Bổ sung thu nhập từ chuyển nhượng vàng miếng vào diện chịu thuế
Chiều 13/10, tại Phiên họp thứ 50 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ trình dự án Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) với nhiều đề xuất đáng chú ý như điều chỉnh ngưỡng doanh thu không chịu thuế, thay đổi biểu thuế, tăng mức giảm trừ gia cảnh và bổ sung một số nhóm thu nhập mới thuộc diện chịu thuế.
Thứ trưởng Tài chính Cao Anh Tuấn cho biết, dự thảo Luật quy định mức doanh thu không phải nộp thuế đối với thu nhập từ kinh doanh thống nhất với mức doanh thu không chịu thuế giá trị gia tăng (200 triệu đồng/năm trở xuống), và giao Chính phủ thẩm quyền quy định, điều chỉnh mức này.
Dự thảo Luật cũng đề xuất sửa đổi quy định về giảm trừ gia cảnh (gồm giảm trừ gia cảnh cho cá nhân người nộp thuế và cho người phụ thuộc) theo hướng giao Chính phủ quy định phù hợp với tình hình kinh tế-xã hội trong từng thời kỳ, để thực hiện chủ trương phân cấp, phân quyền.

Chính phủ đã soạn thảo nghị quyết điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh để trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Theo đó, mức giảm trừ gia cảnh được điều chỉnh theo hướng tăng 40% so với mức hiện hành, tương ứng 15,5 triệu đồng với người nộp thuế và 6,2 triệu đồng với mỗi người phụ thuộc.
"Mức điều chỉnh này căn cứ tốc độ tăng của thu nhập bình quân đầu người và tốc độ tăng GDP bình quân đầu người", Thứ trưởng Cao Anh Tuấn cho hay.
Bên cạnh đó, dự thảo Luật điều chỉnh ngưỡng thu nhập để xác định thu nhập tính thuế đối với một số khoản thu nhập như thu nhập từ trúng thưởng, từ bản quyền, từ nhượng quyền thương mại, từ nhận thừa kế, quà tặng từ 10 triệu đồng lên 20 triệu đồng mới phải tính thuế.
Bổ sung nhóm thu nhập khác thuộc diện chịu thuế, gồm thu nhập từ: chuyển nhượng tên miền Internet quốc gia “.vn”, chuyển nhượng kết quả giảm phát thải khí nhà kính, tín chỉ carbon; chuyển nhượng biển số xe ô tô trúng đấu giá theo quy định của pháp luật; chuyển nhượng tài sản số, chuyển nhượng vàng miếng...
Đồng thời, bổ sung một số khoản thu nhập được miễn thuế như từ: chuyển nhượng lần đầu kết quả giảm phát thải khí nhà kính, tín chỉ carbon, trái phiếu xanh; thu nhập của cá nhân thực hiện nhiệm vụ khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, cá nhân hoạt động khởi nghiệp sáng tạo, chuyên gia, nhà khoa học, nhân lực công nghệ cao, nhân lực chất lượng cao...
Về vấn đề thu nhập chịu thuế, đa số ý kiến trong Ủy ban Kinh tế và Tài chính (cơ quan thẩm tra) cho rằng, thu nhập thuộc diện chịu thuế là nội dung quan trọng, liên quan trực tiếp đến quyền và lợi ích hợp pháp của người nộp thuế, do đó cần được quy định cụ thể trong Luật.

Trong trường hợp cần có quy định để điều chỉnh, bổ sung các khoản thu nhập thuộc diện chịu thuế, đề nghị cân nhắc quy định theo hướng Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định.
Làm rõ quy định liên quan chuyển nhượng vàng không vì mục đích đầu cơ
Bên cạnh đó, theo Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi, nhiều ý kiến đề nghị cân nhắc thoả đáng việc áp thuế đối với chuyển nhượng vàng miếng để tránh bất cập cho người dân có hoạt động chuyển nhượng vàng không vì mục đích đầu cơ, kinh doanh; đề nghị bổ sung việc xác định/giới hạn ngưỡng trọng lượng vàng miếng bị đánh thuế thu nhập cá nhân.
Đối với nội dung giảm trừ gia cảnh, cơ quan thẩm tra cho rằng, trong thực tiễn điều chỉnh, sửa đổi các quy định của Luật hiện hành về giảm trừ gia cảnh và qua nghiên cứu kinh nghiệm các nước cho thấy mức giảm trừ gia cảnh không nhất thiết được điều chỉnh thường xuyên, liên tục, vì vậy không đặt ra sự cần thiết, cấp bách để giao Chính phủ quy định để bảo đảm tính linh hoạt, kịp thời.
Do đó, đa số ý kiến đề nghị Luật cần quy định cụ thể mức giảm trừ gia cảnh đối với người nộp thuế và người phụ thuộc như cách thể hiện của Luật Thuế thu nhập cá nhân hiện hành để bảo đảm về thẩm quyền và sự rõ ràng, minh bạch.
Bên cạnh đó, một số ý kiến thống nhất giao Chính phủ quy định về mức giảm trừ gia cảnh. Tuy nhiên, đề nghị quy định trong Luật mức giảm trừ gia cảnh tối thiểu, tối đa của người nộp thuế và người phụ thuộc, xác lập nguyên tắc cơ bản để Chính phủ quy định mức giảm trừ cụ thể.

Góp ý tại phiên thảo luận, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Nguyễn Trường Giang cho rằng mức giảm trừ gia cảnh rất quan trọng, thể hiện ở sự ảnh hưởng trực tiếp đến quyền nộp thuế, nghĩa vụ nộp thuế của mỗi cá nhân. Theo quy định của Hiến pháp, vấn đề này phải do Quốc hội quyết định, trong trường hợp rất cần thiết và căn cứ vào tình hình kinh tế xã hội thì mới giao cho Chính phủ báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội để điều chỉnh.
Giải trình nội dung này, Thứ trưởng Tài chính Cao Anh Tuấn cho biết, việc điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh lần này là lần thứ ba. Theo quy định hiện hành, khi chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tăng trên 20% thì Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội để điều chỉnh.
Theo lãnh đạo Bộ Tài chính, đến thời điểm này CPI chưa vượt ngưỡng 20% nhưng dự kiến đến cuối năm có thể đạt. Vì vậy, Chính phủ chủ động trình phương án để kịp thời hỗ trợ người dân và doanh nghiệp trong bối cảnh giá cả biến động.

Phát biểu kết luận phiên thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải đề nghị Chính phủ tiếp thu ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và của cơ quan thẩm tra, đồng thời, cần lưu ý bảo đảm thể chế hóa đầy đủ chủ trương của Đảng, hoàn thiện chính sách pháp luật về thuế thu nhập cá nhân.
Phó Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh cần rà soát để bảo đảm sửa đổi Luật giải quyết được các khó khăn, vướng mắc hiện nay, bảo đảm thuế thu nhập cá nhân thực sự là công cụ quan trọng trong việc điều tiết, phân phối lại thu nhập, hướng tới mục tiêu công bằng xã hội.
Bên cạnh đó, Chính phủ cũng cần rà soát phạm vi thu nhập chịu thuế, làm rõ các quy định liên quan chuyển nhượng vàng đối với người dân không vì mục đích đầu cơ; rà soát biểu thuế lũy tiến từng phần để bảo đảm công bằng giữa các nhóm thu nhập.