Chạy lở
Xã Mỹ Hòa Hưng là cù lao nằm giữa dòng sông Hậu được vun bồi phù sa, đất đai màu mỡ nhưng dòng sông cũng nhấn chìm nhà cửa, đất đai. Ông Nguyễn Văn Tri, nguyên Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã chỉ tay ra sông nói: “Lúc trước, phía đầu cồn nằm xa tít ngoài kia, lở riết lấn đất liền hơn 500m. Mấy năm gần đây mới tạm lắng lở nhưng không ngờ tháng 9 này lại tái diễn”.
Ông Đặng Tấn Lộc, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Mỹ Hòa Hưng thông tin, từ tháng 9 đến tháng 11/2025 đã xảy ra 4 vụ sạt lở đất tập trung ở nhánh phải đầu cù lao các Tổ 3, Tổ 5, ấp Mỹ Thuận. Theo ông Lộc, sạt lở không gây thương vong nhưng thiệt hại về tài sản gồm: 7 căn nhà rơi xuống sông, 1 hộ nuôi cá bè thiệt hại hơn 7 tấn cá nuôi, 32 hộ bị ảnh hưởng phải di dời nhà cửa, tài sản…
Đến vùng sạt lở Tổ 3, ấp Mỹ Thuận phải dừng xe gắn máy lại vì con đường bê-tông dài hơn 150m đã biến mất vào lòng sông. Dọc theo mé sông dấu tích sạt lở là những bờ đất, bờ tường nham nhở, vài căn nhà sạt lở 1 phần nằm chơ vơ, một số căn nhà trống không do chủ nhà sợ nguy hiểm dọn đi nơi khác ở nhờ.
Chị Trần Thị Thanh Mai nhớ lại vẫn còn run: “Chỗ xa xa ngoài sông lúc trước là chợ, hơn 8 năm qua, người dân bán cá, rau củ vào buổi sáng hằng ngày. Nhưng trưa 29/10, nhiều người trong xóm hoảng loạn khi nước sông bỗng nhiên trào lên, mấy cây xanh mọc dưới sông bị bứng gốc trồi lên. Sau đó, đất đai sụp xuống kéo theo căn nhà bán tạp hóa của chú Đặng Hữu Nghiêm mất hút vào lòng sông. Tụi tôi sợ điếng hồn bỏ chạy, không dám đứng gần bờ sông”.
Chị Mai còn nhớ, diễn biến rất nhanh, vệt lở từ nhà ông Nghiêm kéo dài xuống phía dưới và sau vài giây đã nhấn chìm chợ quê. Khi mọi người quay trở lại thì căn nhà của chị Mai đã sụp mất một nửa, nhà ông Nguyễn Quốc Việt sụp cả căn, nhà ông Mai Thanh Tú bị sạt một phần trước nhà. Người dân Tổ 3 cho biết, rất may thời điểm đó chợ tan, vụ lở xảy ra ban ngày do đó bà con tháo chạy kịp, nếu xảy ra về đêm thì rất nguy hiểm.
Nhiều người lo ngại vì thông thường trước khi xảy ra sạt lở vài ngày luôn có hiện tượng đất bị nứt như cảnh báo nhưng lần này không có dấu hiệu gì. Anh Nguyễn Quý Hiền, vẫn còn lo lắng, chỉ tay vào căn nhà đúc trống trơn nằm chơi vơi gần sông than thở: “Năm 2024, tôi đầu tư hơn 1 tỷ đồng xây nhà mới, làm chỗ bán thuốc tây, tạp hóa nhưng không ngờ ở chưa được bao lâu đã phải dọn nhà chạy lở”. Anh Hiền than, đồ đạc, hàng hóa, thuốc men phải dọn đi gửi hết, gia đình anh ở tạm nhà người thân, không dám ở trong nhà cũ vì sợ sạt lở.
Tỉnh đề nghị trung ương xây bờ kè chống sạt lở
Trong khi người dân Tổ 3 còn bàng hoàng thì ngày 31/10, cách phía dưới vài chục mét lại xảy ra sạt đất với chiều dài khoảng 150m, ăn sâu vào bờ 20m, cắt tuyến đường giao thông đi lại. 12 hộ dân phải tháo dỡ di dời tài sản ra khỏi khu vực nguy hiểm. Tiếp theo đó, ngày 5/11, ở Tổ 5, ấp Mỹ Thuận xảy ra sụt lún đất bờ sông, 15 hộ phải di dời tài sản. Trước đó, cũng tại Tổ 5, ngày 4/9/2025, sạt lở đất với chiều dài 100m, 2 căn nhà bị sập.
Ở điểm sạt lở ngày 31/10 tại Tổ 3, buổi trưa, ông Nguyễn Văn Ướp cùng nhiều người đang đào đất tạo lối đi bộ tạm cho dân trong xóm. Nhà ông Ướp trước kia nằm cách xa sông hơn 25m nhưng lúc này khoảng cách rút lại dưới 5m. Hàng chục hộ dân cùng dãy nhà ngó ra sông như ông Ướp đang lo không biết thời gian tới đây diễn biến thế nào? Nhà nước có xây kè chống lở hay không?
Ông Ướp cho biết, sau sạt lở người dân lo di dời tài sản, nhà cửa, đi ở tạm nhà khác khiến việc mua bán trong vùng ngưng trệ, ảnh hưởng đến đời sống kinh tế. Rất may, chính quyền địa phương, nhà hảo tâm tới thăm hỏi, hỗ trợ bà con vùng sạt lở. Ông Ướp nói: “Đường bị sông nuốt chửng, hàng chục hộ trong xóm đi làm ăn hay có con em đi học phải chạy đường khác rất bất tiện. Chúng tôi đang đề nghị chính quyền cho dân hùn tiền xây cầu ván tạm để thuận lợi đi lại”.
Đồng chí Đặng Tấn Lộc, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Mỹ Hòa Hưng cho biết, sạt lở đã gây thiệt hại hơn 2,4 tỷ đồng, tổng chiều dài đất trượt xuống sông tính cộng chung dài hơn 400m. Nguyên nhân sạt lở là do đoạn sông cong có dòng chảy áp sát bờ, nước xiết, kết hợp tải trọng trên bờ lớn gây sạt lở, sụt lún trong khu vực. Khu vực này nằm trong đoạn sông Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh đã cảnh báo nguy cơ sạt lở trước đó.
Ngay sau sạt lở, chính quyền địa phương tiến hành khảo sát thực địa, hỗ trợ người dân tháo dỡ, di dời tài sản đến nơi an toàn. Địa phương tiếp tục vận động người dân chung quanh chặt cây xanh, phát hoang bụi rậm, di dời đồ đạc để giảm tải trọng và kéo dây khoanh vùng, lắp đặt rào chắn, biển báo tạm, treo đèn cảnh báo cho các phương tiện qua lại né tránh. Về đề nghị của người dân xây cầu ván tạm phục vụ đi lại, đồng chí Lộc cho biết, xã báo cáo lên tỉnh nhưng tỉnh không chấp thuận phương án này để bảo đảm an toàn tính mạng cho người dân. Xã cũng đã báo cáo lên tỉnh xem xét hỗ trợ các hộ khó khăn trong vùng sạt lở có chỗ tái định cư.
Vấn đề người dân lo lắng sạt lở tiếp tục xảy ra, đồng chí Đặng Tấn Lộc cho biết, Ủy ban nhân dân tỉnh An Giang trong tháng 10/2025, đã đề xuất Bộ Nông nghiệp và Môi trường đầu tư các công trình cống và kè phòng chống sạt lở bờ biển, sạt lở bờ sông, rạch các khu vực đang sạt lở nguy hiểm, cấp bách trên địa bàn tỉnh. Trong đó, có dự án kè xử lý, khắc phục sạt lở nguy hiểm, cấp bách khu vực sông Hậu đoạn đầu cồn cù lao Mỹ Hòa Hưng.
