Tôn vinh “báu vật nhân văn sống” trong bảo tồn văn hóa dân gian

Sự kiện nhằm tôn vinh và quảng bá bốn loại hình di sản văn hóa phi vật thể tiêu biểu của Việt Nam đã được UNESCO ghi danh gồm: Không gian văn hóa Cồng chiêng Tây Nguyên, Nghệ thuật Đờn ca tài tử Nam Bộ, Dân ca Ví, Giặm Nghệ Tĩnh và Dân ca Quan họ Bắc Ninh.

Đây là dịp khẳng định vai trò của cộng đồng, nghệ nhân và các nhà nghiên cứu trong gìn giữ, trao truyền, phát huy giá trị di sản đồng thời lan tỏa thông điệp chung tay bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa dân tộc trong đời sống đương đại.

Tham dự hội thảo có các nhà nghiên cứu, nhà quản lý văn hóa cùng các nghệ nhân tiêu biểu đến từ các vùng miền trên cả nước.

Tại hội thảo, các ý kiến tập trung làm rõ những vấn đề về bảo tồn, truyền dạy và phát huy giá trị di sản trong bối cảnh hiện nay, đồng thời minh họa sinh động qua các tiết mục trình diễn dân gian. Không gian học thuật được thiết kế mở, kết hợp giữa nghiên cứu, trình diễn, giao lưu, giúp người tham dự cảm nhận tính “sống” của di sản qua hơi thở, nhịp điệu và tinh thần sáng tạo của cộng đồng.

Chương trình diễn xướng dân gian diễn ra trong hai ngày, từ chiều 18 đến hết 19/10, mang đến cho công chúng một hành trình trải nghiệm đặc sắc qua các vùng di sản. Những làn điệu Quan họ, Ví, Giặm, Đờn ca tài tử cùng tiếng cồng chiêng và điệu xoang hòa quyện trong không gian đa sắc, tái hiện nét đặc trưng trong phong tục, ngôn ngữ và đời sống nghệ thuật của từng vùng đất. Khách tham quan, học sinh, sinh viên và các nhà nghiên cứu được giao lưu, trò chuyện trực tiếp với nghệ nhân, lắng nghe câu chuyện về nghề, về làng, về cách cộng đồng gìn giữ tinh hoa văn hóa qua nhiều thế hệ.

Tham gia chương trình diễn xướng dân gian có bốn đoàn nghệ nhân: Cồng chiêng và xoang - Câu lạc bộ Cồng chiêng Xơ đăng (Quảng Ngãi); Đờn ca tài tử - Câu lạc bộ Văn nghệ Đờn ca tài tử (Cà Mau); Dân ca Ví, Giặm - Chi hội Văn nghệ dân gian (Hà Tĩnh) và Dân ca Quan họ - Câu lạc bộ Quan họ cổ Tứ Hoa (Bắc Ninh).

Phát biểu tại hội thảo, giáo sư, tiến sĩ Lê Hồng Lý, Chủ tịch Hội Văn nghệ dân gian Việt Nam cho biết: Hội thảo và chương trình diễn xướng lần này giới thiệu bốn loại hình nghệ thuật tiêu biểu như một minh chứng sinh động cho quá trình sưu tầm, nghiên cứu và truyền dạy mà Hội Văn nghệ dân gian Việt Nam đã bền bỉ thực hiện trong nhiều năm qua. Sự kiện khẳng định vai trò của hội trong công tác phong tặng nghệ nhân dân gian, góp phần bảo tồn và lan tỏa giá trị văn hóa truyền thống của các dân tộc Việt Nam đồng thời mở ra hướng khai thác giá trị văn hóa dân gian phục vụ phát triển công nghiệp văn hóa và sáng tạo.

Trong khuôn khổ chương trình, đại diện Hội Văn nghệ dân gian Việt Nam và Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam trao chứng nhận và bằng khen tặng các tập thể, cá nhân có đóng góp tích cực trong công tác bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa dân gian.