Những ngày vừa qua, hàng chục hộ dân xã Đức Minh (tỉnh Hà Tĩnh) tham gia mô hình trồng giống đậu xanh 12ĐX02 rất phấn khởi vì có một vụ bội thu. Anh Nguyễn Văn Thu, thôn Tân An, xã Đức Minh chia sẻ: “Với hơn 400 m2, trước đây tôi trồng đậu xanh giống cũ năng suất thấp, hiệu quả không cao. Từ khi trồng giống đậu xanh 12ĐX02 đã có sự thay đổi khác biệt, lá mượt, cây chắc khỏe, kháng sâu bệnh, quả ra nhiều, hạt mẩy, bóng, màu đẹp. Sau 70 ngày trồng, đến nay gia đình tôi đã thu hoạch được 80 kg với giá bán 45 nghìn đồng/kg, hiệu quả kinh tế rất tốt”.
Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Đức Minh Lê Đình Tài cho biết: “Đức Minh là xã nằm ở vùng ngoài đê thường xuyên bị ảnh hưởng bởi thiên tai cho nên sản xuất nông nghiệp bấp bênh. Vì vậy, việc đưa giống đậu xanh 12ĐX02 vào trồng vụ đầu tiên với quy mô 15 ha đang mang lại thu nhập tốt bởi năng suất, chất lượng, giá bán vượt trội so với các giống khác. Phát huy những kết quả đạt được, xã có kế hoạch tiếp tục nhân rộng giống đậu xanh này để đưa vào sản xuất ở những chân ruộng khó khăn về nguồn nước nhằm nâng cao thu nhập cho nhân dân trên địa bàn”.
Tương tự tại tỉnh Quảng Trị, từ khi đưa giống đậu xanh 12ĐX02 vào sản xuất cho thấy phù hợp những chân ruộng thiếu nước, đất cát pha, đất phù sa, đất đỏ bazan; giảm rủi ro mưa kéo dài và giá trị kinh tế cao, góp phần chuyển đổi cơ cấu cây trồng, thích ứng biến đổi khí hậu. Đáng chú ý là năng suất bình quân giống đậu xanh đạt từ 70 đến 75 kg/sào/vụ, một số vùng bãi bồi có thể đạt 100 kg/sào; lợi nhuận từ 20 đến 25 triệu đồng/ha, cao hơn so với trồng ngô, khoai lang.
Ở các tỉnh miền trung, cây đậu xanh đang trở thành cây trồng quan trọng trong sản xuất vụ hè thu và mang lại nguồn thu nhập đáng kể cho nông dân. Theo Trưởng phòng Khuyến nông Trồng trọt và Lâm nghiệp (Trung tâm Khuyến nông Quốc gia) Hoàng Tuyển Phương, giống đậu xanh 12ĐX02 đã được trồng khảo nghiệm tại các tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Trị.
Thời gian qua, Trung tâm Khuyến nông Quốc gia xây dựng mô hình và phát triển sản xuất giống đậu xanh 12ĐX02 tại các tỉnh miền trung và Tây Nguyên cho kết quả tốt. Giống đậu xanh này phát huy hiệu quả trên các chân ruộng thiếu nước hoặc không chủ động nước tưới cho sản xuất lúa như: Bãi bồi ven sông, cát bồi, vàn, cao. Qua đánh giá của các địa phương, năng suất trung bình đạt từ 1,5 đến 1,7 tấn/ha, thậm chí có thể lên tới 2 tấn/ha nếu chăm sóc tốt. Bên cạnh đó, giống đậu phù hợp điều kiện sinh thái tại các khu vực này, thời gian sinh trưởng ngắn; cây ra hoa tập trung, quả tạo thành tầng vượt lên tầng lá rất thuận tiện cho chăm sóc và thu hoạch.
Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Hà Tĩnh Nguyễn Thanh Hải cho rằng: Bước vào vụ sản xuất, thời tiết bất lợi, mưa lớn đã ảnh hưởng đến tỷ lệ mọc mầm của cây. Hơn nữa, bão số 6 gây mưa nhiều ảnh hưởng sinh trưởng, phát triển nhưng cây đậu xanh 12ĐX02 trong vụ hè năm nay vẫn đạt năng suất khá cao từ 15 đến 17 tạ/ha.
Từ kết quả này đang mở ra hướng sản xuất mới bởi trên địa bàn có nhiều chân ruộng chỉ trồng ngô, lạc vụ xuân, còn vụ hè do ảnh hưởng của thời tiết cho nên nhiều gia đình bỏ ruộng không trồng. Vì vậy, giống đậu xanh 12ĐX02 đưa vào trồng vụ hè đã góp phần chuyển đổi cơ cấu cây trồng và nâng thu nhập cho nhân dân. Thời gian tới, địa phương sẽ có kế hoạch cụ thể để nhân rộng giống đậu này đến với những vùng trồng khác, nhất là những nơi có truyền thống làm đậu xanh trong vụ hè. Từ đó hình thành những vùng nguyên liệu lớn, tập trung và kết nối các doanh nghiệp thu mua sản phẩm, bảo đảm đầu ra cho người dân.
Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Quốc gia Lê Quốc Thanh cho rằng, đậu xanh không phải là cây trồng xa lạ đối với khu vực miền trung nhưng nhiều năm qua, nông dân vẫn sản xuất giống cũ nên năng suất giảm. Do đó, giống đậu xanh 12ĐX02 với nhiều ưu điểm vượt trội, khả năng thích ứng rộng, chín tập trung, hạn chế thất thoát trong thu hoạch, thu nhập tăng thêm 30% so với giống cũ là giải pháp tốt giúp chuyển đổi cơ cấu cây trồng tại các địa phương. Hiện nay, khu vực Bắc Trung Bộ còn nhiều dư địa để phát triển cây đậu xanh, vì vậy các địa phương cần có kế hoạch đưa vào cơ cấu mùa vụ giúp mang lại hiệu quả kinh tế cao.
