội phải được xem là nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt.
Nghị quyết số 41-NQ/TW ngày 10/10/2023 của Bộ Chính trị về phát huy vai trò đội ngũ doanh nhân trong tình hình mới đã nhấn mạnh, việc xây dựng đội ngũ doanh nhân có số lượng, chất lượng cao, có đạo đức, văn hóa kinh doanh, tinh thần dân tộc, trách nhiệm xã hội phải được xem là nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt.
Cùng với đó, Nghị quyết số 68/NQ-CP ngày 4/5/2025 về phát triển kinh tế tư nhân cũng nêu rõ, phải hoàn thiện chính sách hỗ trợ tài chính, đào tạo nhân lực, khuyến khích đổi mới sáng tạo cho doanh nghiệp. Vấn đề đặt ra là cần sớm hiện thực hóa các nghị quyết nêu trên để doanh nghiệp, doanh nhân cảm nhận được sự thay đổi thực chất.
Chính vì vậy, Chính phủ cùng các bộ, ngành và địa phương cần tiếp tục hoàn thiện khung pháp lý, cơ chế, chính sách nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của doanh nhân, doanh nghiệp, tạo lập môi trường kinh doanh cạnh tranh lành mạnh, bình đẳng, đặc biệt, cần có chính sách hỗ trợ đột phá để các doanh nghiệp lớn, có tiềm năng phát triển thành tập đoàn kinh tế mạnh, có khả năng dẫn dắt chuỗi giá trị trong các ngành công nghiệp nền tảng, công nghệ cao, kinh tế số, kinh tế xanh...
Bên cạnh sự hỗ trợ, đồng hành từ Nhà nước, bản thân các doanh nhân cần ý thức rõ vai trò không chỉ là “người chèo lái con thuyền kinh doanh” mà còn mang sứ mệnh cống hiến cho đất nước với tinh thần tiên phong, sáng tạo và khát vọng vươn xa. Khi mỗi doanh nhân xem sự nghiệp của mình là một phần của hành trình phát triển đất nước, vì lợi ích của quốc gia và dân tộc, Việt Nam càng có thêm động lực để hội nhập sâu rộng và phát triển bền vững trong kỷ nguyên mới.