Đốt lửa cho các lò hầm than tại Hợp tác xã Tân Phát.
Đốt lửa cho các lò hầm than tại Hợp tác xã Tân Phát.

Nghề “đen mặt, sáng lòng” ở Cà Mau

Nghề hầm than làm chất đốt là nghề truyền thống, được lưu truyền hàng trăm năm, tiếp nối qua nhiều thế hệ ở Cà Mau đến tận ngày nay. Dẫu cơ cực, mặt mày thường xuyên bị bụi than bám bẩn nhưng người dân vẫn cần mẫn bám nghề để có thu nhập chân chính lo cho gia đình…

Những lò hầm than đước thô sơ đầu tiên đã xuất hiện ở miệt rừng ngập mặn Cà Mau từ những năm 1920. Sản phẩm than ngày đó được tiêu thụ khắp Nam Kỳ lục tỉnh. Ngày nay, nhiều xóm dân cư dọc tuyến sông Cửa Lớn của tỉnh Cà Mau vẫn mưu sinh nhờ nghề hầm than đước. Gia đình ông Lê Hải Lâm, là thành viên của Hợp tác xã Tân Phát (xã Tân Ân, tỉnh Cà Mau) là một trong số đó.

lao-dong-miet-rung.jpg
Lao động miệt rừng ngập mặn Cà Mau cưa gỗ chuẩn bị nguyên liệu đầu vào cho các mẻ than.

Trước năm 2010, gia đình ông Lâm mưu sinh nhờ vận chuyển cây đước thuê để cung cấp nguyên liệu đầu vào cho các lò hầm than tại miệt Phụng Hiệp, tỉnh Hậu Giang (cũ). Thấy đầu ra ổn định, năm 2012, ông Lâm thuê thợ xây dựng lò để tự hầm than. Rồi ông tổ chức liên kết những người dân cùng nghề để phát triển thành Hợp tác xã Tân Phát.

van-chuyen-go.jpg
Vận chuyển gỗ đã cưa vào các lò hầm than.

Hợp tác xã Tân Phát hiện duy trì 21 lò than (lò nhỏ chứa 7 tấn củi, lò lớn chứa hơn 20 tấn củi) ngày đêm đỏ lửa, cung cấp hàng trăm tấn than mỗi tháng để chuyển đi tiêu thụ khắp các tỉnh miền Tây, Thành phố Hồ Chí Minh,… với giá bán từ 8.000- 11.000 đồng/kg.

lam-thue-cho-cac-lo-ham.jpg
Làm thuê cho các lò hầm than giúp nhiều lao động có thu nhập từ 8-9 triệu đồng/ tháng.

Ông Lâm chia sẻ, để cho ra một mẻ than trong chu kỳ 2 tháng/lần, hợp tác xã sử dụng khoảng 100 lao động để cưa củi, vận chuyển củi vào lò, đốt lửa, canh lửa, vận chuyển than thành phẩm… Công việc tuy cơ cực, vất vả nhưng lao động tại hợp tác xã có nguồn thu ổn định, khoảng 8 triệu đồng/tháng.

nghe-ham-than-vat-va.jpg
Nghề hầm than vất vả và luôn bị bám bẩn nhưng đây là nghề chân chính của một bộ phận cư dân Cà Mau.

Cà Mau hiện là địa phương có diện tích rừng khá lớn. Đây là nguyên liệu dồi dào để duy trì và phát triển nghề hầm than. Nguyên liệu đầu vào của than không chỉ có các loại cây đặc hữu ở rừng ngập mặn mà cả rừng ngập ngọt, trong đó có cây tràm.

Xem thêm