Phát triển bền vững và chuyển đổi xanh trong sản xuất công nghiệp

Phát biểu tại hội thảo, bà Nguyễn Thị Lâm Giang, Cục trưởng Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi xanh và Khuyến công cho biết: Trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập sâu rộng, chuyển đổi xanh và phát triển bền vững đã trở thành yêu cầu cấp thiết. Các ngành công nghiệp phải đổi mới công nghệ, tiến tới sản xuất sạch hơn và áp dụng kinh tế tuần hoàn.

“Xác định được vai trò quan trọng của công tác đổi mới sáng tạo và chuyển đổi xanh, Cục Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi xanh và Khuyến công đã tổ chức hội thảo với mong muốn giới thiệu các chính sách, trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm về phát triển bền vững và chuyển đổi xanh trong các ngành công nghiệp; giới thiệu các mô hình, giải pháp công nghệ, sản xuất sạch hơn và kinh tế tuần hoàn. Từ đó đưa ra các giải pháp thúc đẩy chuyển đổi xanh trong sản xuất công nghiệp”- bà Nguyễn Thị Lâm Giang chia sẻ.

Bên cạnh đó, hội thảo chuyên đề này sẽ là cầu nối hiệu quả, mang lại nhiều những cơ hội thiết thực, giúp cộng đồng doanh nghiệp, cơ sở nắm bắt được xu thế về chuyển đổi xanh và phát triển bền vững từ đó có thể xây dựng lộ trình chuyển đổi phù hợp với đơn vị mình, giúp nâng cao năng lực cạnh tranh và ngày càng phát triển bền vững.

Tại hội thảo, ông Phạm Trường Sơn, đại diện Cục Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi xanh và Khuyến công cũng nhấn mạnh, biến đổi khí hậu không còn là vấn đề mới. Chỉ trong tháng 9 và 10, Hà Nội đã chứng kiến 3 trận mưa lịch sử, những hiện tượng mà theo ngành khí tượng thủy văn, vài chục năm mới có một lần.

Từ cuối thập niên 1980, thế giới đã khởi xướng nỗ lực toàn cầu ứng phó biến đổi khí hậu với việc thành lập Ủy ban Liên chính phủ về Biến đổi khí hậu (IPCC) và sau đó là Nghị định thư Kyoto năm 1997, Thỏa thuận Paris năm 2015 đã khuyến khích các quốc gia tự xác lập cam kết phù hợp với điều kiện thực tế.

Việt Nam khi đó là quốc gia đang phát triển, đã tham gia thông qua Cơ chế phát triển sạch, qua đó tiếp nhận chuyển giao công nghệ và tham gia thị trường tín chỉ carbon quốc tế.

Đặc biệt, tại Hội nghị COP26 (năm 2021), Việt Nam đã khẳng định cam kết đạt phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050, đánh dấu bước ngoặt trong chính sách phát triển, chuyển từ “kinh tế dựa trên carbon” sang kinh tế xanh và tuần hoàn.

Để hiện thực hóa cam kết này, Việt Nam đã nhanh chóng cụ thể hóa bằng hệ thống chính sách và khung pháp lý. Luật Bảo vệ môi trường 2020 lần đầu tiên dành riêng một chương cho ứng phó biến đổi khí hậu, trong đó quy định cụ thể việc kiểm kê khí nhà kính, giảm nhẹ phát thải, phát triển thị trường carbon và cơ chế tài chính xanh.

Ông Sơn cho rằng: “Kiểm kê khí nhà kính không còn là lựa chọn, mà là yêu cầu bắt buộc. Đây chính là bước đầu tiên để doanh nghiệp tiến tới quản trị carbon, đáp ứng các tiêu chuẩn xanh trong thương mại quốc tế”.

Theo đó, giảm phát thải khí nhà kính không chỉ là nghĩa vụ pháp lý, mà còn là động lực phát triển bền vững. Việc chủ động chuyển đổi sang công nghệ sạch, tiết kiệm năng lượng, và tham gia thị trường carbon sẽ giúp doanh nghiệp Việt Nam vượt qua rào cản xanh, nâng cao năng lực cạnh tranh, và tạo dựng thương hiệu quốc gia xanh, bền vững trên thị trường quốc tế.

Chung quan điểm, bà Trần Thu Hằng, đại diện Phòng Hiệu quả năng lượng và Chuyển đổi xanh nhấn mạnh, xu hướng phát triển bền vững đang trở thành yêu cầu tất yếu của quá trình công nghiệp hóa trên phạm vi toàn cầu. “Phát triển bền vững không chỉ là mục tiêu lâu dài mà còn là con đường bắt buộc để ngành công thương nâng cao năng lực cạnh tranh, bảo đảm hài hòa giữa tăng trưởng kinh tế với bảo vệ môi trường”.

Theo bà Hằng, trong bối cảnh hội nhập sâu rộng, doanh nghiệp Việt Nam cần coi chuyển đổi xanh là một phần trong chiến lược phát triển chứ không chỉ là yêu cầu tuân thủ. Trước hết, cần hoàn thiện khung chính sách pháp luật quốc gia, làm cơ sở để các bộ, ngành, địa phương và doanh nghiệp có thể chủ động triển khai các chương trình, mô hình phát triển bền vững.

Bà khẳng định: “Sự phối hợp chặt chẽ của các địa phương, hiệp hội ngành hàng cùng các tổ chức trong nước và quốc tế cũng đóng vai trò hết sức quan trọng, góp phần hỗ trợ hiệu quả cho Bộ Công thương trong quá trình thực hiện các mục tiêu đã đề ra”.

Bà Hằng cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của hợp tác quốc tế, coi đây là kênh quan trọng để thu hút nguồn lực và kinh nghiệm quốc tế phục vụ triển khai các chính sách, chương trình ưu tiên về phát triển bền vững và chuyển đổi xanh trong ngành công thương.

Những giải pháp này được kỳ vọng sẽ góp phần quan trọng thực hiện mục tiêu tăng trưởng xanh, giảm phát thải khí nhà kính và nâng cao vị thế của ngành công thương trong tiến trình phát triển bền vững quốc gia.