Trao đổi giải pháp bảo tồn bền vững cầu Long Biên

Ngày 16/9, tại Hà Nội, Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội phối hợp với Đại sứ quán Pháp tại Việt Nam tổ chức hội thảo quốc tế “Nghiên cứu cải tạo và phát huy giá trị lịch sử văn hóa cầu Long Biên”.

Cầu Long Biên (tên cũ là cầu Paul Doumer) là công trình thép do hãng Daydé & Pillé (Pháp) thiết kế, hoàn thành năm 1902.

Trải qua hơn 120 năm tồn tại, cầu Long Biên là nhân chứng lịch sử, đồng thời, trở thành một biểu tượng của thành phố Hà Nội.

Hà Nội có nhiều công trình lớn, nhưng hiện nay cầu Long Biên vẫn là cây cầu đường sắt duy nhất kết nối khu vực trung tâm Hà Nội với các tỉnh phía bắc. Cây cầu đã xuống cấp nghiêm trọng, nhiều lần phải sửa chữa để bảo đảm an toàn, song các biện pháp sửa chữa chỉ mang tính tạm thời.

Với một di sản kiến trúc giá trị như cầu Long Biên, rất cần có giải pháp bảo tồn lâu dài. Tuy nhiên, cần có những giải pháp để khai thác hợp lý, nhất là phát huy giá trị văn hóa, lịch sử.

Đại lộ-cảnh quan sông Hồng, kỳ vọng mang diện mạo mới cho Thủ đô

12/09/2025 17:22

Năm 2024, Chính phủ Pháp tài trợ Dự án nghiên cứu cải tạo cầu Long Biên thông qua Quỹ FASEP, với tổng kinh phí 710.510 euro (hơn 22 tỷ đồng). Công ty Artelia đã khảo sát tổng thể hiện trạng, xây dựng mô hình 3D cho toàn bộ 19 nhịp cầu, phân tích ảnh hưởng khí hậu-thủy văn, đề xuất các giải pháp gia cố khẩn cấp, sửa chữa trung và dài hạn, cùng kịch bản sử dụng lâu dài.

Tại Hội thảo, các chuyên gia đã công bố kết quả khảo sát, đánh giá về hiện trạng cầu Long Biên. Các khảo sát gồm đánh giá kết cấu của các cấu trúc sắt, các bộ phận kết nối trụ cầu, hệ thống đường sắt trên cầu…

Kết quả khảo sát cho thấy, việc cải tạo cây cầu là bức thiết để bảo đảm an toàn giao thông. Trong định hướng phát triển trong tương lai, Hà Nội vẫn tổ chức các tuyến đường sắt kết nối hai bên sông Hồng.

Các chuyên gia đề xuất Hà Nội cần xác định rõ công năng của cầu Long Biên trong giai đoạn tiếp theo. Cây cầu vẫn có thể đáp ứng yêu cầu là tuyến đường sắt nếu được cải tạo; kết hợp với sử dụng cho các phương tiện giao thông hạng nhẹ. Mặt khác, cũng có thể biến cây cầu thành không gian văn hóa du lịch.

Hội thảo cũng nghe một số ý kiến về kinh nghiệm bảo tồn những cây cầu kim loại ở Pháp. Chỉ riêng tại Paris, hiện có 6 cây cầu kim loại được xây dựng cùng thời với cầu Long Biên. Chính quyền thành phố đều triển khai giải pháp để bảo tồn, sử dụng, phát huy giá trị những cây cầu này.

Trong khi đó, tại Bordeaux, có một cây cầu thép mang nhiều nét tương đồng với cầu Long Biên. Khi xây dựng cây cầu mới, chính quyền thành phố đã thiết kế kiến trúc cây cầu tương ứng với cây cầu cũ để tạo nên một cảnh quan hài hòa.

Cũng tại Hội thảo, các đại biểu đã lắng nghe đề xuất về cải tạo 131 vòm cầu đá ở đoạn đường sắt nối từ cầu Long Biên đi vào nội đô. Nếu cải tạo hợp lý, đây hoàn toàn có thể trở thành không gian văn hóa-thương mại-du lịch hấp dẫn của Thủ đô.

Các ý kiến tại hội thảo thống nhất rằng cải tạo cầu Long Biên cần hài hòa giữa yêu cầu kỹ thuật, an toàn giao thông và bảo tồn giá trị văn hóa-lịch sử.

Những kiến nghị tại hội thảo sẽ là cơ sở để Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội lựa chọn phương án tối ưu trong gìn giữ, phát huy giá trị cầu Long Biên. Việc cải tạo không chỉ nhằm gìn giữ một công trình hơn 120 năm tuổi, mà còn mở ra cơ hội tái thiết không gian hai bờ sông Hồng, tạo động lực phát triển đô thị bền vững cho Thủ đô.