Thôn Tảo Dương (xã Hồng Dương, huyện Thanh Oai) là địa phương được Bác Hồ về thăm, chúc Tết vào xuân Đinh Mùi 1967. Ghi nhớ lời Bác dạy năm xưa, nhân dân thôn Tảo Dương nói riêng, xã Hồng Dương nói chung có nhiều tiến bộ vượt bậc trong phát triển kinh tế xã hội, nhất là xây dựng đời sống văn hóa.
Đến Tảo Dương, không ai không ngạc nhiên trước nhà văn hóa của thôn được quy hoạch, xây dựng khang trang, với tổng diện tích lên đến hơn 3.000 m2. Tại đây có sân vận động, khu vui chơi với nhiều dụng cụ luyện tập thể dục, thể thao ngoài trời. Các ao, hồ trên địa bàn thôn được cải tạo theo hướng sinh thái, bảo đảm an toàn, tạo cảnh quan thiên nhiên tươi đẹp. Quanh hồ, những chiếc ghế đá được lắp đặt từ sự đóng góp của những tập thể, cá nhân. Nhiều tuyến đường hoa, tranh tường bích họa điểm tô thêm vẻ đẹp cho làng quê Tảo Dương…
Trong phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”, Tảo Dương có hơn 96% số hộ đạt danh hiệu Gia đình văn hóa ba năm liên tục. Quy ước làng văn hóa được chỉnh sửa, bổ sung theo tiêu chuẩn xây dựng Làng văn hóa kiểu mẫu, áp dụng nghiêm các quy định về nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội, xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh. Bí thư Chi bộ thôn Tảo Dương Nguyễn Hoàng Sơn cho biết, nhờ những nỗ lực của nhân dân, năm 2023, thôn Tảo Dương đã được UBND huyện Thanh Oai công nhận là Làng văn hóa kiểu mẫu.
Trưởng phòng Văn hóa, Khoa học và Thông tin huyện Trần Văn Lợi cho biết, nhằm nâng cao hơn nữa chất lượng đời sống văn hóa, tinh thần người dân nông thôn, huyện Thanh Oai đã thí điểm xây dựng Làng văn hóa kiểu mẫu dựa trên bốn tiêu chuẩn: Kinh tế ổn định, tăng trưởng bền vững; văn hóa tinh thần lành mạnh, phong phú; cảnh quan môi trường xanh, sạch, đẹp; chấp hành chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước.
Trong đó, có nhiều tiêu chí đã được bổ sung, nâng chỉ tiêu lên 10-30% so với việc xây dựng Làng văn hóa trước đó. Các tiêu chí được đưa ra cụ thể, như: 100% đường làng được đổ bê-tông hoặc thảm nhựa; 100% nhà văn hóa thôn, các điểm tập trung đông người niêm yết công khai Quy tắc ứng xử nơi công cộng; có hai bãi đỗ xe tĩnh rộng ít nhất 300 m2 trở lên, có sân thể thao và kèm theo các điểm vui chơi giải trí, có nhà văn hóa đạt chuẩn rộng 1.000 m2…
Việc triển khai mô hình Làng văn hóa kiểu mẫu ban đầu được triển khai tại bốn địa phương, gồm: Thôn Hưng Giáo (xã Tam Hưng), thôn Minh Kha (xã Bình Minh), thôn Thị Nguyên (xã Cao Dương) và Tổ dân phố Kim Bài (thị trấn Kim Bài). Ngay sau khi phổ biến, mô hình nhận được sự đồng thuận cao của người dân. Người dân hưởng ứng các hoạt động xây dựng hạ tầng văn hóa, giữ gìn vệ sinh môi trường, ngăn chặn đổ rác bừa bãi, cải tạo cảnh quan, môi trường, tích cực tham gia các hoạt động văn hóa khi nhà văn hóa thôn được cải tạo hay xây mới…
Trong bốn địa phương đó, thôn Thị Nguyên là địa phương đầu tiên của Thanh Oai trở thành Làng văn hóa kiểu mẫu. Sau khi xây dựng thành công, Thị Nguyên tiếp tục giữ vững danh hiệu này cho đến hôm nay. Người Thị Nguyên ai cũng tự hào về vẻ đẹp làng quê mình. Những chiếc ao làng được kè cẩn thận, có hàng rào bao quanh bảo đảm an toàn. Chung quanh ao được lắp đặt những chiếc ghế đá, thiết bị luyện tập thể dục, thể thao để nâng cao đời sống văn hóa, tinh thần...
Thôn Thị Nguyên đã quy hoạch hai điểm đỗ xe tĩnh, hai điểm tập kết vật liệu xây dựng và một điểm tập kết rác thải… Các công trình văn hóa tâm linh được tu bổ, trong khi đó, các công trình mới được xây dựng với sự chung tay của cộng đồng. Bên cạnh đó, ngoài điều kiện vật chất, tinh thần được cải thiện, thôn Hưng Giáo còn ghi điểm với hoạt động thể thao, với những sân bóng, ao bơi... dành cho mọi lứa tuổi trong làng tham gia.
Từ thành công của bốn thôn, Tổ dân phố trong xây dựng Làng văn hóa kiểu mẫu, huyện Thanh Oai tiếp tục nhân rộng mô hình ở các địa phương khác. Toàn huyện hiện có chín thôn, tổ dân phố được công nhận là Làng văn hóa kiểu mẫu mà thôn Tảo Dương chỉ là một trong số đó. Mô hình Làng văn hóa kiểu mẫu đã đem lại những đổi thay tích cực, tạo luồng sinh khí mới cho nhiều địa bàn dân cư tại huyện Thanh Oai. Bởi vậy, đây là mô hình cần được tham khảo, nhân rộng hơn nữa trong xây dựng đời sống văn hóa ở cơ sở.