Niềm vui giữa đại ngàn Pù Mát
Suốt nhiều ngày trời không mưa và mặt đường đã được san gạt để các xe vận chuyển vật liệu xây dựng được thuận lợi, nhưng con đường độc đạo dài chưa đến 20km, từ trung tâm xã Môn Sơn vào bản Cò Phạt vẫn vô cùng khó đi. Hơn 1 giờ đồng hồ di chuyển bằng xe máy, chúng tôi mới vào đến bản Cò Phạt.
Với sự xuất hiện của những ngôi nhà mới lợp tôn vững chãi, diện mạo bản giờ đã đổi khác, khác hẳn khung cảnh những ngôi nhà tranh xiêu vẹo lâu nay. Trưởng bản Cò Phạt La Văn Tám phấn khởi cho biết: “Mỗi nhà thi công chỉ có vài ngày thôi đó, các anh thấy có nhanh không. Để vận chuyển được vật liệu vào đây là cả một vấn đề, đến bảy cái lốp xe tải bị nổ”.

Theo chân Trưởng bản Cò Phạt, chúng tôi đến thăm nhà gia đình anh Lương Văn Dần (sinh năm 1974). Trước mắt là ao cá, sau lưng là ngôi nhà tranh cũ, ngôi nhà mới mái được lợp bằng những tấm tôn màu đỏ trông khá nổi bật. Lúc chúng tôi đến, anh đang ngắm nghía, tìm vị trí trang trọng để treo di ảnh Bác Hồ.
“Mừng lắm các anh chị à, có nằm mơ cũng không dám nghĩ mình sẽ có ngôi nhà ba gian chắc chắn, rộng rãi như thế này”, anh Dần xúc động chia sẻ.
Trong số 11 nhà sửa chữa ở bản Cò Phạt, nhà của gia đình anh Lương Văn Phú (sinh năm 1985) khang trang hơn cả. Ngoài 45 triệu đồng được hỗ trợ và số tiền tích góp được lâu nay, vợ chồng anh mạnh dạn vay thêm vốn ngân hàng để tăng thêm diện tích ngôi nhà.

Bản Cò Phạt và bản Búng được kết nối bằng một con đường bê-tông, xuyên qua Vườn quốc gia Pù Mát. Trên đường vào bản Búng, chúng tôi ghé thăm ngôi nhà mới của gia đình ông Lê Văn Thành (sinh năm 1944).
Ông Thành tuổi cao sức yếu, đang ở cùng người con trai sinh năm 1975, bị tàn tật. Nhiều năm nay, hai cha con sống trong căn nhà tranh cũ, thưng bằng những tấm nứa đan sơ sài.
Nở nụ cười rạng rỡ trên khuôn mặt, ông Thành xúc động chia sẻ: “Hoàn cảnh gia đình khó khăn, lo cái ăn hàng ngày còn khó, cha con tôi chưa từng dám nghĩ đến chuyện sửa nhà. Nay được Đảng, Nhà nước quan tâm, mọi người đến giúp đỡ làm nhà cho nên vô cùng hạnh phúc và biết ơn”.

Tại bản Búng có 28 nhà xây mới và 9 nhà sửa chữa. Đang chuyển đồ đạc từ nhà cũ lên nhà mới, bà Lê Thị Phượng (sinh năm 1968) cho hay: “Được cấp sổ hồng, rồi lại được hỗ trợ xây nhà mới, mừng lắm. Từ hôm vào nhà mới đến giờ, vui quên cả ngủ. Ước mơ có một ngôi nhà kiên cố để ở khi về già đã thành hiện thực rồi”.
Cách đó không xa, gia đình chị Lê Thị Hoa (sinh năm 1989) cũng đang kê lại chiếc giường vừa chuyển từ nhà cũ sang. Chị Hoa cho biết: “Trước nhà bị hư hỏng nhưng nhà nghèo quá, nuôi năm đứa con, không có tiền để sửa. Nay được hỗ trợ xây nhà mừng lắm, không biết nói sao cho hết, giấc mơ có thật. Có nhà rồi, chồng yên tâm khi đi làm công nhân ở xa, tôi dự định nuôi thêm con lợn, con gà để có để có tiền lo cho con cái anh à”.
Trưởng Ban công tác Mặt trận bản Cò Phạt La Văn Linh cho rằng, ngày cầm trên tay giấy chứng nhận quyền sử dụng đất là “một ngày lịch sử trọng đại” của đồng bào Đan Lai nơi đây vì được Nhà nước chứng nhận là chủ sở hữu của mảnh đất xây nhà và ruộng vườn của gia đình. Cùng với đó, được hỗ trợ xây mới, sửa chữa nhà ở khiến niềm vui nhân đôi.
Ngày cầm trên tay Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất là 'một ngày lịch sử trọng đại' của đồng bào Đan Lai nơi đây vì được Nhà nước chứng nhận là chủ sở hữu của mảnh đất xây nhà và ruộng vườn của gia đình. Cùng với đó, được hỗ trợ xây mới, sửa chữa nhà ở khiến niềm vui nhân đôi.
Trưởng Ban công tác Mặt trận bản Cò Phạt La Văn Linh
Từ chỗ sống dựa vào rừng, hái lượm, sản xuất tự nhiên, bà con giờ đã biết nuôi nhốt trâu, bò, biết sản xuất lúa nước, nhận khoán bảo vệ rừng.
Đặc biệt, nhiều thanh niên của bản đi làm công nhân, kết hôn với người ở các địa phương khác; một số người đã biết đi xuất khẩu lao động, gửi tiền về cho gia đình. Cuộc sống bà con đang dần tốt lên, không còn chịu cảnh tối tăm, đói rét nữa.

Xóa bỏ thực trạng vườn không, chuồng trống
Bản Cò Phạt và bản Búng có tổng số 243 hộ gia đình; trong đó có tới 235 hộ nghèo. Trong triển khai chương trình xóa nhà tạm đợt này, hai bản có 78 nhà nằm trong danh sách được phê duyệt.
Số lượng nhà cần triển khai lớn, địa bàn thực hiện vùng sâu, vùng xa, giao thông đi lại khó khăn, chi phí mua và vận chuyển vật liệu chiếm rất nhiều kinh phí, trong khi điều kiện kinh tế của các hộ dân được phê duyệt hỗ trợ làm nhà đều khó khăn, không tự chủ đối ứng một phần kinh phí.
Không chỉ khó khăn về kinh phí, do đất ở của người dân hai bản nằm trong diện tích do Vườn quốc gia Pù Mát quản lý, là “nút thắt” về mặt pháp lý khiến việc hỗ trợ xây dựng nhà ở cho các hộ nghèo nơi đây bị tắc suốt thời gian qua.

Trước những khó khăn này, Bí thư Tỉnh ủy Nghệ An thống nhất điều chỉnh mức hỗ trợ mỗi nhà xây mới từ 60 triệu đồng lên 90 triệu đồng, nhà sửa chữa từ 30 triệu đồng lên 45 triệu đồng.
Lãnh đạo Tỉnh ủy Nghệ An cũng đề nghị Ủy ban nhân dân tỉnh chỉ đạo các sở, ngành, đơn vị liên quan giải quyết việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và ấn định ngày hoàn thành.
Từ sự quan tâm, chỉ đạo quyết liệt, kịp thời của lãnh đạo tỉnh Nghệ An, các vướng mắc đã được tháo gỡ, 455 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất với tổng diện tích khoảng 360ha đã được trao cho người dân ở hai bản Cò phạt và Búng vào đầu tháng bảy.

Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam xã Môn Sơn Vi Văn Bạch cho biết, ngay sau khi được Ban Chỉ đạo Chương trình vận động, hỗ trợ xây dựng nhà ở cho người có công, người nghèo, người khó khăn về nhà ở của tỉnh chốt được mẫu nhà và điều chỉnh tăng mức kinh phí hỗ trợ, các lực lượng quân sự, biên phòng, công an, kiểm lâm, cán bộ, nhân viên xã và của Vườn quốc gia Pù Mát đã có mặt giúp bà con dựng lán tạm, tháo dỡ nhà cũ để kịp thời bàn giao mặt bằng cho đơn vị thi công. Địa phương và các đơn vị đã huy động hai đợt, mỗi đợt khoảng 60 người, chia làm 4 tổ tích cực hỗ trợ bà con.
Ngoài giúp ngày công, cán bộ, nhân viên của xã Môn Sơn cũng đóng góp tiền, giúp các hộ dân đóng lệ phí trước bạ khi cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Theo Bí thư Đảng ủy xã Môn Sơn Lương Đình Việt, công tác xóa nhà tạm cho bà con đồng bào Đan Lai ở hai bản Cò Phạt và Búng gặp rất nhiều khó khăn. Bản ở sâu trong rừng, đường sá đi lại khó khăn không chỉ làm tăng giá vật liệu xây dựng, mà tiền công của thợ cũng cao hơn. Mỗi lần vào là phải ở luôn nhiều ngày nên dù công thợ cao hơn ngoài này, song ít người muốn vào trong đó.
Kế hoạch đặt ra hoàn thành trước ngày 15/8, nhưng đầu tháng tám, công tác xây dựng đã được thực hiện xong. Có được kết quả tích cực này nhờ vào sự vào cuộc cả hệ thống chính trị, nhất là sự quan tâm, chỉ đạo kịp thời của lãnh đạo tỉnh trong việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và điều chỉnh, có chính sách đặc thù, nâng mức kinh phí hỗ trợ.
Thời gian tới, địa phương sẽ tập trung hỗ trợ bà con đẩy mạnh trồng trọt, chăn nuôi, xóa bỏ thực trạng vườn không, chuồng trống. Tuy nhiên, để thúc đẩy kinh tế-xã hội hai bản này phát triển, việc hoàn thiện, cải thiện chất lượng tuyến đường từ ngoài trung tâm xã vào trong bản là hết sức cấp thiết.
Bí thư Đảng ủy xã Môn Sơn Lương Đình Việt
Bí thư Đảng ủy xã Môn Sơn chia sẻ, thời gian tới, địa phương sẽ tập trung hỗ trợ bà con đẩy mạnh trồng trọt, chăn nuôi, xóa bỏ thực trạng vườn không, chuồng trống. Tuy nhiên, để thúc đẩy kinh tế-xã hội hai bản này phát triển, việc hoàn thiện, cải thiện chất lượng tuyến đường từ ngoài trung tâm xã vào trong bản là hết sức cấp thiết.

Thiếu tá Hoàng Ngọc Bình, Chính trị viên Đồn Biên phòng Môn Sơn, Bộ đội Biên phòng tỉnh Nghệ An cho biết là đơn vị đóng chân trên địa bàn xã Môn Sơn, những năm qua, đơn vị luôn đồng hành cùng cấp ủy, chính quyền địa phương trong việc chăm lo, hỗ trợ đồng bào Đan Lai ở hai bản Cò Phạt và Búng. Khi địa phương triển khai xóa nhà tạm cho người dân, đơn vị đã bố trí lực lượng, bám bản, cùng các lực lượng trên địa bàn hỗ trợ người dân dựng lán tạm, tháo dỡ nhà cũ để kịp bàn giao mặt bằng cho bên đơn vị xây dựng.
“Những ngôi nhà kiên cố sẽ giúp bà con đồng bào Đan Lai có điều kiện để vươn lên trong cuộc sống, không còn phải chịu cảnh mưa dột, gió lùa, sớm ngày thoát khỏi cảnh khó nghèo, thiếu thốn”, Thiếu tá Hoàng Ngọc Bình chia sẻ.