Trao quyền tự chủ toàn diện, tạo nền tảng để Đại học Quốc gia bứt phá mạnh mẽ trong thời kỳ phát triển mới

Theo đó, Đại học Quốc gia Hà Nội và Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh được trao quyền tự chủ toàn diện, tạo nền tảng để bứt phá mạnh mẽ trong thời kỳ phát triển mới.

Trao quyền tự chủ thực chất và mạnh mẽ cho đại học quốc gia

Theo quy định tại Nghị định, Đại học Quốc gia được trao quyền tự chủ rất cao trong các lĩnh vực: đào tạo, nghiên cứu khoa học, tổ chức bộ máy, tài chính, hợp tác quốc tế và phát triển nhân lực chất lượng cao. Đại học Quốc gia có thể xây dựng quy chế đào tạo riêng, phát triển các chương trình tài năng, tiên tiến, mở rộng hợp tác quốc tế và huy động hiệu quả nguồn lực khoa học-công nghệ-đổi mới sáng tạo nhằm thực hiện sứ mệnh phát triển quốc gia.

Đại học Quốc gia được quyền trực tiếp điều hành, sử dụng và phân bổ nguồn lực nội bộ; tự chủ trong tuyển dụng giảng viên, chuyên gia quốc tế, hợp tác với doanh nghiệp. Mô hình quản trị đại học hiện đại được thiết kế theo hướng phân cấp, phân quyền rõ ràng, đi đôi với trách nhiệm giải trình trước Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ.

Nghị định cũng khẳng định Đại học Quốc gia là đối tượng được Nhà nước ưu tiên đầu tư để thực hiện các nhiệm vụ chiến lược quốc gia và phát triển vùng.

Việc ban hành Nghị định với nhiều nội dung mang tính tiên phong, đột phá thể hiện sự quan tâm sâu sắc của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ Giáo dục và Đào tạo cùng các bộ, ngành đối với hệ thống đại học quốc gia. Đồng thời, Nghị định trao cho Đại học Quốc gia Hà Nội và Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh quyền tự chủ toàn diện, tạo nền tảng vững chắc để hai đơn vị này bứt phá trong giai đoạn phát triển mới.

Đại học Quốc gia là đầu mối chiến lược trong hệ thống giáo dục đại học

Theo Nghị định mới, Đại học Quốc gia được Chính phủ xác định là đầu mối chiến lược trong hệ thống giáo dục đại học, có trách nhiệm điều phối, bảo đảm sự liên thông giữa các đơn vị thành viên và các đơn vị trực thuộc. Cơ chế phân cấp rõ ràng không chỉ nâng cao hiệu quả vận hành mà còn tạo điều kiện để Đại học Quốc gia phát huy vai trò tiên phong trong giáo dục đại học và nghiên cứu khoa học quốc gia.

Đại học Quốc gia được quyền ban hành quy định riêng về chế độ làm việc đối với giảng viên, nghiên cứu viên theo khuôn khổ pháp luật, nhằm thu hút và phát huy hiệu quả nguồn nhân lực chất lượng cao trong và ngoài nước. Nghị định cũng cho phép Đại học Quốc gia chủ động sử dụng nhân lực phục vụ hoạt động giảng dạy, nghiên cứu và quản trị đại học.

Về đào tạo, Đại học Quốc gia được giao quyền tự chủ trong xây dựng Quy chế đào tạo ở các trình độ giáo dục đại học, hướng tới mục tiêu nâng cao chất lượng đào tạo, phát triển nguồn nhân lực trình độ cao, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế-xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh; đồng thời thúc đẩy hợp tác, hội nhập quốc tế, đưa giáo dục đại học Việt Nam vươn tầm khu vực và thế giới.

Đại học Quốc gia được giao quyền chủ động xây dựng, triển khai các chương trình đào tạo thực hành, chuyên sâu, đặc biệt, năng khiếu và tài năng ở tất cả các trình độ, nhằm phát hiện, bồi dưỡng nhân tài trong lĩnh vực khoa học và công nghệ. Đồng thời, các chương trình đào tạo trong nước có thể được mở rộng ra quốc tế thông qua hợp tác và liên kết đào tạo với các đối tác nước ngoài.

Trong lĩnh vực khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, Đại học Quốc gia được phép đề xuất và thực hiện các chương trình cấp quốc gia; đóng vai trò là đầu mối nghiên cứu, cung cấp luận cứ khoa học cho việc xây dựng chủ trương, chính sách, chiến lược phát triển kinh tế-xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh và hội nhập quốc tế. Đại học Quốc gia còn được tổ chức các hoạt động khoa học-công nghệ trên mọi lĩnh vực, góp phần thúc đẩy đổi mới sáng tạo, gắn kết chặt chẽ với đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao và phát triển đất nước.

Nghị định mới không chỉ khẳng định vị thế pháp lý và sứ mệnh chiến lược của Đại học Quốc gia, mà còn thể hiện cam kết mạnh mẽ của Chính phủ trong phát triển giáo dục đại học theo định hướng nghiên cứu, đổi mới sáng tạo và hội nhập quốc tế.

Với sự quan tâm, chỉ đạo sát sao của Đảng, Nhà nước, sự đồng hành của Bộ Giáo dục và Đào tạo cùng các bộ, ngành, cùng nội lực vững vàng từ đội ngũ giảng viên, nhà khoa học, sinh viên, Đại học Quốc gia Hà Nội đang từng bước khẳng định vai trò tiên phong, hướng tới trở thành biểu tượng quốc gia về đổi mới sáng tạo và chất lượng giáo dục đại học.

Việc ban hành Nghị định với nhiều điểm đổi mới đột phá về quyền tự chủ cho thấy quyết tâm kiến tạo môi trường phát triển năng động cho các Đại học Quốc gia. Đây là nền tảng thuận lợi để Đại học Quốc gia Hà Nội hiện thực hóa sứ mệnh dẫn dắt, thúc đẩy phát triển giáo dục đại học Việt Nam, góp phần nâng tầm vị thế trí tuệ quốc gia trong khu vực và trên thế giới.

Nghị định xác định rõ Bộ Giáo dục và Đào tạo tiếp tục thực hiện chức năng quản lý nhà nước cùng Bộ Khoa học và Công nghệ, các bộ, ngành khác và Ủy ban nhân dân các cấp nơi Đại học Quốc gia đặt địa điểm, trong phạm vi chức năng theo quy định của Chính phủ và phù hợp với pháp luật.

Đại học Quốc gia được làm việc trực tiếp với các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương để giải quyết những vấn đề liên quan. Khi cần thiết, Đại học Quốc gia báo cáo Thủ tướng Chính phủ về những vấn đề liên quan đến hoạt động và phát triển; thực hiện việc cung cấp thông tin, báo cáo phục vụ hoạt động kiểm tra, thanh tra của các bộ, ngành có liên quan và Ủy ban nhân dân cấp tỉnh nơi Đại học Quốc gia, đơn vị thành viên, đơn vị trực thuộc và đơn vị thuộc Đại học Quốc gia đặt trụ sở theo quy định của pháp luật.